Макемаке (карлікавая планета): Розніца паміж версіямі

[[Выява:TheKuiperBelt Orbits 2003EL61 2005FY9.svg| right | thumb | 300px | Арбіты Макемаке (блакітная) і [[Малая планета Хаумеа|Хаумеа]] (зялёная), супастаўленне з арбітай Плутона (чырвоная) і экліптыкі (шэрая). Перыгелій і [[афэлійафелій]] адзначаны датамі праходжання. Палажэнне планет на момант красавіка 2006 года адзначана сферамі, ілюстравалымі адносны памер і розніцу ў альбеда і колеры]]

У 2009 годзе Макемаке знаходзіўся на адлегласці ў 52 а. а. ад Сонца, амаль у самой далёкай ад Сонца кропцы сваёй арбіты.Яго арбіта падобная з арбітай [[Малая планета Хаумеа|Хаўмеа]] сваім высокім нахілам (29 °) і ўмераным эксцэнтрысітэтам (каля 0, 16). Аднак арбіта Макемаке крыху далей ад Сонца па сваёй вялікай паўвосі і перыгелія. Яго арбітальны перыяд блізкі да 310 гадоў. Для параўнання, у Плутона ён складае 248 гадоў, а ў Хаўмеа - 283 года. Як Макемаке, так і Хаумеа ў пачатку XXI стагоддзя знаходзяцца высока над экліптыкай, на кутнім адлегласці каля 29 °, пры гэтым Макемаке рухаецца да свайго афэліяафелія, якога дасягне ў 2033 г.

Макемаке класіфікуецца як к'юбівана; гэта азначае, што яго арбіта знаходзіцца на дастатковым выдаленні ад Нептуна, каб заставацца ўстойлівай на працягу ўсяго існавання Сонечнай сістэмы. У адрозненне ад плутына, якія знаходзяцца з Нептунам ўу рэзанансе 2:3, класічныя аб'екты ў пэрыгелііперыгеліі аддаляюцца на значнае адлегласць ад Сонца, у зоны, свабодныя ад гравітацыйных абурэнняў, якія ствараюцца Нептунам. Такія аб'екты валодаюць даволі нізкім эксцэнтрысітэтам (каля 0,2) і звяртаюцца вакол Сонцы па планетападобных арбітах (яны праходзяць блізка да плоскасці экліптыкі і амаль кругавыя, як у планет). Аднак Макемаке - член «дынамічна гарачага» класа класічных аб'ектаў пояса Койпера; гэта азначае, што ён мае высокі лад у параўнанні з астатнімі членамі групы. Магчыма, Макемаке знаходзіцца ў арбітальным рэзанансе 11:6 з Нептунам.

Далёкая інфрачырвоная (24-70 мкм) і субміліметровая (70-500 мкм) Фотаметрыя пры дапамозе тэлескопаў «Спітцар» і «Гершэль» паказала, што паверхня Макемаке неаднастайная. Хоць вялікая частка паверхні пакрыта мэтанавыхметанавых і азотным льдамі, і велічыня альбеда там дасягае 78-90%, існуюць невялікія ўчасткі прыцемненае ландшафту, якія пакрываюць 03/07% паверхні, дзе велічыня альбэдаальбеда не перавышае 02/12%.

Прысутнасць метану і, магчыма, азоту робіць верагодным існаванне на Макемаке часовай атмасферы, падобнай на тую, якая з'яўляецца ў Плутона ў пэрыгелііперыгеліі. Азот, у выпадку яго наяўнасці, быў бы дамінуючым кампанентам гэтай атмасферы. Існаванне часовай атмасферы магло б даць натуральнае тлумачэнне дэфіцыту азоту на Макемаке: так як прыцягненне планеты слабей, чым у Плутона, Эрыса ці Трытона, то вялікая колькасць азоту, магчыма, было знесена планетарным ветрам; метан лягчэй, чым азот, і мае значна меншы ціск пара пры тэмпературах, пануючых на Макемаке (30-35 К), што і перашкаджае яго страце; вынік гэтых працэсаў - значна больш высокая канцэнтрацыя метану.

На арбіце вакол Макемаке не было выяўлена ні аднаго спадарожніка. Пры гэтым любы спадарожнік з яркасцю хоць бы 1% ад яркасці Макемаке быў бы знойдзены, калі б знаходзіўся на кутнім адлегласці не бліжэй 0, арксекунды ад гэтай планеты. Гэта адрознівае Макемаке ад іншых буйных транснептунавых аб'ектаў, якія амаль усе валодаюць па меншай меры адным спадарожнікам: Эрыс - адным, Хаумеа - [[Спадарожнікі Хаумеа|двума]] і [[Малая планета Плутон|Плутон]] -— [[Спадарожнікі Плутона|трыма]]. Мяркуецца, што ад 10 да 20% [[Транснептунавы аб'ект|транснептунавых аб'ектаў]] маюць адзін ці больш спадарожнікаў. Так як наяўнасць спадарожніка дазваляе простым метадам вымераць масу аб'екта, адсутнасць спадарожніка ўскладняе атрыманне дакладных дадзеных аб масе Макемаке.