Віталь Вітальевіч Катаеў: Розніца паміж версіямі

| Год_нараджэння = 1925

| Год_смерці = 1999

'''Віта́ль Віта́льевіч Ката́еў''' ([[Руская мова{{lang-ru|руск]].: ''Виталий Витальевич Катаев'')}}; ([[{{ДН|23 снежня]] [[|12|1925]]}}, [[Горад Кіраў|Вятка]], [[СССР]] — [[{{ДС|12 сакавіка]] [[|3|1999]]}}, [[Масква]], [[Расія]]) — дырыжор, педагог. Заслужаны артыст Беларусі (1966), заслужаны дзеяч мастацтваў Расійскай Федэрацыі (1993), прафесар (1985).

З [[1934]] г.года вучыўся ў маскоўскай [[Цэнтральная музычная школа|Цэнтральнай музычнай школе]] па класе скрыпкі у В. М. Вульфмана, затым у А. К. ГабриэлянаГабрыэляна. У [[1942]] г. годзе пайшоў на фронт, служыў у 120-мм мінамётнай батарэі 14-га стралковага палка 343 стралковай брыгады, затым у ваенных аркестрах, дзе ўпершыню пачаў дырыжавацьдырыжыраваць.

Пасля дэмабілізацыі ([[1948]] г.) працавапрацаваў скрыпачом у розных маскоўскіх аркестрах, у [[1951]] г. скончыў Музычнае вучылішча пры Маскоўскай кансерваторыі (1951) па класе скрыпкі А. К. ГабриэлянаГабрыэляна. У тым жа годзе паступіў на аддзяленне оперна-сімфанічнага дырыжыравання [[Маскоўская дзяржаўная кансерваторыя імя П. І. Чайкоўскага|Маскоўскай кансерваторыі]], класы К. П. Кандрашына і Я. Я. РацераРацэра, наведваў таксама клас М. П. Аносава. Адразу па заканчэннісканчэнні Маскоўскай кансерваторыі ([[1956]]) быў прыняты ў аспірантуру [[Санкт-Пецярбургская дзяржаўная кансерваторыя імя М. А. Рымскага-КорсаковаКорсакава|Ленінградскай кансерваторыі]] ([[1959]]) пад кіраніцтвамкіраўніцтвам М. С. Рабіновіча, якую скончыў у 1959 годзе. Працаваў у Петразаводску і Маскве.

У [[1962]] годзе В. В. Катаеў прымае запрашэнне заняць пасаду мастацкага кіраўніка і галоўнага дырыжора Дзяржаўнага акадэмічнага сімфанічнага аркестра Беларускай ССР (г. [[Мінск]]). Па яго ініцыятыве ў [[1966]] угодзе ў [[Беларуская дзяржаўная акадэмія музыкі|Беларускай дзяржаўнай кансерваторыі]] ствараецца кафедра оперна-сімфанічнага дырыжыравання, якую ён узначальвае да [[1968]] ггода. Сярод яго вучняў народны артыст Беларусі [[Міхаіл Казінец|М. Казінец]], дацэнт [[Беларуская дзяржаўная акадэмія музыкі|БДАМ]] Сяргей Кафанаў і іншыя.

В. В. Катаеў у сваёй выканальніцкай дзейнасці заўсёды шукаў новыя шляхі. Многія яго канцэрты і гастрольныя выступленні ламалі савецкія стэрэатыпы ўспрымання сучаснай заходняй музыкі. Смеласць, неабходная для выканання твораў некаторых савецкіх і сучасных заходніх аўтараў, нараджалася з яснага разумення сваёй мастацкай мэты. Гэтая артыстычная бескампраміснасцьбезкампраміснасць і адмова ўступіць у КПСС адбіліся ў далейшым на кар'еры В. В. Катаева, пазбавіўшыён ягобыў шматлікіхпазбаўлены многіх магчымасцяў, іу т.л. большзаняцця высокага становішча ў афіцыйнай музычнай іерархіі краіныСССР, аднак талент, моцны характар ​​і велізарная працаздольнасць дазвалялі яму дасягаць пастаўленых перад сабой творчых мэтаўмэт.

У 1963 годзе ён выканаў у Мінску 13-ю сімфонію [[Дзмітрый Дзмітрыевіч Шастаковіч|ДзД. Дз Д.  Шастаковіча]] — неўзабаве пасля маскоўскай (сусветнай) прэм'еры, якая выклікала вострую рэакцыю афіцыйнага савецкага кіраўніцтва. В. В. Катаеў успамінае<ref>'''Катаев В. В. Катаев'''. [http://libelli.narod.ru/music/shostakovich/symph13.html «Умирают в России страхи». О том, как в марте 1963 года в Минске исполняли 13-ю симфонию Шостаковича]</ref>:

{{Пачатак цытаты}}Здавалася, ужо нішто не можа перашкодзіць выкананню сімфоніі, але за пяць дзён да канцэрта мне раптам з Масквы патэлефанаваў К. Кандрашын і папрасіў тэрмінова вярнуць аркестравыя партыі… Раніцай наступнага дня перад рэпетыцыяй я паведаміў пра гэта аркестру… Тады вырашылі, што пасля рэпетыцыі кожны музыкамузыкант возьме дадому сваю партыю і да раніцы перапіша яе, а заўтра вечарам цягніком адправім ноты з бібліятэкарам у Маскву.

На наступны дзень кожны музыкамузыкант ставіў на пульт дзве партыі — арыгінал і сваю, перапісанаперапісаную, каб падчас рэпетыцыі выправіць магчымыя апіскі.

З асаблівай удзячнасцю дагэтуль успамінаю ўдзельнікаў выканання 13-й сімфоніі ў Мінску, асабліва музыкаўмузыкантаў Дзяржаўнага сімфанічнага аркестра Беларусі,<!--Тут мабыць трэба «якія перапісалі»?--> перапісаў увесьўвесь камплект аркестравых партый пяцічасткавай сімфоніі для поўнага трайнога складу духавых, арфы, фартэпіяна, мноства ўдарных і вялікай колькасці струнных — больш за семдзесят партый! Гэты камплект аркестравых партый да гэтага часу знаходзіцца ў бібліятэцы аркестра. Я не ведаю падобнага выпадку ў канцэртнай практыцы аркестраў былога СССР, не кажучы аб канцэртнамканцэртным жыцці іншых краін.{{Канец цытаты}}

Сярод пастановак В. В. Катаева, якія сталі падзеямі уў музычным жыцці Мінска і Беларусі, «ВаеныВаенны рэквіем» Б. Брытэна, «Сімфонія псаломаўпсалмоў» І. Стравінскага, сімфонія «Песня аб зямлі» Г. Малера, араторыя А. Анегера «Жанна д'Арк на вогнішчы» (у сцэнічнай рэдакцыі), шматлікія творы беларускіх камапзытараўкампазітараў.

* Столярчук К. «[http://www.belarus.su/minsk_ev/99/russia/3_3/sim16.htm Симфония о смысле бытия]» (// «Вечерний Минск», 1999,. № 49, 16 марта) 1999;