Касмічная прастора: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др clean up using AWB (7893) |
JerzyKundrat (размовы | уклад) дрНяма тлумачэння праўкі |
||
Радок 1:
'''Касмічная прастора''' ('''космас'''; {{lang-gr|κόσμος}}, парадак, лад, сусвет) — сінонім астранамічнага азначэння [[Сусвет]]у.<ref>БЭ ў 18 т. Т. 8. Мн., 1999</ref>
'''Касмічная прастора''' ('''космас''') — адносна пустыя ўчасткі [[Сусвет]]у, якія ляжаць па-за межамі [[атмасфера|атмасфер]] [[нябеснае цела|нябесных цел]]. Космас не з'яўляецца поўнасцю пустой прасторай — у ім існуе вельмі нізкая шчыльнасць некаторых часціц (пераважна [[вадарод]]у), а таксама [[электрамагнітнае выпраменьванне]]. Слова «космас» мае некалькі розных значэнняў.▼
▲
Часам пад словам «космас» разумеюць усю прастору па-за межамі Зямлі, у тым ліку нябесныя целы, такім чынам космас уключае ў сябе [[Сонечная сістэма|Сонечную сістэму]], [[зоркі]], [[міжзорнае асяроддзе]], [[галактыкі]], [[міжгалактычнае асяроддзе]].<ref>БЭ ў 18 т. Т. 8. Мн., 1999</ref>
==Межы==▼
Выразнай мяжы не існуе, таму што [[атмасфера]] разрэджваецца паступова па меры выдалення ад зямной паверхні, і да сённяшняга часу няма адзінага меркавання, што лічыць фактарам пачатку космасу. Калі б [[тэмпература]] была пастаяннай, то ціск змяняўся бы па экспанентнаму закону ад 100 [[Паскаль, адзінка вымярэння|кПа]] на ўзроўні [[мора]] да нуля. Міжнародная авіяцыйная федэрацыя ў якасці працоўнай мяжы між атмасферай і космасам усталявала вышыню ў 100 км (лінія Кармана), таму што на гэтай вышыні для стварэння пад'ёмнай аэрадынамічнай сілы неабходна, каб лятальны апарат рухаўся з [[Першая касмічная хуткасць|першай касмічнай хуткасцю]], з-за чаго губляецца сэнс авіяпалёту.▼
▲== Межы ==
▲Выразнай мяжы не існуе, таму што [[атмасфера Зямлі]] разрэджваецца паступова па меры выдалення ад зямной паверхні, і да сённяшняга часу няма адзінага меркавання, што лічыць фактарам пачатку космасу. Калі б [[тэмпература]] была пастаяннай, то ціск змяняўся бы па экспанентнаму закону ад 100 [[Паскаль, адзінка вымярэння|кПа]] на ўзроўні [[мора]] да нуля. Міжнародная авіяцыйная федэрацыя ў якасці працоўнай мяжы між атмасферай і космасам усталявала вышыню ў 100 км (лінія Кармана), таму што на гэтай вышыні для стварэння пад'ёмнай аэрадынамічнай сілы неабходна, каб лятальны апарат рухаўся з [[Першая касмічная хуткасць|першай касмічнай хуткасцю]], з-за чаго губляецца сэнс авіяпалёту.
Астраномы з ЗША і Канады вымералі граніцу ўплыву атмасферных ветраў і пачатку ўздзеяння касмічных часціц. Яна апынулася на вышыні 118 кіламетраў, але NASA выкарыстоўвае лік 112 км. На гэтай вышыні шатлы пераключаліся са звычайнага манеўравання з выкарыстаннем толькі ракетных рухавікоў на аэрадынамічныя з «апорай» на атмасферу.<ref>[http://lenta.ru/news/2009/04/10/boundary/ Вучоныя ўдакладнілі мяжу космасу] {{ref-ru}}</ref>
Згодна з іншага пункту гледжання, космас пачынаецца прыблізна на вышыні 21 мільёна кіламетраў - там, дзе практычна знікае гравітацыйнае ўздзеянне Зямлі.
Адрозніваюць так званы блізкіі космас, які даследуецца пры дапамозе штучных спадарожнікаў Зямлі, касмічных апаратаў, міжпланетных станцый, і далёкі космас — свет зорак і галактык.
== Гл. таксама ==
* [[Касмалогія]]
* [[Касмагонія]]
{{зноскі}}
[[Катэгорыя:
[[af:Ruimte]]
| |||