Вікіпедыя

Kurier Litewski (1793): Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма тлумачэння праўкі
др ілюстрацыя
Радок 1:
'''«Kurier Litewski»'''<ref>У тагачаснай арфаграфіі пісалася па-польску як «Kuryer Litewski».</ref> ('''Кур'ер Літэвскі''', '''Кур'ер Літэўскі'''), ({{lang-be|Літоўскі кур'ер, Літоўскі веснік}}, {{lang-ru|Литовский вестник, Литовский курьер}}) — грамадска-палітычная [[газета]], якая выдавалася ў 1793—1796 у [[Горад Вільня|Вільні]], у 1796—1797 у [[Горад Гродна|Гродне]], а ў 1797—1840 зноў у [[Горад Вільня|Вільні]] на [[польская мова|польскай мове]] (з 18341833 і на [[руская мова|рускай мове]]).
 
У 1784 [[езуіты]] перасталі карыстацца сваёй выключнай манаполіяй выдання газет у [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікім Княстве Літоўскім]]. У выніку чаго ў 1793 пан Улодак, [[шамбялян]] манарха [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] [[Станіслаў Аўгуст Панятоўскі|Станіслава-Аўгуста]], атрымаў новы прывілей на выданне газеты «Kurier Litewski», які стаў выходзіць у Вільні ў трошкі іншай форме.
Радок 7:
З 1806 па 1812 газету выдавалі ксяндзы ордэна [[піяры|піяраў]]. Калі ў 1812 у часы рэктарства [[Ян Снядэцкі|Яна Снядэцкага]] паўстала пытанне аб друкаванным выданні ў [[Віленскі ўніверсітэт|Віленскім універсітэце]], то кіраўніцтва газетай ад піяраў пераняў універсітэт. На гэта выступіў з пратэстам Улодак і падаў у суд, дзе гэта справа разглядалася сем год і скончылася ў 1819 перамогай Улодка, якому ўніверсітэт павінен быў выплаціць 500 чырвоных злотых за кожны год.
У той час газета мела характар універсітэцкага органа (да 1815) і рэдагавалася [[прафесар]]амі: у 1812 гісторыкам [[Ігнат Мікалаевіч Даніловіч |Ігнатам Даніловічам]], у 1813 [[Эўсебіуш Славацкі|Эўсебіушам Славацкім]] (бацькам [[Юліуш Славацкі|Юліуша Славацкага]]) і інш. У 1815 універсітэт аддаў газету ў арэнду [[Антон Марціноўскі|Антону Марціноўскаму]] (1781—1855), які яе выдаваў на працягу 25 год. У[[17 1834кастрычніка]] па[[1833]] распараджэнніпаводле расійскайцарскага ўладыраспараджэння газета стала афіцыйнай, пачала друкавацца на дзвюх мовах — ([[польская мова|польскай]] і [[руская мова|рускай]]) і атрымала да польскамоўнай рускамоўную назву «Литовский вестник». ПрацягваласяВыданне гэтабыло шэсцьпрадастаўлена год,былому калірэдактару ўАнтону 1840Марціноўскаму Марціноўскіз адмовіўсяабавязкам адплаты арэнды(пасля ітрох газетаільготных «Kurierгадоў) Litewski»з [[1836]] штогадова 1 300 рублёў срэбрам на ўтрыманне ў Віленскім дваранскім інстытуце 4-5 выхаванцаў — дзяцей перасталамалазаможных існавацьчыноўнікаў.
 
Працягвалася гэта шэсць год, калі ў 1840 Марціноўскі адмовіўся ад арэнды і газета «Kurier Litewski» перастала існаваць.
 
Пераемнікам газеты «Kurier Litewski» у Вільні фактычна стала дзяржаўная газета [[Kurier Wileński (1840)|«Kurier Wileński»]] (1840—1864), якую пачаў выдаваць [[Віленскі дваранскі інстытут]] (створаны на матэрыяльнай базе зачыненага ў 1832 [[Віленскі ўніверсітэт|Віленскага ўніверсітэта]]) і рэдактарам (1841—1859) якой стаў [[Антон Адынец|Антоні Эдвард Адынец]].
{|class="graytable" style="text-align:center"
|width="25%"|[[File:Kurier Litewski 1799 n 28 - newspaper.jpg|350px230px]]
|width="25%"|[[File:Kurier Litewski 1833 n 2 - newspaper.jpg|350px230px]]
|width="25%"|[[File:Litowskij westnik 1839.jpg|230px]]
|-
|Першая старонка газеты "Kuryer Litewski" (№28, 1799 г.), на польскай мове
|Першая старонка газеты "Kuryer Litewski" (№2, 1833 г.), на польскай мове
|Першая старонка газеты "Kuryer Litewski" (№61, 1839 г.), на польскай і рускай мовах
|}
== Гл. таксама ==
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Kurier_Litewski_(1793)"