Расліны: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
MerlIwBot (размовы | уклад)
др робат дадаў: fy:Plant
шаблон
Радок 1:
{{Таксон
{{Таксанамія
| выява image file = Diversity of plants image version 3.png
| назва = Расліны
| image title =
| выява = Diversity of plants image version 3.png
| image descr =
| апісанне выявы =
| назва regnum = Расліны
| подпіс выявы =
| parent = Eukaryota
| надцарства = [[Эўкарыёты]]
| latin = Plantae
| царства = [[Расліны]]
| author = [[Haeckel]], 1866
| навуковая назва = {{bt-bellat||Plantae}}
| wikispecies = Plantae
| назва боксу таксонаў =
| commons = Category:Plantae
| тэкст боксу таксонаў =
| itis = 202422
| назва боксу карты =
| ncbi =
| карта =
|eol=281
| апісанне карты =
| children name = [[Аддзел, біялогія|Аддзелы]], аб'яднаныя ў групы
| легенда карты =
| children =<div style="width:275px">
| віківіды = Plantae
* '''{{bt-latbel|Algae|Водарасці}}'''
| вікісховішча = Plantae
* '''{{bt-latbel|Embryophytes|}}'''
| itis = 202422
| ncbi =
}}
'''Раслі́ны''' (''Plantae'')  — царства жывых арганізмаў. Важнейшае адрозненне раслін ад іншых жывых арганізмаў - — здольнасць да аўтатрофнага харчавання, пры гэтым зялёныя расліны выкарыстоўваюць энергію сонечных прамянёў, здзяйсняюць фотасінтэз - — працэс, у выніку якога ствараецца асноўная маса арганічнага рэчыва біясферы і падтрымліваецца газавы стан атмасферы. Такім чынам, расліны - — галоўная першасная крыніца ежы і энергіі для ўсіх іншых формаў жыцця на Зямлі.
Вядома каля 500 тыс. відаў цяпер існуючых раслін. З сярэдзіны XX стагоддзя з царства раслін вылучаюць самастойнае царства грыбоў. Усе праявы жыццядзейнасці раслін вывучае [[батаніка]].
 
== Вышэйшыя і ніжэйшыя ==
Радок 26 ⟶ 25:
Да ніжэйшых раслін звычайна адносяць водарасці, агульны лік відаў якіх складае каля 35 тыс. відаў.
 
Да вышэйшых раслін адносяцца імхі, дзеразовыя, хвашчы, папараці, голанасенныя, пакрытанасенныя. У адрозненне ад ніжэйшых, у вышэйшых раслін ёсць выразна дыферэнцаваныя тканкі і органы. Ва ўсіх вышэйшых раслін мужчынскія і жаночыя рэпрадуктыўныя органы шматклеткавыя. Онтагенэз у вышэйшых раслін падзяляецца на эмбрыянальны і постэмбрыянальны перыяды.
 
Вышэйшыя па вельмі важнай прыкмеце - — будове жаночых палавых органаў - — падзяляюць на дзве буйныя групы: археганіяльныя і песцікавыя. Першая з іх уключае напрыклад аддзелы Мохавыя, Дзеразовыя, Хвашчовыя, Папаратнікавыя, Голанасенныя і аб'ядноўвае больш за 50 тыс. відаў. У прадстаўнікоў гэтай групы жаночы палавы орган мае форму архегонія. Другая група - — песцікавыя, прадстаўлена адным аддзелам - — пакрытанасеннымі (каля 250 тыс. відаў), жаночым палавым органам якіх з'яўляецца песцік.
 
== Класіфікацыя ==
Радок 48 ⟶ 47:
 
== Расліны і чалавек ==
Існаванне чалавека без раслін немагчыма ўявіць. Расліны для чалавека - — гэта кісларод, ежа, будаўнічы матэрыял і шмат іншага. Сучаснае грамадства цяжка ўявіць без кавы і гарбаты, роўна як без вінаграду  — асновы вінаробства, ці без тытуню. Расліны займаюць важнае месца ў гаспадарчай дзейнасці чалавека. Вялікая колькасць раслін служыць асноўнымі пастаўшчыкамі вітамінаў, а іншыя - — крыніцай неабходных лекаў, рэчываў і прэпаратаў.
 
За сваю гісторыю чалавек навучыўся выводзіць і вырошчваць шматлікія формы раслін, якія адпавядаюць тым ці іншым адмысловым патрэбам. Аднак празмерна інтэнсіўная і далёка не заўсёды рацыянальная дзейнасць чалавека прывяла да знішчэння натуральнага расліннага покрыва на велізарных плошчах і паставіла пад пагрозу знікнення шматлікія віды.
Радок 61 ⟶ 60:
* [[Археі]]
 
== У СецівеСпасылкі ==
* [http://www.pflanzenliebe.de/ Plant Picture Gallery]