Шыіты: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
паводле be-x-old:Шыізм
Радок 1:
[[Выява:Sunni-Shi'a map.png|thumb|380px|Рэгіёны з шыіцкім насельніцтвам на карце мусульманскага свету<br /><span style="color:#FF8000;">'''Жоўты'''</span>: суніцкія раёны, <span style="color:#ff0000;">'''чырвоны'''</span>: шыіцкія раёны, <span style="color:#4496F8;">'''галубай'''</span>: [[ібадзіты]]]]
'''Шыіты''' (ад {{lang-ar|شيعة|скарочана}}; <nowiki>[шӣ‘а]</nowiki> — «прыхільнікі, партыя, фракцыя») — кірунак [[іслам]]у, які аб'ядноўвае розныя абшчыны, якія прызналі [[Алі ібн Абу Таліб]]а і яго нашчадкаў адзінымі законнымі спадчыннікамі і духоўнымі пераемнікамі прарока [[Мухамад]]а<ref name="исламэнциклоп">Ислам. Энциклопедический словарь. М.: «Наука», Главная редакция восточной литературы, 1991. — 315 с. — ISBN 5-02-016941-2 — с.298.</ref>.
== Апісанне кірунку ==
Як і ўсе мусульмане, шыіты вераць у пасланніцкую місію [[прарок у ісламе|прарока]] [[Мухамад]]а. Адрознай рысай шыітаў з'яўляецца перакананне ў тым, што кіраўніцтва [[ума|мусульманскай суполкай]] мусіць належыць [[Імам]]ам — назначаным Богам, абраным асобам з ліку нашчадкаў прароку, да якіх адносяць [[Алі ібн Абу Таліб]]а і яго нашчадкаў ад дачкі Мухамады [[Фаціма, дачка прарока|Фацімы]], а не выбарным асобам — халіфам. Шыіты крытычна ставяцца да халіфата першых трох халіфаў Абу Бакра, Умара і Усмана. Паколькі Абу Бакр быў выбраны невялікай колькасцю паплечнікаў, Умар быў назначаны Абу Бакром, а Усман быў выбраны з шуры (савета) з сямі прэтэндэнтаў, якіх назначыў Умар з такімі ўмовамі, што выбранне кагосьці, акрамя Усмана, было немагчымым. Па меркаванні шыітаў, выбранне Кіраўніка — Імама мусульманскай суполкі, падобна выбранню прарокаў, з'яўляецца прэрагатывай Бога.
 
У цяперашні час паслядоўнікі розных шыіцкіх суполкак існуюць практычна ва ўсіх мусульманскіх, еўрапейскіх і амерыканскіх краінах. Шыіцкага веравучэнне прытрымліваецца пераважная большасць насельніцтва [[Іран]]а і [[Азербайджан]]а, каля траціны насельніцтва [[Ірак]]а, значная частка насельніцтва [[Ліван]]а, [[Емен]]а, [[Бахрэйн]]а, у [[Афганістан]]е — [[фарсіваны]] на захадзе краіны і [[хазарэйцы]]. Да [[ісмаілізм|ісмаіліцкай]] галіны шыізму належыць большасць жыхароў [[Горна-Бадахшанская вобласць|Горна-Бадахшанскай вобласці]] [[Таджыкістан]]а — [[памірскія народы]].
 
Колькасць шыітаў у Расіі нязначная. Да гэтага кірунку іслама належыць большая [[Азербайджанцы ў Расіі|частка азербайджанцаў]] (у самім Азербайджане шыіты складаюць па розных падліках да 70% насельніцтва).
 
{{зноскі}}
 
== Спасылкі ==
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Shiism}}
{{Shijah-stub}}