Шпаерскі сабор: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
RedBot (размовы | уклад)
др r2.7.2) (робат змяніў: eu:Spirako katedrala
др clean up using AWB (7893)
Радок 52:
 
== Гісторыя ==
Пабудаваны ў 1030—1061 гадах [[Спіс імператараў Свяшчэннай Рымскай імперыі|імператарамі Свяшчэннай Рымскай імперыі]]. Пабудова была пачата кайзерам [[Конрад II, імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі|Конрадам II]], затым прадоўжана яго сынам [[Генрых III Чорны|Генрыхам III]] і скончана унукамўнукам [[Генрых IV, імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі|Генрыхам IV]], пры якім адбылося асвячэнне сабора. У той час у Шпаеры жыло каля 500 чалавек, і Шпеерскі сабор быў адным з найбуйнейшых будынкаў свету. Гэта мела, у прыватнасці, палітычнае значэнне, так як яго памер сімвалізаваў моц кайзера.
 
Согласно исследованиям С. В. Заграеўскага<ref name="Заграеўскі">[http://rusarch.ru/zagraevsky24.htm Заграевский C. В. Новые исследования памятников архитектуры Владимиро-Суздальского музея-заповедника. М., 2008. С. 40-41.]</ref>, сабор у Шпаеры прадвызначыў з'яўленне ў Старажытнай [[Русь|Русі]] [[белы камень|белакаменнага]] дойлідства.
Радок 58:
На працягу тысячы гадоў сабор неаднаразова рэстаўраваўся і дапаўняецца, мяняў свой знешні выгляд. Самае вялікая катастрофа ў гісторыі сабора мела месца ў [[1689]] годзе, калі салдаты французскага караля [[Людовік XIV|Людовіка XIV]] разбурылі яго, пакінуўшы амаль толькі сцены, і апаганілі пахаванні, які знаходзяцца ў саборы. У 1772—1784 гадах сабор быў рэстаўраваны і дапоўнены вестыбюлем і фасадам, аднак неўзабаве зноў захоплены і апаганены французамі. У 1846—1853 адбылася поўная рэстаўрацыя і ўпрыгожванне велічнымі фрэскамі на сродкі баварскага караля [[Людвіг I Вітэльсбах|Людвіга I]].
 
У саборы усталяваныўсталяваны орган, з якім звязана дзейнасць выбітных нямецкіх арганістаў — [[Людвіг Дзёр|Людвіга Дзёра]] і [[Леа Крэмер]]а.
<center><gallery perrow=3 caption= "Этапы будаўніцтва і рэканструкцый">
Image:Speyrer Dom 1061.png|1061
Радок 72:
* Вышыня сярэдняга нефа: 33 м
* Даўжыня навы: 37,62 м
* Вышыня усходніхўсходніх вежаў: 71,20 м
* Вышыня заходніх вежаў: 65,60 м
 
Радок 79:
У склепе пад алтаром знаходзяцца пахавання некалькіх германскіх кайзера і каралёў, сярод якіх:
 
* [[імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі]] [[Конрад II, (імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі)|Конрад II]] († 1039) и его супруга Гизела († 1043)
* імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі [[Генрых III Чорны|Генрых III]] († 1056), сын Конрада II
* імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі [[Генрых IV, імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі|Генрых IV]] († 1106), сын Генрыха III і яго жонка Берта († 1087)