Стаўрапольскі край: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 68 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q5207 (translate me)
др clean up, replaced: , → ,, мэблевая → меблевая, й ў → й у, Праскавейскае → Пражскавейскае, назовам → назвай, меблев → мэблев, айбол using AWB
Радок 1:
<br style="clear:both"/>
{| class="toccolours" border=1 align=right cellpadding=4 cellspacing=0 width=300 style="border-collapse: collapse; margin: 0 0 1em 1em;"
|+<big><big>'''Ставропольский край<br /><small>Стаўрапольскі край</small>'''</big></big>
|-
| align=center colspan=2 |
Радок 25:
| '''Губернатар''' || [[Аляксандр Чарнагораў]]
|-
| [[Плошча]]<br />&nbsp; - Усяго <br />&nbsp; - % Вада || [[Спіс суб'ектаў Расіі паводле плошчы|48 месца]]<br />66 500 [[квадратны кіламетр|км<sup>2</sup>]]<br />
|-
| [[Насельніцтва]] <br />&nbsp; - Усяго ([[2005]]) <br />&nbsp; - [[Шчыльнасць насельніцтва|Шчыльнасць]] || [[Спіс суб'ектаў Расіі паводле насельніцтва|16 месца]] <br /> 2 735 139<br /> 41/км²
|-
| '''Аўтамабільны код''' || 26
Радок 35:
'''Стаўрапольскі край''', суб'ект [[Расія|Расійскай Федэрацыя]], размешчаны на поўдні еўрапейскай часцы страны. Мяжуе з [[Калмыкія]]й, [[Краснадарскі край|Краснадарскім краем]], [[Дагестан]]ам, [[Чачня|Чачэнскай рэспублікай]], [[Растоўская вобласць|Растоўскай вобласцю]], [[Карачаева-Чаркесія]]й і [[Кабардзіна-Балкарыя]]й.
 
Утвораны [[13 лютага]] [[1924]] пад назовамназвай '''Паўднёваўсходняя вобласць'''. З [[16 кастрычніка]] [[1924]] меў назву '''Паўночна-Каўказскі край''', з [[17 сакавіка]] [[1937]] — '''Арджанікідзаўскі край''', з [[12 студзеня]] [[1943]] — '''Стаўрапальскі край'''.
 
== Геаграфія ==
 
Край рзмешчаны ў цэнтральнай частцы Прадкаўказзя і на паўночным склоне [[Вялікі Каўказ|Вялікага Каўказа]].
 
Карысныя выкапні — [[прыродны газ]], [[нафта]], [[поліметалы]], будаўнічыя матэрыялы. НайболейНайбольш вядомыя радовішчы: газу — Сенгілееўскае і Поўнача-Стаўрапольска-Пелагіадзінскае; нафты — Праскавейскае. Вялікая частка тэрыторыі Стаўрапальскага края занята [[Стаўрапальскае ўзвышша|Стаўрапальскім узвышшам]], пераходзячым на ўсходзе ў [[Церска-Кумская нізіна|Церска-Кумскую нізіна]]. На поўначы ўзвышша зліваецца з [[Кума-Манычская ўпадзіна|Кума-Манычской ўпадзінайупадзінай]]. У паласе перадгор'яў вылучаецца курортны раён [[Каўказскія Мінеральныя Воды|Каўказскіх Мінеральных Вод]] з горамі-[[лакаліт]]амі, вышынёй да 1401 (г. [[Бештау]]).
 
Асноўныя рэкі — [[Рака Кубань|Кубань]], [[Рака Кума|Кума]] з [[Рака Падкумак|Подкумком]], [[Рака Золка|Золкой]] і інш. Азёры нешматлікія: [[Тамбуканскае возера]] (з запасамі лячэбнай гразі), частка возера [[Маныч-Гудзіла]], возера [[Цаган-Хак]] і інш.
 
Стаўрапальскі край размешчаны, у асноўным, у стэпной і полупустыннай зонах. Глебы галоўным чынам [[чарназём]]ныя і каштанавыя. Пераважаюць разнатраўна-злакавыя і злакавыя [[стэп]]ы, на ўсходзе і поўночным усходзе — палынова-злакавая расліннасць з саланцами і саланчакамі. Стэпы большай часткай распаханы. На высокіх участках Стаўрапальскага ўзвышша — масівы шырокалісцевых дубова-грабавых лясоў (участкі лесастэпу). У стэпы ёсць [[грызуны]] ([[байбакі]], [[палёўкі]], [[хамяк]]і, [[тушканчыкі]] і інш.), сустракаюцца [[вушасты вожык]], [[ласка]], [[лісіца]], [[воўк]]. У плаўнях Кумы — [[камышовы кот]] і [[дзік]]. На азёрах і балотах шмат вадаплаўнай птушкі.
 
== Прамысловасць ==
 
Асноўныя галіны прамысловасці — [[машынабудаванне]] (электратэхнічнае абсталявання, станкі, прыборы, аўтакраны, аўтапрычэпы), [[харчовая прамысловасць|харчовая]], [[лёгкая прамысловасць|лёгкая]], здабыча нафты і [[прыродны газ|газу]], хімічная (мінеральныя ўгнаенні), электраэнергетычная, будаўнічых матэрыялаў, мэблевая.
 
Сельская гаспадарка спецыялізуецца на гадоўлі збожжа і падсолнечніка, вядучая роля ў жывёлагадоўлі прыналежыць скатагадоўлі, танкаруннай авечкагадоўлі. Шырока развіта садоўніцтва, вінаградарства, птушкагадоўля, свінагадоўля, пчалярства.
 
==Насельніцтва==
 
Колькасць насельніцтва 2718,0 тыс. чалавек ([[2005]], 2735,1 тыс. у 2002), шчыльнасць насельніцтва 40,9 чал./км² , удзельная вага гарадскога насельніцтва 56,2 %. Большасць насельніцтва края складаюць [[рускія]] — 81,6 %. Традыцыйна вялікія ў боку этнічныя суполкі армян (5,5 %), украінцаў (1,7 %) і грэкаў (1,2). У апошнія дзесяцігоддзі ўзрасло колькасць дагестанскіх народаў, асабліва даргінцаў — 1,5 %. Нагайцы і туркмены, якія пражываюць на ўсходзе і паўночным усходзе з'яўляюцца нашчадкамі качавога насельніцтва края да славянскага засялення. Для прадгорных раёнаў тое ж можна сказаць аб асяцінах, адыгейскіх народах і абазінах.
 
== Адміністратыўны падзел ==
 
У склад края ўваходзяць 26 раёнаў, 10 гарадоў краявога падпарадкавання, 10 гарадоў раённага падпарадкавання, 18 рабочых і курортных пасёлкаў. Найбуйнейшыя гарады [[Стаўрапаль]], [[Пяцігорск]], [[Невіннамыск]], [[Кіславодск]].