Тадэвуш Рэйтан: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др вырашэнне неадназначнасцяў using AWB (7794)
др clean up, replaced: мэтаю → мэтай, ]] - 1794 → — [[1794, Вялікае княства Літоўскае → Вялікае Княства Літоўскае, на мапе → на карце , мэ using AWB
Радок 28:
}}
[[Выява:Tadeusz Reytan.JPG|240px|thumb|Т. Рэйтан]]
'''Тадэвуш Рэйтан''' герба Рэйтан ({{lang-pl|Tadeusz Rejtan, Tadeusz Reytan}}; {{ДН|20|8|1742}} — {{ДС|8|8|1780}}) — удзельнік [[Барская канфедэрацыя|Барскай канфедэрацыі]], дэпутат [[Сойм Рэчы Паспалітай|Сойма Рэчы Паспалітай]] ад [[Новагародскае ваяводства|Навагрудскага ваяводства]] [[Вялікае княстваКняства Літоўскае|ВКЛ]]. Паходзіў з роду салдат-наймітаў, абшарнікаў прускага паходжання, асеўшых у ВКЛ у [[XVII ст]].
 
== ЖыццяпісБіяграфія ==
Сын заможнага землеўладальніка - Дамініка Рэйтана, гербу "Пагонь Руская" навагрудскага падкаморыя. Брат Міхала -вядомага паляўнічага, пісара земскага навагрудскага. Прававед. Юрыст. Аўтар мемуараў, шматлікіх маніфестаў, заяваў, суплік. Капітан артылерыі замка Ляхавічы. Радчы прыватнага войска князя К. Радзівіла. Езуіт.
 
=== Абранне паслом ===
[[Выява:Nilson - Die Lage des Koenigreichs Pohlen im Jahr 1773.png|thumb|left|180px|''Становішча Рэчы Паспалітай у 1773 годзе: тры манарха паказваюць на мапекарце РП часткі краіны, на якія яны прэтэндуюць, дыпламат Панін — на анёла, прадвесніка волі манархаў'']]
У жнiўнi [[1772]] г. кіраўнікі - [[Расійская імперыя|Расіі]], [[Аўстра-Венгрыя|Аўстрыi]] і [[Каралеўства Прусія|Прусіі]], аслабiўшы [[рэч Паспалітая|Рэч Паспалiтую]], дамовiлiся аб першым падзеле яе тэрыторыі памiж сабою. [[18 верасня]] таго ж года гэтыя дзяржавы давялi да ўлад Рэчы Паспалiтай аб ужо адбыўшымся факце падзелу яе тэрыторыі і запатрабавалі склікання надзвычайнага сейма, каб фармальна пацвердзiць законнасць сваіх захопаў. Ад складовай часткi Рэчы Паспалiтай, тэрыторыi Вялiкага княства Лiтоускага (ВКЛ), на карысць Расійскай імперыі адрывалася, у прыватнасці, усходняя частка беларускiх зямель з [[Полацк]]ам, [[Вiцебск]]ам, [[Магілёў|Магiлевам]] і [[Гомель|Гомелем]] агульным памерам прыблізна ў 82 тыс. кв. км, насельнiцтвам звыш аднаго мільёна чалавек. Кароль [[Станіслаў Аўгуст Панятоўскі|Станiслаў Аўгуст]], апынуўшыся ў дыпламатычнай ізаляцыi, калi краіна была фактычна акупавана іншаземнымi войскамі, вымушаны быў выдаць універсал аб скліканні павятовых сеймікаў. Яны павiнны былі абраць паслоў ад Польшчы і ВКЛ на вальны сейм у Варшаве, якi прызначаўся на [[19 красавіка]] [[1773]] г.
Наваградскае ваяводства на той час складалася з трох паветаў - Наваградскага, Слонiмскага і Ваўкавыскага. Ад кожнага з іх мясцовы сеймік абiраў двух паслоў на вальны сейм. [[22 сакавіка]] 1773 г. пасламi на сейм у Варшаву былi абраныя наваградцы Тадэвуш Рэйтан (1742 -1780) і [[Самуэль Корсак]] ([[1745]] - [[1794]]). Згодна з традыцыяй для такіх паслоў на агульнадзяржаўны сейм ад імя павятовага сеймiка выпрацоўвалася і прымалася спецыяльная інструкцыя. Паслы павiнны былi ўсiмi сiламi адстойваць на сейме наказ [[шляхта|шляхты]], нi ў чым не адступаючы ад яго. Інструкцыя, якую атрымалі паслы вылучалася катэгарычнасцю сваіх наказаў. Рэйтан і Корсак павiнны былi настойваць на поўнай эвакуацыi расiйскiх войскаў з тэрыторыі Княства. Яны атрымалі наказ перашкаджаць працы сейма, пакуль не будуць абраныя спецыяльныя прадстаўнiкі да іншых еўрапейскіх дзяржаў з мэтаюмэтай атрымання пэўных гарантый па захаваннi цэласцi Рэчы Паспалiтай.
 
=== Вальны сейм ===