Іван Дзяменцьевіч Чэрскі: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др Maksim L. перанёс старонку Іван Дзяменцевіч Чэрскі у Іван Дзяменцьевіч Чэрскі |
др removed Category:Асобы using HotCat |
||
Радок 1:
[[Выява:Jan Czerski.jpg|thumb|Іван Чэрскі]]
'''Іван Дзяменцьевіч Чэрскі''', '''Ян Дамінікавіч Чэрскі''' (
== Біяграфічныя звесткі ==
Вучыўся ў Віленскім дваранскім інстытуце (1860-63). Прымаў удзел у [[паўстанне 1863-1864|паўстанні
Гады, якія Чэрскі правёў у ссылцы, сталі гадамі вывучэння прыродазнаўчых навук. У 1869 у сувязі з абвастрэннем хваробы сэрца быў пераведзены на вольнае пасяленне. У 1871 запрошаны Сібірскім аддзелам імператарскага [[Рускае геаграфічнае таварыства|Рускага геаграфічнага таварыства]] ў [[Іркуцк]], дзе працаваў пад кіраўніцтвам [[Аляксандр Чаканоўскі|А. Чаканоўскага]].
Пасля амністыі з жонкай і сынам у 1885 па запрашэнні Санкт-Пецярбургскай АН пераехаў у [[Пецярбург]], дзе абагульніў геолага-геаграфічныя веды па Сібіры.
Радок 11:
У 1891 І. Чэрскі ўзначаліў экспедыцыю ў раён рэк [[Калыма]] і [[Індыгірка]]. Адчуваўшы сябе дрэнна, ён аднак кіраваў экспедыцыяй, вёў запісы, дыктаваў жонцы і сыну свае назіранні. Прасіў іх абавязкова закончыць экспедыцыю і ўсе калекцыі і запісы перадаць у Пецярбург. Памёр у нізоўях Калымы, у пасёлку Калымскі каля вусця ракі [[Амалон]].
== У навуцы ==
Найбольшых дасягненняў І. Чэрскі дабіўся ў галіне [[геалогія|геалогіі]] і [[геаграфія|геаграфіі]]. Значны след пакінуў у заалогіі, анатоміі, археалогіі, метэаралогіі. Іван Дзяменцьевіч цікавіўся батанікай, этнаграфіяй, фальклорам. Адкрыў многа розных геаграфічных аб'ектаў, першым знайшоў і даследаваў палеалітычную стаянку ў Сібіры, сабраў і апісаў шэраг сучасных і выкапнёвых жывёл. Праводзіў геалагічныя і палеанталагічныя даследаванні ў [[Саяны|Саянах]], Прыбайкаллі, у басейне [[рака Ангара|Ангары]] і [[рака Ніжняя Тунгуска|Ніжняй Тунгускі]], склаў першую геалагічную карту ўзбярэжжа возера [[Байкал]], даследаваў басейн р. [[Селенга]] (Бурація). Быў узнагароджаны Рускім геаграфічным таварыствам малым сярэбраным і малым залатым медалямі, залатым медалём імя Ф. П. Літке.
Свае геолага-геаграфічныя веды па Сібіры даследчык абагульніў у шматтомнае выданне
І. Чэрскі выказаў ідэю эвалюцыйнага развіцця рэльефу, прапанаваў адну з першых тэктоніка-палеагеаграфічных схем унутраных раёнаў Сібіры, якую пазней выкарыстаў і развіў аўстрыйскі геолаг [[Э. Зюс]] у працы
== Ушанаванне памяці ==
Радок 25:
== Літаратура ==
* Алдан-Семенов А. Черский / А. Алдан-Семенов.
* Гарэцкі Р. Сын ліцвіна
* Грицкевич В.
* Дамінікоўскі Ф. Выдатныя географы
* Ярмоленка В. За даляглядам Айкумены. Мн., 1995.
{{Commonscat|Jan Czerski}}
{{DEFAULTSORT:Чэрскі Іван}}
[[Катэгорыя:Постаці беларускай геаграфіі]]
[[Катэгорыя:Постаці паўстання 1863-1864]]
|