Сігірыя: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Frantishak (размовы | уклад) Новая старонка: ''''Сігірыя''' ({{lang-si|සීගිරිය}} "ільвіная гара", таксама "гара ўспамінаў") - помнік [[сусветна...' |
Frantishak (размовы | уклад) Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 1:
'''Сігірыя''' ({{lang-si|සීගිරිය}} "ільвіная гара", таксама "гара ўспамінаў") - помнік [[сусветная спадчына|сусветнай спадчыны]] ў цэнтральнай частцы Шры-Ланкі каля аднайменнай вёскі.
==Гісторыя==
Існуюць дзве асноўныя весіі заснавання і прызначэння Сігірыі. Першая была адлюстравана ў летапісу "Махавамса". Згодна ёй, Сігірыя - гэта рэзідэнцыя і горад сінгальскага манарха Каш'япы I (473 - 495 гг.), які прыйшоў да ўлады дзякуючы забойству бацькі і быў вымушаны пакінуць Анурадхапуру на карысць умацаванай Сігірыі, паколькі існавала пагроза помсты. Пасля яго смерці сталіца зноў была перанесена ў Анурадхапуру, а Сігірыя перададзена будысцкім манахам. Гэтая версія з'яўлялася дамінуючай да пач. XXI ст. і шырока прадстаўлена ў навуковай літаратуры<ref>Гл.: Bandaranayake S. Sigiriya: City, Palace, and Royal Gardens. - Colombo, 1999</ref>. Аднак зараз яна аспрэчваецца. Існуюць доказы таго, што Сігірыя стваралася з самага пачатку як будысцкі кляштар, прычым прыхільнікамі махаяны, а не распаўсюджанай на Шры-Ланке ў нашы дні хінаяны. Прычым, знойдзены сведчанні таго, што паселішча і кляштар ў Сігірыі існавалі значна раней за V - VI стст, калі на яе тэрыторыі ішлі інтэнсіўныя будаўнічыя работы<ref>[http://www.island.lk/2009/10/03/satmag1.html Bandu de Silva, Raja de Silva’s new book: ‘Sigiriya Paintings’ and connected matters]</ref>.
Даследаванні помніка навукоўцамі пачаліся ў XIX ст.
==Апісанне==
Галоўную частку комплекса складае непасрэдна скала Сігірыя (каля 200 м) старажытнага вулканічнага паходжання. Яна ўзвышаецца над навакольнай раўнінай і бачна здалёк. На платформах захаваліся рэшткі старажытных пабудоў. Асаблівую цікавасць уяўляюць ніша з фрэскамі і Люстраной сцяной, лесвіца на паўночнай платформе з выразанымі з каменю скульптурамі ў выглядзе вялізных ільвіных лап, а таксама плоская вяршыня Сігірыі (1,6 га) з сажалкамі, фундаментамі будынкаў, руінамі дагобы і плоскімі штучна апрацаванымі каменнымі плітамі.
Да нашага часу дайшло ўсяго 22 фрэскі, хаця вучоныя мяркуюць, што раней іх было значна больш. У 1967 г. некалькі з іх было пашкоджана наведвальнікам вандалам<ref>Atkinson B., Butler S., Gelber E., Kohn M. Sri Lanka (Country Travel Guide). - Lonely Planet, 2009. P.235</ref>. На іх можна ўбачыць выявы нябесных дзеў - апсар. Легенда мясцовых жыхароў, аднак, вызначае іх як жонак уладара.
Трохмятровая Люстраная сцяна атрымала сваё найменне дзякуючы таму, што некалі была пакрыта глазурай. На ёй знойдзены шматлікія графіці - надпісы на старажытнай сінгальскай мове VI - XIV стст.▼
У мінулым лесвіцца з ільвінымі лапамі вяла да вяршыні. Яна была знойдзена пад час археалагічных раскопак 1898 г., прычым некаторыя даследчыкі мяркуюць, што вышэй мог знаходзіцца вялізарны скальны барэльеф з целам і пасай звера. ▼
Верхняя платформа служыла галоўным умацаваным цэнтрам Сігірыі. Прызначэнне многіх будынкаў да сёй пары дакладна не вядома. Магчыма, што акрамя дагобы на скале ўзвышаўся палац. ▼
Скалу атачаюць сады, ірыгацыйныя збудаванні і рэшткі старажытных пабудоў, у тым ліку брама, якая ў нашы дні выкарыстоўваецца наведвальнікамі для ўваходу для агляду комплекса. У падножжа скалы месціцца пячора Кобры, названая так дзякуючы скальнаму выступу ў выглядзе галавы змяі. У мінулым сцены пячоры былі абтынкаваныя і распісаныя малюнкамі з выявамі кветак і звяроў. У пячоры захаваўся надпіс II ст. да н. э.<ref>Atkinson B., Butler S., Gelber E., Kohn M. Sri Lanka (Country Travel Guide). - Lonely Planet, 2009. P.236</ref>
▲Трохмятровая Люстраная сцяна атрымала сваё найменне дзякуючы таму, што некалі была пакрыта глазурай. На ёй знойдзены
▲У мінулым лесвіцца з ільвінымі лапамі вяла да вяршыні. Яна была знойдзена пад час археалагічных раскопак 1898 г., прычым
▲Верхняя платформа служыла галоўным умацаваным цэнтрам Сігірыі. Прызначэнне многіх будынкаў да сёй пары дакладна не вядома.
<gallery >
Радок 75 ⟶ 29:
==Ахова==
У [[1982]] г. помнік трапіў у спіс [[сусветная спадчына|сусветнай спадчыны]] [[Арганізацыя ААН па пытаннях адукацыі, навукі і культуры (ЮНЕСКА)|ЮНЕСКА]]. Тут створаны музей, адкрыты для наведвальнікаў.
==Спасылкі==
| |||