'''Віленская археалагічная камісія''' - навукова асветная ўстанова [[1855]]—[[1865]], якая займалася зборам і даследаваннем помнікаў старажытнасцей на тэрыторыі [[Беларусь|Беларусі]] і [[Літва|Літвы]]. Створана па ініцыятыве [[Я. П. Тышкевіч]]а пры [[Віленскі музей старажытнасцей|Віленскім музеі старажытнасцей]]. У склад камісіі ўваходзілі Я. П. Тышкевіч (старшыня), [[М. Балінскі]] (віцэ-старшыня), [[А. К. Кіркор]], [[Ю. І. Крашэўскі]], [[Т. Нарбут]], [[А. С. Плястар]], [[У. Сыракомля]], [[К. П. Тышкевіч]] і інш. Камісія збірала матэрыялы па гісторыі края, звесткі пра старажытныя находкі і ўладальнікаў археалагічных матэрыялаў, наладжвала археалагічныя экспедыцыі, абмеркаванняў вынікаў іх працы, заслухоўвалавывучала дакладыматэрыяльную і рэфератыдухоўную пакультуру гісторыіпаводле края«Праграмы дзеянняў», праскладзенай побытЯ. іТышкевічам. фальклорПасяджэнні насельніцтва,камісіі вывучалаадбываліся матэрыяльнуюадзінаццатага дня кожнага месяца. На іх заўсёды прысутнічаў папячыцель акругі, часта і духоўнуюгенерал-губернатар. культуруПратаколы паводлепасяджэнняў «Праграмыскладаліся дзеянняў»па-руску. Артыкулы чыталіся на рускай, складзенайпольскай Яі французкай мовах. ТышкевічамНа пасяджэннях вырашаліся бягучыя і арганізацыйныя пытанні. На гадавых сходах заслухоўваліся справаздачы аб дзейнасці камісіі. Камісія выпускала «[[Записки Виленской археологической комиссии]]», краязнаўчыя працы. Члены камісіі і супрацоўнікі пастаянна праводзілі абмен навуковай інфармацыяй, кнігамі, наладжвалі сустрэчы з навуковымі арганізацыямі [[Англія|Англіі]], [[Швецыя|Швецыі]], [[Францыя|Францыі]], [[Швейцарыя|Швейцарыі]] і інш. краін. Пасля [[Паўстанне 1863-1864|паўстання 1863-1864]] на Беларусі, у Польшчы і Літве ўлады прызналі «шкоднымі» экспанаты віленскай археалагічнай камісіі і паводле загаду генерал-губернатара [[М. М. Мураўёў|М. М. Мураўёва]] камісія была закрыта.
