Камуністычная партыя Польшчы: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі |
др вікіфікацыя |
||
Радок 18:
'''Камуністычная партыя Польшчы''' (КПП) створана [[16.12]].[[1918]] ў выніку аб'яднання Сацыял-дэмакратыі Каралеўства Польскага і Літвы ([[СДКПіЛ]]) і Польскай сацыялістычнай партыі-лявіцы ([[ППС-лявіца]]). Адна з заснавальніц [[Камінтэрн|Камуністычнага Інтэрнацыянала]] (1919). Да лютага 1925 называлася Камуністычная рабочая партыя Полынчы (КПРП).
На I з'ездзе КПРП ([[16 снежня]] [[1918]]
Пераломным момантам у ідэалагічным развіцці КПРП стаў яе II з'езд (верасень-кастрычнік 1923), на якім партыя выступіла за адзінства дзеянняў у рабочым руху, саюз з усімі пластамі сялянства і інтэлігенцыяй, у падтрымку рэвалюцыйна-вызвольнай барацьбы беларускага і ўкраінскага народаў, за права нацый на самавызначэнне. На аснове гэтых рашэнняў у кастрычніку 1923 створана [[Камуністычная партыя Заходняй Беларусі]], якая ўваходзіла ў КПРП на правах аўтаномнай арганізацыі. Рашэнні II з'езда садзейнічалі пашырэнню ўплыву КПРП на новыя пласты грамадства, умацаванню сувязей з сялянствам. 3 камуністамі цесна супрацоўнічалі Незалежная сялянская партыя, [[Беларуская сялянска-работніцкая грамада]], Сельраб (1926-29) і інш. У лютым 1924 група дзеячаў КПРП у эміграцыі (Ю. Ляшчынскі (Ленскі), Г. Штэйн-Каменскі (Л. Домскі), З. Уншліхт (С. Асінская) і Дамоўскі (Л. Прэнцкі)] з сектанцка-дагматычных пазіцый выступілі з крытыкай тактычнай лініі партыі, супраць пагадненняў з ППС. Створаная на V кангрэсе Камінтэрна (чэрвень-ліпень 1924) спецыяльная камісія адхіліла А. Варшаўскага (Варскага), М. Кашуцку (Костшэву), Г. Валецкага і Э. Прухняка ад кіраўніцтва КПРП, што ўзмацніла сектанцка-дагматычнае крыло ў кіруючым актыве партыі. III з'езд КПРП (студзень-люты 1925) перайменаваў партыю ў КПП і зарыентаваў на правядзенне адзінства дзеянняў толькі «знізу», г.зн. адмаўляў пагадненні з кіраўніцгвам сацыял-дэмакратычных партый, недаацэньваў значэнне дэмакратычных патрабаванняў, перабольшваў перспектывы рэвалюцыйнай барацьбы. Асуджэнне на IV канферэнцыі КПП (лістапад-снежань 1925) ультралевых, сектанцкіх памылак групы Домскага і ўстаноўка на адзінства дзеянняў у рабочым руху не ўнеслі істотных змен у практычную дзейнасць партыі. Кіраўніцтва КПП падтрымала ваенны пераварот Ю. Пілсудскага (май [[1926]]). Высвятленне прычын гэтага ў асяроддзі партыйнага актыву прывяло да ўтварэння ў кіруючым ядры КПП дзвюх фракцый: «большасці»
(чзрвень 1929) перадаў кіраўніцтва партыі прыхільнікам лініі «меншасці». Недаацэнка неабходнасці дэмакратычных пераўтварэнняў у Польшчы была характэрна і для рашэнняў апошняга V з'езда КПП (жнівень 1930), што ўскладняла супрацоўнінтва з партыямі і арганізацыямі, апазіцыйнымі
адышла ад сектанцка-дагматычнай лініі, пачала захады па наладжванні адзінства дзеянняў з прадстаўнікамі розных палітычных кірункаў, у т.л. з ППС, [[Бунд]]ам, «Стронніцтвам людовым». Зыходзячы з рашэнняў VII кангрэса Камінтэрна (ліпень-жнівень 1935), КПП распрацавала платформу дэмакратычных і сацыяльна-эканамічных патрабаванняў, канцэпцыю антыфашысцкага народнага фронту, што знайшла водгук у грамадскасці. Пад адзінафрантавымі лозунгамі адбыліся сумесныя забастоўкі рабочых рознай партыйнай прыналежнасці ў абарону сваіх сацыяльных і палітычных заваёў, масавыя выступленні сялян у 1936-37, шматлікія мітынгі і дэманстрацыі. КПП выступіла з патрабаваннем скасавання дагавора паміж Полыдчай і фашысцкай Германіяй (1934), у якім бачыла пагрозу суверэнітэту краіны, арганізоўвала выступленні працоўных супраць пагрозы вайны, з'явілася ініцыятарам правядзення антыфашысцкага кангрэса дзеячаў кулыпуры 1936 у [[Львоў|Львове]], паслядоўна выступала за дружбу з [[СССР]]. Тысячы камуністаў змагаліся ў 1936-37 у [[Іспанія|Іспаніі]] ў радах рэспубліканцаў. Нелегальна выходзілі друкаваныя органы КПП: газета «Czerwony Sztandar» («Чырвоны сцяг»), тэарэтычны часопіс «Nowy Przegląd» («Новы агляд»).
У жніўні [[1938]] Выканком Камінтэрна на падставе неабгрунтаваных абвінавачанняў у шырокім пранікненні ў кіруючыя органы партыі агентуры польскай дэфензівы прыняў рашэнне аб роспуску КПП. Гэтаму папярэднічалі арышты вясной
У лютым [[1956]] у сумеснай заяве Цэнтральных Камітэтаў Камуністычных партый Савецкага Саюза, Балгарыі, Фінляндыі, Італіі і ПАРП абвінавачанне ў адрас КПП было прызнана сфальсіфікаваным, а яе роспуск неабгрунтаваным. Рэпрэсіраваныя кіраўнікі КПП былі рэабілітаваны, а яе дзейнасць ачышчана ад паклёпніцкіх выдумак.
|