Тарфяна-балотныя глебы: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
EmausBot (размовы | уклад)
др r2.7.2+) (робат дадаў: ru:Торфяно-болотные почвы
дапаўненне, вікіфікацыя
Радок 1:
'''ТарфянаТарфя́на-балотныя гле́бы''' — група [[глебаГлеба|глебыглеб]]''', якія фарміруюцца ва ўмовах балотнага глебаўтваральнага працэсу пры залішнім увільгатненіувільгатненні [[Паверхневыя воды|паверхневымі]] і грунтовымі водамі. У такіх умовах назапашванне арганічнага рэчыва пераважае над яго распадам, што вядзе да ўтварэння торфу[[торф]]у, адбываецца агляенне мінеральнай часткі глебы.

Паводле магутнасці торфу вылучаюць тарфяніста-глеевыя (20-3020—30 см), тарфяна-глеевыя (30-5030—50 см), тарфяна-балотныя маламагутныя (50-10050—100 см), сярэднемагутныя (1-21—2 м) і магутныя (больш за 2 м торфу).
 
У залежнасці ад складу, [[Расліннасць|расліннасці]] і ўмоў воднага жыўлення падзяляюцца на
* нізінныя,
* вярховыя,
* поймавыя,
* глебы пераходных [[Балота|балот]].
 
Тарфяна-балотныя глебы пашыраны на тэрыторыях з умерана вільготным [[клімат]]ам [[Паўночнае паўшар'е|паўночнага паўшар'я]]. Найбольш распаўсюджаны ў [[Заходняя Сібір|Заходняй Сібіры]], на поўначы і паўночным захадзе [[Расія|Расіі]], [[Далёкі Усход|Далёкім Усходзе]], [[Украіна|Украіне]] і ў Беларусі.
 
Тарфяна-балотныя глебы займаюць каля 14% тэрыторыі [[Рэспубліка Беларусь|Беларусі]], найбольш іх у [[Брэсцкая вобласць|Брэсцкай]], [[Мінская вобласць|Мінскай]] і [[Гомельская вобласць|Гомельскай]] абласцях.
 
Гэта самыя багатыя на Беларусі паводле запасаў арганічнага рэчыва глебы, што вызначае іх патэнцыяльную [[урадлівасць|ўрадлівасць]]. На нізінных і поймавых тарфяна-балотных глебах часткова праведзена [[меліярацыя]], асушаныя глебы выкарыстоўваюцца пад ворыва, сенажаці і пашу. У выніку меліярацыі карэнным чынам змяніліся глебаўтваральныя працэсы, адбываецца мінералізацыя арганічнага рэчыва торфу, праяўляецца ветравая эрозія, што вядзе да пагаршэння ўрадлівасці глебаў, выклікае шэраг [[Экалогія|экалагічных]] праблем.
 
== Літаратура ==
* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.15: Следавікі — Трыо|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=2002|том=15|старонкі=444|старонак=552|isbn=985-11-0251-2 (Т. 15)|тыраж=10 000}}
 
[[Катэгорыя:Геаграфія глебаў]]