Каба-Вердэ: Розніца паміж версіямі

Насельніцтва больш 485,6 тыс.чал., складаецца з мулатаў партугала-афрыканскага паходжання (каля 71 %), банту (28 %), еўрапейцаў (у асноўным партугальцы) — 1 %.

 

 

Нацыянальнае свята — Дзень нацыянальнай незалежнасці — 5 ліпеня.

===Каланіяльны перыяд===

[[File:CidadeVelha-SaoFelipe1.jpg|thumb|Партугальскае ўмацаванне Св. Піліпа ў Сідадзі-Велья]]

 

Згодна рапарту, у [[1513]] годзе на астравах жыло 162 чалавекі, у тым ліку 130 еўрапейцаў (партугальцаў, [[Галісія|галісійцаў]] і [[Італія|італьянцаў]]) і толькі 32 негра. Але пасля адкрыцця [[Амерыка|Амерыкі]] і ўзнікнення буйных плантацый на поўдні [[Бразілія|Бразіліі]] і [[Антыльскія астравы|Антыльскіх астравах]] Каба-Вердэ ператварыліся ў транзітную базу для гандляроў чарнаскурымі рабамі. Гандаль рабамі і каланіяльнымі таварамі спрыяў хуткаму асваенню незаселеных зямель.

Ужо ў [[1582]] г. насельніцтва складала 16000 чалавек, у тым ліку 14000 неграў. Большасць нявольнікаў паходзіла з [[Гвінейскі заліў|Гвінейскага]] ўзбярэжжа, але яны розніліся паміж сабою па прававому становішчу, заняткам, моўнай і гендарнай прыналежнасці. Большасць аселых рабоў прымусова працавала на плантацыях, але былі таксама рабы-слугі, пастухі, рыбаловы, падмайстры, якія карысталіся адноснай свабодай, мелі сваю прыватную ўласнасць і нават насілі зброю.

 

 

Багацці партугальскіх пасяленцаў вабілі іншаземных [[пірацтва|піратаў]]. Найбольш вядомыя пірацкія акцыі – рабаванне Рыбейра-Грандэ [[Англія|англіскім]] [[капёры|капёрам]] [[Фрэнсіс Дрэйк|Фрэнсісам Дрэйкам]] у [[1585]] г. і [[Францыя|французскае]] ўварванне на Санцьягу ў [[1712]] г.

Да пач. XVIII ст. партугальцы паступова страцілі вызначальную ролю ў [[Атлантычны акіян|трансатлантычным]] гандлі, што абумовіла адток насельніцтва з астравоў і пераарыентацыю эканомікі на сельскую гаспадарку. Экстэнсіўныя формы земляробства і засухі (пад час засухі [[1685]] – [[1689]] гг. загінула каля 4000 чалавек, у [[1773]] – [[1775]] ад галоднай смерці памерла каля 28000 чалавек) прывялі да пераразмеркавання зямлі на карысць буйных землеўладальнікаў. Але класічная буйная плантацыйная гаспадарка з-за складаных [[клімат]]ычных умоў і неўстойлівых коштаў на [[Бавоўна|бавоўну]] таксама не прыжылася. Таму землеўладальнікі былі вымушаныя перадаваць дробныя надзелы ў карыстанне рабам ці ў арэнду вызваленым пасяленцам.

 

 

У другой палове XIX – пач. ХХ ст. партугальскія ўлады праводзілі рэформы ў сваіх каланіяльных валоданнях, што адбілася на становішчы Каба-Вердэ: з [[1863]] г. развівалася прымусовая эміграцыя ў іншыя афрыканскія калоніі (галоўным чынам на [[востраў Прынсіпі]] для працы на плантацыях какава); у [[1878]] г. адмененае рабства; у [[1879]] г. адмененае заходнеафрыканскае намесніцтва, у выніку чаго вылучылася Партугальская Гвінея (зараз [[Гвінея-Бісау]]), а астравы Каба-Вердэ былі падпарадкаваныя непасрэдна метраполіі; у [[1910]]-ыя гг. прадпрымаліся меры для аднаўлення таварнай гаспадаркі – вырошчання на продаж [[бананы|бананаў]], [[ананас]]аў, [[кафейнае дрэва|кавы]] і г. д.

*Буйныя астравы Барлавенту: [[Востраў Санту-Антан|Санту-Антан]], [[Востраў Сан-Вісенці|Сан-Вісенці]], [[Востраў Санта-Лузія (Каба-Вердэ)|Санта-Лузія]], [[Востраў Сан-Нікалау|Сан-Нікалаў]], [[Востраў Сал|Сал]], [[Востраў Боавішта|Боавішта]].

 

 

Дзякуючы паходжанню і кліматычным умовам кожны буйны востраў мае непаўторны ландшафт, эканамічную інфраструктуру і этнакультурныя асаблівасці.