Уладзімір Сямёнавіч Высоцкі: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
арфаграфія |
крыніца — be-x-old:Уладзімер Высоцкі |
||
Радок 6:
Высоцкі напісаў каля [[700]] песень і вершаў, згуляў каля трыццаці роляў у [[фільм]]ах, гуляў у [[тэатр]]ы, аб'ездзіў з [[канцэрт]]амі ўсю [[краіна|краіну]] і [[мір]]. Высоцкі закранаў у гады строгай цэнзуры забароненыя тэмы (напрыклад, у раннія гады выконваў [[блатныя песні]]), спяваў аб паўсядзённым савецкім жыцці і аб [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай Вайне]] — усё гэта і прынесла яму шырокую папулярнасць.
Паводле вынікаў апытання [[Усерасійскі цэнтр вывучэння грамадскай думкі|Усерасійскага цэнтра вывучэння грамадскай думкі]], які праводзіўся ў [[2010]] годзе, Высоцкі заняў другое месца ў спісе «куміраў XX стагоддзя» пасля [[Юрый Гагарын|Юрыя Гагарына]]. Апытанне, праведзенае фондам «[[Грамадская думка, фонд|Грамадскай думкі]]» ў сярэдзіне ліпеня [[2011]] года, прадэманстравала, што, нягледзячы на зніжэнне цікавасці да творчасці Высоцкага, абсалютная большасць яго ведае, а каля 70% адказалі, што ставяцца да яго станоўча і лічаць яго творчасць важнай з'явай расійскай культуры [[20 стагоддзе|XX стагоддзя]]<ref>[http://interfax.ru/news.asp?id=200588 Большинство россиян по-прежнему знают и любят песни Высоцкого — опрос]. interfax.ru</ref>.
== Біяграфія ==
=== Дзяцінства ===
[[Выява:Vysotsky-B.Karetny15(5).jpg|thumb|200px|злева|Дом на Вялікім карэтным завулку, дзе жыў Высоцкі з [[1949]] па [[1955]] гады]]
Уладзімір Высоцкі нарадзіўся [[25 студзеня]] [[1938]] года ў радзільным доме на Трэцяй Мяшчанскай вуліцы (зараз гэта вул. Шчэпкіна). Ранняе дзяцінства ён правёў у маскоўскай камунальнай кватэры на 1-й Мяшчанскай вуліцы (зараз [[праспект Міра]]): «... На 38 пакояў была ўсяго адна прыбіральня...» — напісаў у [[1975]] годзе Высоцкі пра сваё ранняе дзяцінства. Падчас [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў [[1941]]—[[1943]] гадах жыў з маці ў эвакуацыі ў вёсцы Варанцоўка, у 20 км ад райцэнтра — горада [[Бузулук]], [[Чкалаўская вобласць|Чкалаўскай]] (зараз — [[Арэнбургская вобласць|Арэнбургскай]]) вобласці. У [[1943]] годзе вярнуўся ў [[Масква|Маскву]], на 1-ю Мяшчанскую вуліцу, 126 (з [[1957]] года — праспект Міра). У [[1945]] годзе Высоцкі пайшоў у першы клас 273-й школы Растокінскага раёна Масквы.
Праз некаторы час пасля разводу бацькоў, у [[1947]] годзе, Уладзімір пераехаў жыць да бацькі і яго другой жонцы — Яўгеніі Сцяпанаўны Высоцкай-Ліхалатавай, якую сам Высоцкі называў «мама Жэня». У [[1947]]—[[1949]] гадах яны пражывалі ў мястэчку [[Эберсвальд]] у [[Германія|Германіі]], дзе ў той час служыў яго бацька. Там малады Валодзя навучыўся граць на [[фартэпіяна]].
У кастрычніку [[1949]] года ён вярнуўся ў Маскву і пайшоў у 5-ы клас мужчынскай сярэдняй школы № 186 (у цяперашні час там размяшчаецца галоўны корпус Расійскай прававой акадэміі Мінюста). У гэты час сям'я Высоцкіх жыла на [[Вялікі Карэтны завулак|Вялікім Карэтным завулку]], 15, кв. 4. Зараз на хаце ўсталявана [[мемарыяльная дошка]], выкананая маскоўскім архітэктарам [[Роберт Гаспаран|Гаспаранам Робертам Рубеновічам]], — першай, яшчэ ў савецкіх часоў, памятнай дошкай усенароднага куміра. Гэты завулак ушанаваны ў яго песні: «Дзе твае сямнаццаць гадоў? На Вялікім Карэтным!».
=== Пачатак артыстычнай кар'еры ===
З [[1953]] года Высоцкі наведваў драмгурток у Доме настаўніка, які кіраваўся артыстам [[МХАТ]]ам Багамолавым. У [[1955]] годзе скончыў сярэднюю школу № 186, і, па патрабаванні сваякоў, паступіў на механічны факультэт [[Маскоўскі інжынерна-будаўнічы інстытут імя Куйбышава|Маскоўскага інжынерна-будаўнічага інстытута імя Куйбышава]], з якога сышоў пасля першага семестра<ref name="Novikau">Новиков В. И. — Высоцкий. 6-е изд. М., Молодая гвардия, 2010. Серия: Жизнь замечательных людей. Вып. 1248. 474 с. ISBN 978-5-235-03353-5.</ref>.
Рашэнне аб сыходзе было прынята ў навагоднюю ноч з [[1955]] на [[1956]] год. Разам са школьным сябрам Высоцкага, [[Ігар Каханоўскі|Ігарам Каханоўскім]], з якім было вырашана правесці навагоднюю ноч вельмі своеасаблівым чынам — за выкананнем чарцяжоў, без якіх іх не дапусцілі бы да сесіі. Дзесьці а другой гадзіны ночы чарцяжы былі гатовыя. Але тут Высоцкі ўстаў і, узяўшы са стала слоік з тушшу, ці па іншай версіі — з рэшткамі моцна заваранай [[кава|кавы]], стаў паліваць яе змесцівам свой чарцёж. «Усё. Буду рыхтавацца, ёсць яшчэ паўгода, паспрабую паступіць у тэатральны. А гэта — не маё... ». Заява Высоцкага аб адлічэнні з інстытута па ўласным жаданні была падпісана [[23 снежня]] [[1955]] года<ref>Высоцкий: исследования и материалы: в 4 т. Т. 2. Юность / сост.: С. И. Бражников, Ю. А. Куликов, Г. Б. Урвачёва. — М.: ГКЦМ В. С. Высоцкого, 2011. — 400 с.: ил., см. стр. 341</ref>.
З [[1956]] па [[1960]] гады Высоцкі быў студэнтам акцёрскага аддзялення школы-студыі МХАТ імя [[Уладзімір Неміровіч-Данчанка|Уладзіміра Неміровіча-Данчанкі]]. Ён займаўся спачатку ў Вяршылава, потым у Масальскага і Камісарава. [[1959]] год адзначыўся першай тэатральнай працай, Высоцкі згуляў ролю Парфірыя Пятровіча ў навучальным спектаклі «[[Злачынства і пакаранне|Злачынства і пакаранне]]», і першай роляй у кіно ў фільме «[[Аднагодкі, фільм|Аднагодкі]]», эпізадычная роля студэнта Пеці. [[28 чэрвеня]] [[1960]] года адбылося першае згадванне пра Высоцкага ў цэнтральным друку, у артыкуле Сяргеева «Дзевятнаццаць з МХАТу» у газеце «[[Савецкая культура, газета|Савецкая культура]]».
Падчас навучання на першым курсе Высоцкі пазнаёміўся з Ізай Жукавай, з якой абраўся шлюбам увесну [[1960]] года. У [[1960]]—[[1964]] гадах Высоцкі працаваў у [[Маскоўскі драматычны тэатр імя Пушкіна|Маскоўскім драматычным тэатры імя Пушкіна]], але з перапынкамі. Там ён згуляў ролю лесуна ў спектаклі «[[Пунсовенькая кветачка]]» паводле казцы [[Сяргей Аксакоў|Сяргея Аксакова]], а таксама яшчэ каля дзесяці роляў, у асноўным — эпізадычных. У [[1961]] годзе на здымках кінафільма «[[713-ы просіць пасадку]]» пазнаёміўся з Людмілай Абрамавай, якая стала яго другой жонкай, аднак афіцыйна шлюб быў зарэгістраваны толькі ў [[1965]] годзе.
=== Сталыя гады ===
[[Выява:Vysotsky-House Taganka(1).jpg|thumb|250px|Дом Высоцкага на Таганцы]]
У далейшым паэтычная і песенная творчасць, разам з працай у тэатры і кіно, стала галоўнай справай жыцця Высоцкага. Папрацаваўшы менш двух месяцаў у Маскоўскім тэатры мініяцюраў, Уладзімір паспрабаваў паступіць у тэатр «[[Сучаснік, тэатр|Сучаснік]]». У [[1964]] годзе Высоцкі стварыў свае першыя песні да кінафільмаў і паступіў на працу ў [[Тэатр на Таганцы|Маскоўскі тэатр драмы і камедыі на Таганцы]], дзе працаваў да канца жыцця.
У ліпені [[1967]] года Уладзімір Высоцкі пазнаёміўся з французскай актрысай расійскага паходжання [[Марынай Уладзі|Марынай Уладзі]], якая стала яго трэцяй жонкай са снежня [[1970]] года.
У чэрвені [[1968]] года Высоцкі паслаў ліст у [[ЦК КПСС]] у сувязі з рэзкай крытыкай яго ранніх песняў у цэнтральных газетах<ref>«Они пришли слушать именно те песни, которые я пел». В. С. Высоцкий — в ЦК КПСС. 24 июня 1968 года // Известия ЦК КПСС — 1989 — № 12 — С. С.129.- 130.</ref>. У тым жа годзе выйшла яго першая аўтарская грампластынка «Песні з кінафільма "Вертыкаль"». Улетку [[1969]] года ў Высоцкага быў цяжкі прыступ, і тады ён выжыў толькі дзякуючы Марыне Уладзі, калі яна ў гэты час была ў [[Масква|Маскве]]. Праходзячы міма ваннай, яна пачула стогны і ўбачыла, што Высоцкі сыходзіць крывёй горлам.
На шчасце, лекары прывезлі Высоцкага ў [[Інстытут хуткай дапамогі імя М. В. Скліфасоўскага]] своечасова, яшчэ некалькі хвілінаў затрымкі — і ён бы не выжыў<ref name="Uładzi">''Марина Влади''. [http://lib.ru/WYSOCKIJ/wladi.txt Владимир, или Прерванный полёт]. — М.: Прогресс, 1989. — ISBN 5-01-001751-2</ref>. Лекары змагаліся за яго жыццё васямнаццаць гадзін. Высветлілася, што прычынай крывацёку з'явіўся сасуд, які лопнуў у горле, але ў тэатральных колах некаторы час хадзілі чуткі пра яго іншую цяжкую хваробу.
У лістападзе [[1971]] года ў тэатры на Таганцы адбылася прэм'ера спектакля «Гамлет», галоўную ролю ў якім выканаў Высоцкі<ref name="Novikau"/>. [[15 чэрвеня]] [[1972]] года ў 22:50 па эстонскаму тэлебачанні была паказана 55-хвілінная перадача «Хлопец з Трыножкі» — першае з'яўленне Высоцкага на савецкім тэлеэкране, калі не лічыць кінафільмаў з яго ўдзелам. У [[1975]] годзе Высоцкі пасяліўся ў кааператыўнай кватэры на Малой Грузінскай вуліцы ў доме нумар 28. У тым жа годзе ў першы і апошні раз прыжыццёва быў апублікаваны верш Высоцкага ў савецкім літаратурна-мастацкім зборніку «Дзень паэзіі 1975». Гэтым вершам быў «З дарожнага дзённіка».
У [[1977]] годзе часопіс «Тэатр» апублікаваў артыкул Міхаіла Борка «Уладзімір Высоцкі» аб тэатральных працах акцёра. [[13 лютага]] [[1978]] года загадам № 103 [[Міністэрства культуры СССР]], згодна з запісам у атэстацыйным пасведчанні артыста № 17114, Уладзіміру Высоцкаму была прысвоена вышэйшая катэгорыя вакаліста-саліста эстрады<ref>[http://vvsimakova.narod.ru/Biografija_78-80.html Биография Владимира Высоцкого. Годы 78-80]. Narod.ru</ref>, пасля чаго Высоцкі ўжо быў афіцыйна прызнаны «спеваком-прафесіяналам».
У [[1978]] годзе Высоцкі запісаўся на тэлебачанні [[Чачэна-Інгушская АССР|Чачэна-Інгушскай АССР]]<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=NfqHwx_00_o Відэазапіс] быў выданы на DVD «Владимир Высоцкий. Грозный — Москва».</ref>. А на наступны год удзельнічаў у выданні альманаха «[[метраполь, альманах|метраполь]]». У [[1970-я|1970-х]] гадах пазнаёміўся ў [[Парыж]]ы з цыганскім музыкам і артыстам [[Алёша Дзмітрыевіч|Алёшам Дзмітрыевічам]]. Яны неаднаразова выконвалі разам песні і [[раманс]]ы і нават збіраліся запісаць сумесную пластынку, але Высоцкі памёр у [[1980]] годзе, і гэты праект не ажыццявіўся<ref>[http://www.barynya.com/dimitrievich.stm «Alyosha Dimitrievich — Russian Gipsy chanson performer»] на сайце barynya.com</ref>.
Разам з акцёрамі Тэатра на Таганцы ездзіў з гастролямі за мяжу, гэта значыць у [[Балгарыя|Балгарыю]], [[Венгрыя|Венгрыю]], [[Югаславія|Югаславію]], [[Францыя|Францыю]], [[ГДР]], [[Польшча|Польшчу]]. Атрымаўшы дазвол выехаць да жонкі ў Францыю з прыватным візітам, здолеў таксама пабываць некалькі разоў у [[ЗША]], [[Канада|Канадзе]], [[Таіці]] і іншых краінах.
У [[СССР]] па [[Цэнтральнае тэлебачанне СССР|Цэнтральным тэлебачанні]] ў гады жыцця Высоцкага не было паказана ніводнага яго канцэртнага выступу або інтэрвію<ref name="russia.tv">[http://russia.tv/brand/show/brand_id/37506 Владимир Высоцкий. Письмо Уоррену Битти]. Russia.tv</ref>.
У маі [[1979]] года ў вучэбнай тэлестудыі факультэта журналістыкі [[Маскоўскі Дзяржаўны ўніверсітэт|МДУ]] Уладзімір Высоцкі запісаў відэапасланне для амерыканскага акцёра і рэжысёра [[Уорэн Біці|Уорэна Біці]]. Высоцкі разлічваў пазнаёміцца з ім і шукаў магчымасць зняцца ў фільме «[[Чырвоныя, фільм|Чырвоныя]]», які Біці збіраўся зняць у якасці [[рэжысёр]]а. Падчас запісу Высоцкі зрабіў некалькі спробаў размаўляць [[англійская мова|па-англійску]], імкнучыся пераадолець [[моўны бар'ер]]. Відэапасланне тады гэтак і не дасягнула адрасата. Гэты відэазапіс быў упершыню адкрыта паказана больш чым праз трыццаць гадоў, разам з матэрыяламі тэлекампаній [[Італія|Італіі]], [[Мексіка|Мексікі]], [[Польшча|Польшчы]], [[ЗША]] і з прыватных архіваў, у майстроў у фільме [[2013]] года «Уладзімір Высоцкі. Ліст да Уорэна Біці»<ref name="russia.tv"/>.
Для Высоцкага гэта было рэдкай магчымасцю выступіць перад відэакамерай. Тады ён яшчэ не меў магчымасці зрабіць гэта на Цэнтральным тэлебачанні<ref name="russia.tv"/>.
[[22 студзеня]] [[1980]] года Высоцкі запісаўся на ЦТ у праграме «[[Кінапанарама]]», фрагменты якой былі ўпершыню паказаны ў студзені [[1981]] года, а цалкам перадача выйшла толькі [[23 студзеня]] [[1987]] года. У першай частцы гэтай перадачы Высоцкі выконваў папуры з фільму «Вертыкаль», песні «Мы круцім Зямлю», «Адна навуковая загадка» і іншыя творы.
=== Апошнія дні ===
Сцвярджаецца, што Уладзімір Высоцкі пакутаваў ад [[алкагалізм|алькагольнай залежнасці]] на працягу многіх гадоў. З цяжкіх станаў, калі адказвалі [[ныркі]] і ўзнікалі праблемы з [[сэрца]]м, лекары выводзілі акцёра з дапамогай рэчываў [[наркотык|наркатычнага]] шэрагу, і калі не самі лекары такім чынам «падсадзілі» Высоцкага на наркотыкі, то, ва ўсялякім выпадку, неспадзявана падказалі спосаб «лячэння» ад алкагалізму. У канцы [[1970-я|1970-х]] гадоў на змену алькаголю прыйшоў [[марфін]], пры гэтым дозы Уладзіміра ўвесь час павялічваліся<ref name="Pieravozčykaŭ">''Перевозчиков В''. [http://1001.ru/books/vysotskij/index.htm Правда смертного часа. Посмертная судьба]. — М.: Вагриус, 2006. — ISBN 5-9697-0318-4</ref>.
Паводле словаў Марыны Уладзі, спробы лячэння не давалі вынікаў<ref name="Uładzi"/>, і, як сцвярджае Перавозчыкаў, у пачатку [[1980]] года Высоцкі быў ужо асуджаны: яму прадказвалі хуткую смерць альбо ад перадазіроўкі наркотыкаў, альбо ад «ломкі» ([[абстыненцыя|абстыненцыі]]). Роўна за год да смерці, у ліпені [[1979]] года, Уладзімір Высоцкі ўжо перажыў клінічную смерць падчас гастроляў у [[Бухара|Бухары]]. У ліпені [[1980]] года, у сувязі з правядзеннем у [[Масква|Маскве]] [[Летнія Алімпійскія гульні 1980 года|Алімпійскіх гульняў]], у акцёра, паводле словаў усё таго ж Перавозчыкава, зноў паўсталі праблемы з набыццём наркотыкаў<ref name="Pieravozčykaŭ"/>.
[[16 красавіка]] [[1980]] года адбыліся апошнія здымкі канцэрту Высоцкага ў [[Вялікі драматычны тэатр імя Г. А. Таўстаногава|Ленінградскім ВДТ]], дзе ён выконваў песні «Коні пераборлівыя», «Купалы», «Паляванне на ваўкоў» і расказваў пра сваю творчасць. Фрагмент гэтых здымкаў увайшоў у перадачу Вінаградава «Я вяртаю ваш партрэт». На адваротным баку падвойнага альбома «Сыны ідуць у бой» прыведзены фатаграфіі менавіта з гэтага канцэрта. [[2 чэрвеня]] [[1980]] года адбыўся адзін з апошніх канцэртаў Высоцкага ў [[Калінінград]]зе, на якім яму стала дрэнна.
[[3 ліпеня]] [[1980]] года адбылося выступленне Высоцкага ў [[Люберацкі гарадскі палац культуры|Люберацкім гарадскім палацы культуры]] ў [[Маскоўская вобласць|Маскоўскай вобласці]], дзе, па словах відавочцаў, ён выглядаў нездаровым, казаў, што адчувае сябе не надта добра, але на сцэне трымаўся бадзёра й, замест паўтары запланаваных гадзіны, адыграў двухгадзінны канцэрт<ref>Л. Симакова. [http://otblesk.com/vysotsky/lubercy_.htm Владимир Высоцкий в Люберецком районе Московской области]</ref>. [[14 ліпеня]] [[1980]] года падчас выступу ў МНIIЭМ у [[Масква|Маскве]] Уладзімір Высоцкі выканаў адну са сваіх апошніх песень —- «Сум мой, туга мая... Варыяцыя на цыганскія тэмы». [[16 ліпеня]] ён правёў свой апошні канцэрт у падмаскоўным Калінінградзе (цяпер [[Каралёў]])<ref>[http://v-vysotsky.narod.ru/kvvv.html Каталог выступаў Уладзіміра Высоцкага]. v-vysotsky.narod.ru</ref>.
[[18 ліпеня]] [[1980]] года Высоцкі апошні раз з'явіўся ў сваёй самай вядомай ролі ў Тэатры на Таганцы, у ролі [[Гамлет]]а ў аднайменнай пастаноўцы па [[Уільям Шэкспір|Шэкспіру]]. [[25 ліпеня]] [[1980]] года Высоцкі памёр у сне ў сваёй маскоўскай кватэры. Непасрэдная прычына смерці застаецца спрэчнай, бо выкрыццё не выраблялася. На думку адных, у прыватнасці, Станіслава Шчарбакова і Леаніда Сульпавара, прычынай смерці стала [[асфіксія]], на думку іншых — [[востры інфаркт міякарда]].
{{зноскі}}
== Спасылкі ==
{{commonscat|Vladimir Vysotsky}}
* [http://www.wysotsky.com/1059.htm Уладзімір Высоцкі. Я не падману]
| |||