Мікалай Капернік: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др r2.7.3) (робат дадаў: lez:Николай Коперник |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 25:
'''Мікалай Капернік''' ({{lang-pl|Mikolaj Kopernik}}; {{lang-la|Nicolaus Copernicus}}) ({{ДН|19|2|1473}}, [[Торунь]] ([[Каралеўская Прусія]], [[Польшча]]) — {{ДС|24|5|1543}}), прускі вучоны польскага паходжання, астраном, стваральнік геліяцэнтрычнай тэорыі свету.
== Біяграфія ==
Нарадзіўся ў купецкай сям'і нямецкага паходжання. Быў чацвёртым дзіцём у сям'і. У дзевяць год застаўся без бацькі, таму яго выхаваннем займаўся дзядзька (з боку маці) канонік [[Лукаш Ваценродзе]].
Атрымаў рознабаковую адукацыю ва ўніверсітэтах [[Кракаў|Кракава]] (паступіў у [[1491]] на факультэт мастацтваў), [[Горад Балонья|Балоньі]], [[Горад Падуя|Падуі]], [[Горад Ферара|Ферары]], дзе вывучаў [[права]], [[медыцына|медыцыну]], [[матэматыка|матэматыку]], [[астраномія|астраномію]]. У [[1503]] вяртаецца ў Кракаў і становіцца прафесарам універсітэта. У [[1512]] арганізаваў абсерваторыю ў горадзе [[Фромбарк]], дзе да канца жыцця вёў астранамічныя назіранні. Вынікі даследаванняў абагульнены ў яго творы «Аб вярчэнні нябесных сфер» («De revolutionibus orbium coelestium»), апублікаваным у [[Горад Нюрнберг|Нюрнберг]]у за некалькі тыдняў да яго смерці.
Пахаваны ў саборы Фромбарка ў безымяннай магіле. У жніўні [[2005]] магіла была знойдзеная.▼
== Навуковая дзейнасць ==
Галоўнай заслугай вучонага з'явілася абгрунтаванне таго, што бачны намі рух [[Сонца]] і зорак звязаны не з іх вярчэннем вакол [[Зямля|Зямлі]], а з рухам Зямлі вакол уласнай восі і гадавым вярчэннем яе вакол Сонца. Але акрамя гэтага, ён быў канонікам касцёла, урачом. Аўтар рэформы манетнай сістэмы ў Польшчы. У горадзе Фромбарк пабудаваў машыну, якая забяспечвала [[вада|вадою]] ўсе дамы гораду.
[[Выява:Jan Matejko-Astronomer Copernicus-Conversation with God.jpg|thumb|[[Ян Матэйка]]. ''Астраном Капэрнік або размова з Богам'' ([[1872]])]]
== Спіс твораў ==
Аўтар прац:
* N.C. Meditata XV. Augusti anno domini MDXVII., 1517,
Радок 36 ⟶ 42:
* Monetae cudendae ratio, 1528,
* De Revolutionibus Orbium Coelestium — Нюрнберг, Германія: 1543 г.
▲Пахаваны ў саборы Фромбарка ў безымяннай магіле. У жніўні [[2005]] магіла была знойдзеная.
У [[1616]] [[каталіцкая царква]] ўнесла навуковыя працы астранома ў [[індэкс забароненых кніг]].
== Ушанаванне памяці ==
У Ягелонскім універсітэце захоўваецца карціна [[Ян Матэйка|Яна Матэйкі]] «Астраном Капэрнік або размова з Богам».
| |||