Бітва пад Манцыкертам (1071): Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 41 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q200032 (translate me)
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
{{Значэнні|Бітва пад Манцыкертам}}
{{змест справа}}
{{Узброены канфлікт
|канфлікт = Бітва пры пад Манцыкертам
|выява = [[Выява:131_Bataille_de_Malazgirt.jpg|300px]]
|загаловак = Французская мініяцюра, якая адлюстроўвае бітва пад Манцыкертам
|частка = [[Візантыйска-сельджуцкія войны]]
|дата = [[18 жніўня]] - [[19 жніўня]] [[1071]] года
|месца = [[Манцыкерт]] (суч. [[Турцыя]]; гістарычная Арменія)
|вынік = Перамога сельджукаў
|праціўнік1 = [[Выява:Flag_of_the_Greek_Orthodox_Church.svg|35x24px]] [[Візантыйская імперыя]]
|праціўнік2 = [[Сельджукі]]
|камандзір1 = [[Раман IV Дыяген]] (патрапіў у палон),<br />[[Нікіфар Врыеній Старэйшы|Нікіфар Врыеній]],<br />Руселю дэ Баялю,<br />[[Фёдар Алят]],<br />[[Андронік Дука]]
|камандзір2 = [[Алп-Арслан]]<br /> [[Сулейман ібн Кутулмыш]]
|сілы1 = першапачаткова {{formatnum:300 000}}
|сілы2 = ~ {{formatnum:150.000}}
|страты1 = {{formatnum:каля 85 000}}|
|страты2 = {{formatnum:каля 30 000}}|}}
 
'''БІТВА ПАД МАНЗІКЕРТАМ (1071)'''. Бітва між войскамі [[Візантыйская імперыя|Візантыйскай імперыі]] і [[сельджуцкія туркі|сельджуцкіх туркаў]] [[19 жніўня]] [[1071]] каля г. [[горад Манзікерт|Манзікерт]] ([[Арменія]]). Скончылася поўнай перамогай сельджуцкіх туркаў і мела вялікія і трывалыя геапалітычныя наступствы.
 
Радок 15 ⟶ 32:
 
== Бітва ==
[[Выява:Byzantium vs Seljuk c 1071.PNG|thumb|left|300 px|Манеўры візантыйскай (чырвоны) і сельджуцкай (зялёны) армій]]
 
Апоўдні імператар Раман рушыў сваё войска на туркаў шырокім фронтам, з моцным ар'ергардам. У першай лініі стаялі цяжкая кавалерыя, сабраная з розных фемаў, Раман сам камандаваў першай лініяй з яе цэнтру. Другая лінія складалася з найманай кавалерыі з Германіі, нарманаў з Італіі, розных войскаў з усходніх межаў. Другой лініяй камандаваў [[Андронікас Дукас]]. Лёгкай пехоты у візантыйскай арміі амаль не было, бо яна была пакінута на аблогах. Немень лучнікаў, якія падтрымлівалі б кавалерыю, парушала адзін з галоўных [[Візантыйскія каноны вайны|візантыйскіх канонаў вайны]] супраць стэпавых конных войскаў.
Радок 24 ⟶ 42:
 
== Пасля бітвы ==
[[Выява:BnF Fr232 fol323 Alp Arslan Romanus.jpg|thumb|235px|<center>Алп Арслан зневажае Рамана IV Дыягена]]
 
Параза візантыйскага войска ў значнай ступені была выклікана ўнутранымі звадамі візантыйскай арыстакратыі і агульным на той час паніжэннем якасці вайсковай падрыхтоўкі ў візантыйскім войску. Адсутнасць падтрымкі лёгкай пяхоты не дазволіла рэалізаваць перавагу ўзбраення візантыйскай цяжкой кавалерыі над турэцкай лёгкай. Моцнае жаданне імператара Рамана абавязкова ўцягнуць туркаў у вальную бітву, у той час, як тыя цвёрда трымаліся карыснага сабе тактычнага рысунку зменных наступаў і адступленняў, паспрыяла разладу шыхтоў і дэзарганізацыі кіравання ў візантыйскіх войсках, што і дазволіла турэцкаму войску, урэшце, атачыць візантыйскае.
 
Радок 30 ⟶ 50:
 
Палітычна, параза пад Манзікертам адкрыла шлях усё новым хвалям экспансіі сельджуцкіх туркаў у Анатолію — традыцыйную крыніцу жывой сілы для войска Візантыі. Большая частка Анатоліі і Леванту былі захоплены, разам з гарадамі Антыёхам, Дамаскам, Іерусалімам. Шмат гарадоў былі разбураны, насельніцтва павернута ў нявольніцтва або этнічна "вычышчана". Візантыйская імперыя засталася практычна безабароннай. Імператар [[Аляксей I Камнін]] звярнуўся да папы [[Урбан II, папа рымскі|Урбана II]] па дапамогу з Захаду. Гэты заклік наўпрост прывёў да збору [[Першы крыжовы паход|Першага крыжовага паходу]].
 
== Гл. таксама ==
* [[Аблога Антыяхіі, 1084]]
 
== Крыніцы ==
*Brian T. Carey. Debacle at Manzikert, 1071: Prelude to the Crusades. — [http://deremilitari.org/resources/pdfs/mhm1.pdf у сеціве].
 
== Спасылкі ==
[[Катэгорыя:Ваенная гісторыя]]
* [http://www.deremilitari.org/resources/articles/markham.htm Бітва пад Манцыкертам]
[[Катэгорыя:Гісторыя Візантыі]]
 
[[Катэгорыя:Гісторыя Блізкага Усходу]]
{{Візантыйска-сельджуцкія войны}}
 
[[Катэгорыя:Бітвы паводле алфавіту|М]]
[[Катэгорыя:ГісторыяБітвы Візантыі|Манцыкерт]]
[[Катэгорыя:1071]]
[[Катэгорыя:ВаеннаяПадзеі гісторыя19 жніўня]]
[[Катэгорыя:Бітвы XI стагоддзя|Манцыкерт]]
[[Катэгорыя:Печанегі]]
{{Link GA|en}}