Яшчаркі: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Гл. таксама: дапаўненне
дапаўненне, шаблон
Радок 1:
{{Таксон
{{Таксанамія
|image file = Jes chot1.jpg
| назва = Яшчаркі
|image descr = {{bt-bellat||Lacerta agilis}}
| выява = Haeckel Lacertilia.jpg
|regnum = Жывёлы
| апісанне выявы =
|rang = Падатрад
| подпіс выявы =
|latin = Lacertilia
| царства = [[Жывёлы]]
|author =
| тып = [[Хордавыя]]
|syn = ''Sauria''
| клас = [[Паўзуны]]
|range map =
| атрад = [[Лускаватыя]]
|range map caption =
| падатрад = '''Яшчаркі'''
|wikispecies = Sauria
| навуковая назва = {{bt-bellat||Lacertilia}}
|commons = Category:Sauria
| назва боксу таксонаў =
|itis = 173862
| тэкст боксу таксонаў =
|ncbi = 32561
| назва боксу карты =
|eol = 3101501
| карта =
}}
| апісанне карты =
| легенда карты =
| віківіды = Lacertilia
| вікісховішча = Category:Lacertilia
| itis =
| ncbi =
}}
'''Яшчаркі''' (''Lacertilia'', раней ''Sauria'') — падатрад лускаватых класа паўзуноў.
 
Радок 27 ⟶ 21:
З'явіліся ў [[трыяс]]е.
 
Падатрад яшчарак падзяляюць на 5 інфраатрадаў (геконападобныя, ігуанападобныя, сцынкападобныя, вераценніцападобныя, варанападобныя), якія аб'ядноўваюць 20 сямействаў. Паводле розных ацэнак, агульная колькасць вядомых зараз відаў яшчарак больш за 4 тыс., спецыялісты таксама лічаць, што да цяперашняга часу апісана менш як 80 % відаў. Гэта найбольш шматлікая група сучасных рэптылій, вельмі пашыраная на зямным шары. Напрыклад, [[геконавыя]] (''Gekkonidae'') налічваюць больш за 600 відаў, [[агамы]] (''Agamidae'') - — больш за 300 відаў, [[сцынкавыя]] (''Scincidae'') - — каля 700 відаў.
 
Даўжыня ад 3,5 см (некаторыя геконы) да 3,7  м, маса да 150 кг ([[вараны]]). Тулава валькаватае або цыліндрычнае, рознай афарбоўкі. Большасць мае развітыя канечнасці, у некаторых яны слаба развітыя або іх няма. Цела ўкрыта лускавінкамі ці іншымі рагавымі ўтварэннямі. Многія віды здольныя да аўтатаміі хваста. Яшчаркі ў асноным яйцакладныя, ёсць яйца- і жывародныя. Некаторым уласцівы партэнагенез. Адкладваюць да 35 яец. Кормяцца беспазваночнымі, пераважна насякомымі, зрэдку дробнымі пазваночнымі; радзей расліннаедныя або ўсёедныя.
 
Пашыраны паўсюдна, акрамя Антарктыды. Большасць вядзе наземны спосаб жыцця; некаторыя жывуць у глебе, закопваюцца ў пясок ([[круглагалоўкі]] і інш.), на дрэвах, скалах; марская яшчарка жыве каля лініі прыбою і часта заходзіць у ваду. Некаторыя водзяцца толькі ў стэпавых і пустынных зонах Зямлі. На Беларусі 3 віды: [[вераценніца ломкая]], [[яшчарка жывародная]] і [[яшчарка порсткая]].
Радок 36 ⟶ 30:
 
== Літаратура ==
* Земнаводныя. Паўзуны: Энцыклапедычны даведнік. Мн., 1996. ISBN 985-11-0067-6
* Самусенка Э. Яшчаркі // БЭ ў 18 т. Т. 18. Кн. І. Мн., 2004.