Пётр Іванавіч Панін: Розніца паміж версіямі

'''Пётр Іванавіч''' '''Панін''' ([[{{ДН|||1721]]}} —[[ {{ДС|||1789]]}}), выбітны рускі ваенны дзеяч, граф.

Пачаў ваенную службу ў [[1736]] годзе салдатам у лейб-гвардыі [[Ізмайлаўскі полк|Ізмайлаўскім палку]], у тым жа годзе быў выраблены ў афіцэры і адпраўлены ў армію, [[Руска-турэцкая вайна, 1735-1739|якая дзейнічала супраць крымскіх татараў]]. З ёй ён удзельнічаў ва ўзяцці [[Перакоп]]а і [[Бахчысарай|Бахчысарая]]; затым служыў пад кіраўніцтвам фельдмаршала [[Пётр Пятровіч Ласі|Ласі]], [[Руска-швецкая вайна, 1741-1743|які дзейнічаў супраць шведаў]], і да пачатку [[Сямігадовая вайна|Сямігадовай вайны]] быў ужо [[генерал-маёр]]ам.

Асабліва адзначыўся ў [[Бітва пры Грос-Егерсдорфе|баях пры Грос-Егерсдорфе]] і [[Царндорф]]е, а ў [[1759]] годзе быў галоўнай прычынай [[Кунерсдорфская бітва, 1759|перамогі пры КунерсдорфКунерсдорфе]]е, за што ўзнагароджаны чынам [[генерал-паручык]]а. У [[1760]] годзе ўдзельнічаў, разам з [[Захар Грыгор'евіч Чэрнышаў|Чэрнышавым]], [[Готлаб Курт Генрых Татлебен|Татлебенам]] і [[Франц Морыц Ласі|Ласі]], у заняцці [[Берлін]]а (дзе адзначыўся, разграміўшы, сумесна з казакамі Краснашчокава і Тураверава, ар'егард корпуса фон Гюльзена), кіраваў Усходняй Прусіяй, у званні [[кенігсберг]]скага [[генерал-губернатар]]а, і ўзначальваў рускія сухапутныя і марскія сілы ў Памераніі і Галштыніі.

Пасля ўступлення на прастол [[Кацярына II, імператрыца расійская|Кацярыны II]] ([[1762]]) П.  І.  Панін узведзены ў [[генерал-аншэф]]ы і прызначаны сенатарам і членам савета; у [[1767]] годзе ўзведзены ў графскую годнасць. У [[1769]] годзе яму даручана было начальства над 2-й арміяй, [[Руска-турэцкая вайна, 1768-1774|якая дзейнічала супраць туркаў]]. Разбіўшы непрыяцеля каля Бяндэр, ён размясціў сваю армію на зімовых кватэрах паміж Бугам і Азоўскім морам, чым перашкодзіў крымскім татарам ажыццяўляць набегі на паўднёвыя межы Расіі. У [[1770]] годзе ім [[Узяцце Бяндэр|заваяваныя былі Бяндэры]]. Падчас аблогі гэтай крэпасці ён паспеў перамовамі схіліць татараў буджакскіх, белгарадскіх і едзісанскісх прызнаць над сабою ўладу Расіі; затым садзейнічаў паскарэнню здачы крэпасці [[Акерман]].

[[Сялянская вайна, 1773-1775|Мяцеж Пугачова]] зноў выклікаў Паніна на ваенную ніву: дзякуючы старанням [[Пацёмкін]]а і [[Мікіта Іванавіч Панін|Мікіты Іванавіча Паніна]], імператрыца пасля смерці [[Бібікав]]а, у [[1774]] годзе даручыла Паніну начальства над усімі войскамі супраць Пугачова і над губерніямі Казанскай, Арэнбургскай і Ніжагародскай. Неўзабаве пасля прызначэння армія Пугачова была разбітая, а сам ён узяты ў палон. Паіин звярнуў асаблівую ўвагу на аднаўленне спустошаных губерніяў, на паслабленне ўзнікшага голаду і наогул на беспарадкі ў кіраванні  — няздольнасць і бяздзейнасць адміністрацыі, ліхаімства і інш. У [[1775]] годзе Панін атрымаў звальненне.

П. І. Панін выстаўляецца сучаснікамі, як чалавек пыхлівы і ўладалюбівы. Ён першы ўвёў у рускую армію егераў, пад назвай стралкоў, і лёгкую конную артылерыю; ён жа напісаў «палкоўнікаву інструкцыю», а пры аблозе Бяндэр упершыню з поспехам ужыў узмоцнены горн.