Ад Нараджэння Хрыстова: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др clean up, replaced: ангельск → англійск (4), Дыёклетыян → Дыяклетыян (4), і у → і ў (2), ''' - → ''' — (2), міні| → thumb|, ньн → нн, Файл: → Выява:, using AWB
арфаграфія
Радок 1:
{{таксама|Наша эра}}
[[Выява:Scriptorium.jpg|400px|thumb|справа|Рымскі ігумен Дыянісій Малы]]
 
'''Ад Нараджэння Хрыстова''' — скар. запіс ад '''Н. Х.''' — запіс цяперашняй [[эпоха|эпохі]], заснаванаязаснаваны на вылічэннівылічанам рымскім ігуменам [[Дыянісій Малы|Дыянісіям Малым]] годгодзе нараджэння [[Хрыстос|Хрыста]] з [[Назарэт]]а. У такім летазлічэнні няма нулявога года. За 1-м годам да Нараджэння Хрыстова ідзе 1-йы год пасля Нараджэння Хрыстовага.
 
Антонімам (па часу) з'яўляецца '''Да Нараджэння Хрыстова''', да '''Н.Х.'''.
 
У познімпознерымскі рымскімперыяд перыяді ўу астранамічных і астралагічных тэкстах атрымлівае шырокае распаўсюджваннераспаўсюджанне эра ад пачатку валадарання імператара [[Дыяклетыян]]а — 284 г., у ёй складаліся велікодныя табліцы (гэтаягэта эра да гэтага часу захоўваецца копцкай-эфіёпскайэфіопскай царквой пад назвай «эры мучанікаў»).
 
У 525 годзе папаПапа [[Ян I, Папа Рымскі|Ян I]] даручыў манаху Дзіянісію Малому скласці новую велікодную табліцу. Дыянісій выкарыстаў табліцы александрыйскай царквы, у якіх выкарыстоўвалася эра Дыяклетыяна, аднак, не жадаючы весці адлік па гадах праўлення «бязбожнага ганіцеля», вырашыў «пазначыць гады» ад «ўвасаблення Хрыста». У яго табліцы 532 г. ab inscriptione («ад увасаблення») ішоў за 247 г. эры Дыяклетыяна. Гэтая велікодная табліца, будучы адобранаадобранай папскімПапскім пасадамПрастолам і ўвайшоўшы ва ўсеагульны ўжытак, увяла ва ўжытак і эру «ад Раства Хрыстова». У афіцыйных актах эра ад Р. Х. сустракаецца ўжо ў капитуляриикапітулярыі Карламана[[Карламан]]а ад 21 красавіка 742 г. У папскіх актах яна ў ходуходзе з [[ІаанЯн XIII|ІаанаЯна XIII]] (X ст.).
 
Гэтая сістэма летазлічэння стала стандартнай у заходнім свеце пасля ўвядзення яе англійскайанглійскім гісторыкам [[БядаБеда ВысокашаноўныВялебны|БядойБедай ВысокашаноўнайВялебным]] ўу VIII стагоддзі.
 
== У іншых мовах ==
У лацінскай мове існуе форма аnno Domini, або A.D., скарачэнне, якое выкарыстоўваецца ў многіх заходнееўрапейскіх мовах. Літаральна ў перакладзе з [[Лацінская мова|лац]]. «Год стагоддзявеку Гасподняга».
 
У англійскай мове можа ўжывацца '''хрысціянская эра''' ([[Англійская мова|па{{lang-англійску]] en|сhristian еraera}}), як некарэктная расшыфроўка англійскай жжа абрэвіятуры С.Е. ({{lang-en|сommon еraera}} - наша эра). Эра «да Нараджэння Хрыстова» ў англійскай мове пазначаецца скарачэннем BC ([[Англійская мова|па-англійску]] before Christ - да (эры) Хрыста)
 
== ЗаўвагіГл. таксама ==
== См. также ==
* [[Ab urbe condita]]
* [[Храналогія]]