Соф’я Слуцкая: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 4 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q2427693 (translate me)
др clean up, replaced: Берасцейск → Брэсцк (2), е у → е ў, ІІ → II, я у → я ў, ўнія → унія, Брэсцкая унія → Берасцейская унія (2), == Жыццяпіс using AWB
Радок 5:
 
== Паходжанне ==
Пачынальнікам роду лічыцца [[Алелька|Аляксандр (Алелька)]], сын Уладзіміра кіеўскага, унук [[Альгерд]]а — вялікага князя літоўскага. Алелькавічы таксама мелі дынастычныя сувязі з вялікімі князямі маскоўскімі, праз [[Настасся Васільеўна Маскоўская|Настассю]], дачку вял. кн. маскоўскай [[Соф'я Вітаўтаўна|Соф'і Вітаўтаўны]]. Дзед Соф'і Слуцкай Юрый вызначаўся набожнасцю: уласнаручна перапісаў [[Евангелле]] для Слуцкага Траецкага манастыра, заснаваў багатую бібліятэку. З трох яго сыноў прыхільнасць праваслаўю захаваў толькі старэйшы — бацька Соф'і, князь [[Юрый ІІІIIІ Юр'евіч]], які быў жанаты з Кацярынай з роду [[Род Кішкаў|Кішак]]. Ад гэтага нядоўгага шлюбу нарадзілася дачка Соф'я — апошняя прадстаўніца Алелькавічаў.
 
== Біяграфія ==
Пачынальнікам роду лічыцца [[Алелька|Аляксандр (Алелька)]], сын Уладзіміра кіеўскага, унук [[Альгерд]]а — вялікага князя літоўскага. Алелькавічы таксама мелі дынастычныя сувязі з вялікімі князямі маскоўскімі, праз [[Настасся Васільеўна Маскоўская|Настассю]], дачку вял. кн. маскоўскай [[Соф'я Вітаўтаўна|Соф'і Вітаўтаўны]]. Дзед Соф'і Слуцкай Юрый вызначаўся набожнасцю: уласнаручна перапісаў [[Евангелле]] для Слуцкага Траецкага манастыра, заснаваў багатую бібліятэку. З трох яго сыноў прыхільнасць праваслаўю захаваў толькі старэйшы — бацька Соф'і, князь [[Юрый ІІІ Юр'евіч]], які быў жанаты з Кацярынай з роду [[Род Кішкаў|Кішак]]. Ад гэтага нядоўгага шлюбу нарадзілася дачка Соф'я — апошняя прадстаўніца Алелькавічаў.
 
== Жыццяпіс ==
[[Выява:Belarus-Minsk-Cathedral of Holy Spirit-8.jpg|thumb|Мінскі кафедральны сабор]]
У раннім узросце страціла маці, адразу за ёй пайшоў з жыцця і бацька. Апеку над сіратой, якая стала багатай спадчынніцай, прынялі на сябе яе сваякі [[Хадкевічы]]: староста жамойцкі [[Юрый Хадкевіч|Юрый]], пасля яго смерці — кашталян віленскі і староста брэсцкі [[Геранім Хадкевіч|Геранім]]. Хадкевічы пазычылі ў князёў [[Радзівілы|Радзівілам]] значныя грашовыя сумы і хацелі выкарыстаць сваю апеку, выплаціўшы даўгі пасагам малалетняй Соф'і, таму і сасваталі 11-гадовую дзяўчынку за нясвіжскага князя [[Януш Крыштафавіч Радзівіл, кашталян віленскі|Януша Радзівіла]], сына віленскага ваяводы Крыштафа. Перад вяселлем абвастрыліся фінансавыя спрэчкі двух кланаў, Хадкевічы скасавалі заручыны сваёй выхаванкі. Аднак Радзівілы рашуча заявілі, што не жадаюць адмаўляцца ад нявесты і падалі на Хадкевічаў у суд. Рашэнне суда на карысць Радзівілаў вельмі ўдарыла па гонару апекуна Соф'і. Новы дзень вяселля прызначылі на [[1 кастрычніка]] [[1600]] г., на свята Пакрова Багародзіцы. Соф'я Слуцкая і Януш Радзівіл павянчаліся па праваслаўнаму абраду ў адным з сабораў [[Брэст]]а.
 
Адразу пасля вяселля княгіні даводзілася падоўгу заставацца адной. Яшуш Радзівіл удзельнічаў спачатку ў шведскай, а пазней — у маскоўскіх войнах. За дванаццаць год, што Соф'я была ў шлюбе, яна шмат апекавала [[праваслаўе|праваслаўю]] ў ВКЛ, асабліва ў Слуцку, дзе апроч Слуцкага Траецкага манастыра дзейнічала 15 праваслаўных цэркваў. Княгіня не толькі аказвала матэрыяльную і маральную падтрымку духавенству і слуцкім вернікам, якія аб'ядналіся ў [[Слуцкае Праабражэнскае брацтва|Праабражэнскае брацтва]], каб процістаяць [[Берасцейская унія|Берасцейскай уніі]], але і сама ўдзельнічала ў яго дзейнасці. Соф'яа выдзяляла сродкі для пабудовы храмаў і шпіталёў для бедных, рабіла паломніцтвы ў святыя мясціны. Соф'і ўдалося пры дапамозе мужа атрымаць каралеўскую грамату, якая забараняла далучэнне праваслаўных вернікаў да Уніі ў яе уладанняхўладаннях.
 
Соф'я, апошняя прадстаўніца Алелькавічаў, [[19 сакавіка]] [[1612]] г. памерла ў час родаў, пахаваная ў [[Слуцкі Траецкі манастыр|Слуцкім Траецкім манастыры]]. Хутка сярод гараджан пайшлі чуткі пра цуды, якія адбываліся каля яе труны. Менавіта тады Соф'ю пачалі ўшаноўваць як святую, але кананізавалі толькі ў [[1984]] г. Цяпер мошчы Соф'і Слуцкай захоўваюцца ў [[Кафедральны сабор Сашэсця Святога Духа|Свята-Духавым кафедральным саборы]] ў Мінску. Дзень яе памяці адзначаецца [[1 красавіка]].
Радок 36 ⟶ 35:
 
== Спасылкі ==
 
* [http://spadchyna.net/index.php?option=com_content&view=article&id=583&Itemid=517 Соф'я Слуцкая]