Швецыя ў Другой сусветнай вайне: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі |
дрНяма тлумачэння праўкі |
||
Радок 20:
Падчас вайны Швецыя стала інтэнсіўна ўзбройвацца. У 1936 годзе многія меркавалі, што 148 млн крон былі занадта вялікай сумай на абарону, але ў 1941—1942 гадах абаронны бюджэт дасягнуў 1846 млн крон. Ва ўрадзе ішлі вострыя дыскусіі, якім чынам фінансаваць хуткі рост абаронных выдаткаў. Сацыял-дэмакраты лічылі, што цяжар павінны несці ўсё ў адпаведнасці са сваімі прыбыткамі, т.б. каб багатыя плацілі прапарцыянальна больш, чым простыя працоўныя. Правыя ж лічылі, што хоць усё і павінны плаціць прапарцыянальную частку выдаткаў, але пры ўмове выплаты найбяднейшым кампенсацыі. Палітыку, якую праводзіў кааліцыйны ўрад, можна разглядаць як кампраміс. На найважнейшыя прадукты харчавання, такія, як масла і малако, уводзілася дзяржаўная датацыя для таго, каб рост цэн на сельскагаспадарчую прадукцыю не занадта цяжка ударыў па найбяднейшым насельніцтве. Падатковы цяжар таксама ўзмацніўся падчас вайны. Да 1943 года разліковая велічыня падаткаў вырасла на 35 %. Для размеркавання дэфіцытных тавараў былі ўтвораны адміністрацыйныя органы ваеннага часу. Фактычна была ўведзена свайго роду планавая эканоміка, рэгулявалася ўсё гаспадарчае жыццё, ад ліберальнай рынкавай эканомікі ў значнай ступені адмовіліся.
У завяршальны перыяд вайны шведаў у першую чаргу цікавілі падзеі ў суседніх паўночных краінах, глыбока абураў нямецкі тэрарыстычны рэжым у Нарвегіі і спробы нарвежскага нацысцкага лідара Відкуна Квіслінга прымусіць нарвежцаў падпарадкавацца нацызму. У Швецыі таксама сачылі за развіццём падзей у Даніі. Дзякуючы супрацоўніцтву паміж дацкімі палітыкамі і шведскім урадам практычна ўсё яўрэйскае насельніцтва Даніі змагло перабрацца ў Швецыю ў кастрычніку 1943 года, тым самым яно пазбегла высыланні ў канцэнтрацыйныя лагеры і знішчэння. З 1943 года датчане і нарвежцы, якія пераехалі ў Швецыю, атрымлівалі ваенную адукацыю ў адмыслова арганізаваных лагерах. Меркавалі, што яны мусяць у канцы вайны прыняць удзел у баявых дзеяннях па вызваленні сваіх краін і аднаўленні там парадку. У лютым 1945 года нарвежскі ўрад, які знаходзіўся ў Лондане, выказаў пажаданне, каб і шведская армія было гатовая ўступіць у Нарвегію для раззбраення немцаў. Шведскі штаб абароны з восені 1942 года распрацоўваў планы дзеянняў у Нарвегіі і Даніі. Але ўрад, як і раней, трымаўся асцярожнасці. Меркавалі, што складалася спрыяльная магчымасць для мірнага завяршэння нямецкай акупацыі ў Нарвегіі і Даніі. Шведскае ўмяшанне было б у такім разе залішнім. Так і здарылася, нямецкія войскі капітулявалі за два дня да канца вайны ў Еўропе.
== Літаратура ==
| |||