Камп’ютарная праграма: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др r2.7.2) (робат зьмяніў tl:Pagpoprograma ng komputadora на tl:Pagpoprograma ng kompyuter
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 1:
'''Камп'ютарная праграма'''  — паслядоўнасць [[Машынны код|інструкцый]], прызначаных для выканання прыладай кіравання [[Камп'ютар|вылічальнай машыны]]. Часцей за ўсё вобраз праграмы захоўваецца ў выглядзе [[Выканальны модуль|выканальнага модулюмодуля]] (асобнага [[файл]]а ці групы файлаў). З гэтага вобразувобраза, які знаходзіцца, як правіла, на [[Жорсткі дыск|дыску]], выканальная праграма ў [[АператыўнаяЗагрузчык памяцьпраграм|аператыўнайпраграмны памяцізагрузчык]] можабудуе быцьвыканальны код ў пабудавана [[ЗагрузчыкАператыўная прагрампамяць|праграмнымаператыўнай загрузчыкампамяці]]. У залежнасці ад кантэксту, разгляданы тэрмін можа адносіцца таксама і да [[КрынічныЗыходны код|крынічнагазыходнага тэксту]] праграмы.
 
Разам з працэдурамі і правіламі, а таксама дакументацыяй, якія адносяцца да функцыянавання сістэм апрацоўкі дадзеных, праграмы складаюць [[праграмнае забеспячэнне]].
 
У сістэмным праграмаванні існуе больш фармальнае вызначэнне праграмы як размешчаных у аператыўнай памяці камп'ютара [[Дадзеныя|дадзеных]] і [[Машынны код|машынных кодаў]], выкананыхякія выконваюцца працэсарам для дасягнення некаторай мэты. Тут падкрэсліваюцца дзве асаблівасці: знаходжанне праграмы ў памяці і яе выкананне [[працэсар]]ам.
 
Працэс стварэння камп'ютарных праграм носіць назву «[[праграмаванне]]», а людзей, якія займаюцца гэтым відам дзейнасці, завуць [[праграміст]]амі. Пры распрацоўцы праграм у іх часта пранікаюць памылкі. Праграма змяшчае памылкі, калі дляў некаторых дадзеныхвыпадках яна дае збоі, адмовы або няправільныя вынікі.
 
Працэс пошуку і выпраўлення памылак у праграмах называецца адладкай. Колькасць памылак у праграмах звычайна загадзя невядома. Таму загадзя невядомаяневядома працягласць адладкі праграм. Праграма ([[алгарытм]]) не ўтрымлівае памылак, калі яна дае правільныя вынікі для ўсіх дапушчальных дадзеных.
 
Запіс зыходных тэкстаў праграм пры дапамозе [[Мова праграмавання|моў праграмавання]] палягчае разуменне і праўку чалавекам. Гэтаму, у прыватнасці, дапамагаюць [[Каментарый, праграмаванне|каментарыі]], дапушчальныя ў [[Сінтаксіс, праграмаванне|сінтаксісе]] большасці моў. Для выканання на камп'ютары гатовы тэкст праграмы пераўтвараюць ([[Кампіляцыя|кампілююць]]) у машынны код.
Радок 13:
Праграмы з агульнадаступнымі зыходнымі тэкстамі называюцца адкрытымі. Камп'ютарныя праграмы з'яўляюцца аб'ектамі аўтарскага права. Аўтары і праваўладальнікі праграм маюць права абмяжоўваць доступ да зыходных тэкстаў праграм, якія з'яўляюцца іх інтэлектуальнай уласнасцю.
 
Некаторыя мовы праграмавання дазваляюць абыходзіцца без папярэдняй кампіляцыі праграмы і пераўтвараюць яе ў інструкцыі машыннага коду непасрэдна падчас выканання. Гэты працэс называюць [[Дынамічная кампіляцыя|дынамічнай кампіляцыяй]], ён дазваляе дабіцца большай пераноснасці праграм паміж рознымі [[Камп'ютарная платформа|апаратнымі і праграмнымі платформамі]] пры захаванні многіх плюсаўпераваг кампіляцыі.
 
[[Інтэрпрэтацыя, інфарматыка|Інтэрпрэтаваныя]] праграмы, для якіх, як правіла, не ўжываецца працэс кампіляцыі і якія інтэрпрэтуюцца [[Аперацыйная сістэма|аперацыйныаперацыйнай сістэмай]] або спецыяльныміадмысловымі праграмамі-інтэрпрэтатарамі, завуццаназываюцца [[скрыпт]]амі ці «сцэнарамі».
 
КрынічныяЗыходныя тэксты камп'ютарных праграм у большасці моў праграмавання складаюццаўяўляюць зсабой спісупаслядоўнасць інструкцый, і дакладна апісваюць закладзены [[алгарытм]]. Падобны падыход у праграмаванні называецца ''[[імператыўнае праграмаванне]]''. Аднак ужываюць і іншыя метадалогіі праграмавання. Напрыклад, апісанне зыходных і патрэбных характарыстык [[Дадзеныя, вылічальная тэхніка|дадзеных]], якія трэба апрацаваць, і прадастаўленне выбару прыдатнага алгарытму рашэнняразвязання спецыялізаванайадмысловай праграме-інтэрпрэтатару  — такі падыход называецца ''[[Дэкларатыўнае праграмаванне|дэкларатыўным праграмаваннем]]''. Таксама, прымяняюць ''[[Функцыянальнае праграмаванне|функцыянальнае]]'' і ''[[лагічнае праграмаванне]]''.
 
Большасць [[карыстальнік]]аў камп'ютараў выкарыстоўваюць праграмы, прызначаныя для выканання канкрэтныхпэўных прыкладных задач, такіх як падрыхтоўка і афармленне [[дакумент]]аў, матэматычныя [[Вылічэнне|вылічэнні]], апрацоўка [[Выява|малюнкаў]] і г.д. Адпаведныя праграмныя сродкі называюць ''прыкладнымі праграмамі'' ці ''[[Прыкладное праграмнае забеспячэнне|прыкладным праграмным забеспячэннем]]''. УпраўленнеКіраванне кампанентаміскладнікамі вылічальнай сістэмы і фарміраваннеўладкаванне асяроддзя для функцыянаванняпрацы прыкладных праграм бярэ на сябе ''[[сістэмнае праграмнае забеспячэнне]]'', найбольш важным складнікам якога з'яўляецца [[аперацыйная сістэма]].
 
== Гл. таксама ==