Рыхард Вагнер: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др r2.7.3) (робат выняў: diq:Richard Wagner |
крыніца — be-x-old:Рыхард Вагнэр |
||
Радок 19:
| Сайт=
}}
'''Вільгельм Рыхард Вагнер''', (
{{змест злева}}
==
Рыхард Вагнер нарадзіўся [[22 мая]] [[1813]] у [[Лейпцыг|
Дзяцінства Рыхарда не было шчаслівым: ён часта хварэў, яго сям'я пераяжджала з месца на месца, у выніку чаго Вільгельм вучыўся ў розных [[школа]]х у розных [[горад|гарадах]]. Аднак насуперак гэтаму Вагнер прачытаў шмат класічнай і сучаснай літаратуры, быў зачараваны аперэтамі [[K. M.
▲Рыхард Вагнер нарадзіўся [[22 мая]] [[1813]] у [[Лейпцыг|Лейпцызе]], як дзявятае дзіця ў сям'і [[паліцыя|паліцэйскага]] [[чыноўнік]]а [[Карл Фрыдрых Вагнер|Карла Фрыдрыха Вагнера]] і [[Ёхана Роза Вагнер|Ёханы Розы Вагнер]]. Глава сям'і памёр ад [[тыф]]а, калі Рыхарду было толькі 6 месяцаў з дня нараджэння, пасля чаго маці пачала жыць з [[акцёр]]ам і драматургам [[Людвіг Гаер|Людвігам Гаерам]], які быў адным з сяброў [[Карл Вагнер|Карла Вагнера]]. У [[1814]] [[Ёхана Роза Вагнер|Ёхана]] выходзіць замуж за [[Людвіг Гаер|Людвіга Гаера]] і пераяжджае з сям'ёй у [[Дрэздэн]]. На працягу першых 14 гадоў свайго жыцця Рыхард Вагнер быў вядомы як Вільгельм Рыхард Гейер.
▲Дзяцінства Рыхарда не было шчаслівым: ён часта хварэў, яго сям'я пераяжджала з месца на месца, у выніку чаго Вільгельм вучыўся ў розных [[школа]]х у розных [[горад|гарадах]]. Аднак насуперак гэтаму Вагнер прачытаў шмат класічнай і сучаснай літаратуры, быў зачараваны аперэтамі [[K. M. Вэбер]]а. У яго праяўляецца здольнасць у тэатральна-драматычнай форме - пад уплывам свайго другога бацькі, ён нават прымае ўдзел у спектаклях. Моцна цікавіца [[палітыка]]й і [[філасофія]]й.
Ва [[універсітэт|ўніверсітэце]] Вагнер слухае лекцыі па [[філасофія|філасофіі]] і [[эстэтыка|эстэтыкі]], займаецца [[музыка]]й у [[Вайлінг]]а. На працягу гэтага перыяду ён пападае ў круг [[Польшча|польскіх]] рэвалюцыянераў-выгнанікаў, у [[1832]] суправаджае графа Тышкевіча падчас паездкі ў [[Маравія|Маравію]], а адтуль адпраўляецца ў [[Вена|Вену]]. У [[Прга|Празе]] рэпетыруе сваю першую [[сімфонія|сімфонію]], а [[10 студзеня]] [[1833]] выступае з ёю ў [[Лейпцыг|Лейпцызе]].
=== Выгнанне ===
У грамадскім жыцці Вагнер быў [[рэвалюцыянер]]ам, гэтак жа як і ў [[мастацтва|мастацтве]]. Ён прымае актыўны ўдзел у палітычных беспарадках у [[1848]]/[[1849|49]] г., у якіх выклікаў гнеў [[Германія|нямецкай]] [[арыстакратыя|арыстакратыі]] і быў вымушаны марнаваць значную частку свайго жыцця ў якасці мігранта ў [[Швейцарыя|Швейцарыі]] і [[Францыя|Францыі]]. Акрамя іншага, Вагнер фармуецца як люты [[антысеміт]], верагодна, пад уплывам асабістых адносін са сваімі [[яўрэі|яўрэйскімі]] калегамі: [[Ж. Халеві]], [[Дж. Маербер]]ам і [[Ф. Мендэльсон]]ам. З-за [[антысемітызм]]у і сёння ён з'яўляецца [[персона нон-грата|персонай нон-грата]] ў [[Ізраіль|Ізраілі]], дзе існуе афіцыйная забарона пастановак яго [[опера|опер]].
==
Немузычную спадчыну Рыхарда Вагнера складаюць шаснаццаць тамоў літаратурных і публіцыстычных сачыненняў, і звыш таго — сямнаццаць тамоў лістоў. У сваіх развагах Вагнер звяртаў вялікую ўвагу мастацтву, а ў прыватнасці — анталагічнаму асмысленню музыкі.
=== Ніцшэ пра Вагнера ===
Ранейшы [[Ніцшэ]] захапляўся Вагнерам. Знакамітая ссора адбылася пасля завяршэння кампазітарам цыкла «[[Пярсцёнак нібелунга]]». Вынікам гэтае ссоры стаў артыкул Ніцшэ «Казус Вагнер».
=== Уплыў ===
Оперная рэформа Вагнера аказала значны ўплыў на музыку канца XIX—XX стагоддзяў, пазначыўшы вышэйшы этап музычнага рамантызму і адначасова заклаўшы для будучых мадэрнісцкіх цячэнняў. Опера «Трыстан і Ізольда» агульнапрызнана лічыцца «музычным маніфестам» дэкадэнцтва. Прамым ці ўскосным уплывам тэорыі «музычнай драмы» адзначана большасць усіх наступных оперных твораў. Сярод найболь яскравых паслядоўнікаў Вагнера — [[Мікалай Рымскі-Корсакаў]], [[Аляксандр Скрабін]], [[Клод Дэбюсі]], [[Рыхард Штраус]], [[Бела Бартак]], [[Кароль Шыманоўскі]], ранейшы [[Арнольд Шонберг]].
=== Значнасць ===
Вагнер напісаў «Пярсцёнак Нібелунга», амаль не спадзяючыся, што знойдзецца тэатр, здольны паставіць эпапею цалкам і данесці да слухача яе ідэі. Аднак сучаснікі сумелі ацаніць яе духоўную неабходнасць, і эпапея знайшла шлях да гледача. роля «Пярсцёнка» ў станаўленні нацыянальнага агульнанямецкага духу немагчыма пераацэніць. У сярэдзіне XIX стагоддзя, калі пісалася «Пярсцёнак Нібелунга», нацыя заставалася духоўна расцярушанай; на памяці ў немцаў былі прыніжэнні [[Напалеонаўскія войны|напалеонаўскіх паходаў]] і венскіх пагадненняў; нядаўна выбухнула рэвалюцыя, якая зрынула стальцы ўдзельных каралей — калі ж Вагнер пакідаў свет, [[Германія]] ўжо была адзінай, стала імперыяй, носьбітам і скупчэннем усёй нямецкай культуры.
==== Лебядзіны замак у гонар Рыхарда Вагнера ====
Замак [[Нойшванштайн]] — адзін з самых наведвальных замкаў Германіі і адно з самых папулярных турыстычных месцаў Еўропы. Замак размешчаны ў [[Баварыя|Баварыі]], непадалёк ад горада [[Фюсен]]. Ён быў пабудаваны каралём [[Людвіг II Баварскі|Людвігам II Баварскім]], вядомым таксама як «казачны кароль».
Кароль Людвіг быў вялікім прыхільнікам культуры і мастацтвы і асабіста аказваў падтрымку сусветна вядомаму кампазітару Рыхарду Вагнеру, і замак Нойшванштайн быў збольшага збудаваны і ў яго гонар. Інтэр'ер шматлікіх памяшканняў замка прасякнуты атмасферай Вагнераўскіх персанажаў. Трэці ярус замка найбольш поўна адлюстроўвае захапленне Людвіга операмі Вагнера. Зала спевакоў, які займае цалкам чацвёрты паверх, таксама ўпрыгожаны персанажамі опер Вагнера.
Кажучы літаратурнай мовай, Нойшванштайн азначае «Новы Лебядзіны замак» па аналогіі з каралём-лебедзем, адным з персанажаў Вагнера. Нойшванштайн сапраўды вырабляе ўражанне казачнага замка. Ён будаваўся ў канцы XIX стагоддзі — у той час, калі замкі ўжо згубілі свае стратэгічныя і абарончыя функцыі.
Ва ўнутраным двары замка размешчаны сад з штучнай пячорай. Нойшванштайн прыгожы і ўсярэдзіне. Хоць усяго 14 пакояў былі завершаны да раптоўнай смерці Людвіга II у [[1886]] годзе, — гэтыя пакоі былі ўпрыгожаны чарадзейнымі дэкарацыямі. Казачны выгляд Нойшванштайна натхніў [[Уолт Дысней|Уолта Дыснея]] на стварэнне Чарадзейнага Каралеўства, увасобленага ў вядомым мультфільме «Спячая прыгажуня».
== Творы ==
Вагнер пакінуў у [[гісторыя|гісторыі]] [[мастацтва]] вялізны след. [[Кампазітар]] ўвёў новыя метады выканання і інтэрпрэтацыі розных элементаў [[опера|оперы]]. Яму прыналежыць канцэпцыя "[[Музычная драма]]", якая прадстаўляе ідэальнае адзінства [[паэзія|паэзіі]], [[музыка|музыкі]] і [[танец|танцаў]], аб'яднаных у драматургічным сцэнічным выкананні.
=== Оперы ===
* ''"Вяселле"'' - Die Hochzeit ([[1832]])
* ''"Феі"'' - Die Feen ([[1834]])
Радок 50 ⟶ 66:
* ''"[[Лоэнгрын]]"'' - Lohengrin ([[1848]])
* ''"[[
** ''"Золата Рэйна"'' - Das Rheingold ([[1854]])
** ''"[[Валькірыя]]"'' - Die Walküre ([[1856]])
| |||