'''Іуда Макавей''' (?-1[[60160 да н.э.]]) — кіраўнік народнага паўстання супраць панавання Селеўкідаў у Іудзеі. У адказ не пераследванні іудзеяў селеўкідскім царом Антыёхам IV у 167 г.да н.э. Іуда Макавей узначаліў паўстанцкі рух. Атрымаў шэраг перамог, у 164 г.да н.э. захапіў [[Іерусалім]] і нанава асвяціў храм. У 161 г.да н.э. заключыў саюз з Рымам. Пасля гібелі Іуды Макавея ў бітве пры Элеасе барацьбу за заваяванне поўнай незалежнасці Іудзеі ўзначальвалі яго браты.