Вікіпедыя

Насельніцтва Зямлі: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др clean up, replaced: навукоўцаў → вучоных, 2000 году → 2000 года, е у → е ў, ''' - → ''' —, міні| → thumb| (2), н. э. → н.э. (4), нэз → нез, сьл → сл, Фай using AWB
Радок 1:
'''Насельніцтва Зямлі''' -— бесперапынна аднаўляльная ў працэсе ўзнаўлення сукупнасць людзей, якія жывуць на Зямлі ў цэлым. Складае 7 мільярдаў чалавек (7,021,836,029 на ліпень 2012 года па дадзеных ЦРУ: CIA - The World Factbook).
 
У пачатку [[Наша эра|нашай эры]] на [[Зямля|Зямлі]] было ўжо 300 млн чалавек, да канца 1-га тыс.. н. э. - 400 млн, у 1500 - 500 млн, у 1800 - 980 млн, у 1900 - 1,6 млрд, у 1960 - 3 млрд, у 1993 - 5,65 млрд, [[12 кастрычніка]] 1999 года насельніцтва Зямлі склала 6 млрд чалавек, у [[2003]] -— 6,3 млрд, у [[2006]] -— 6,5 млрд, у [[2010]] -— 6,8 млрд, у канцы [[2011]] [[1 лістапада]] -— 7,0 млрд чалавек, прагноз на [[2050]] -— 9,5 мільярдаў чалавек. Аж да 1970-х гадоў колькасць насельніцтва свету расла па гіпербалічнаму закону, у цяперашні час назіраецца прагрэсавальнае запаволенне тэмпаў росту насельніцтва Зямлі.
 
У 2009 годзе ўпершыню за ўсю гісторыю чалавецтва колькасць [[Горад|гарадскога]] насельніцтва зраўнялася з колькасцю сельскага, склаўшы 3,4 мільярда чалавек. І далей чакаецца, што ўсё большая частка сусветнага насельніцтва будзе прадстаўлена гараджанамі (т. е. гарадское насельніцтва працягне расці хутчэй, чым насельніцтва свету ў цэлым).
 
== Мільярды ==
 
* 1 мільярд - 1804 г.
* 2 мільярды - 1927 г.
Радок 16 ⟶ 15:
 
== Найбуйнейшыя паводле насельніцтва краіны свету ==
[[ФайлВыява:Население мира.svg|thumb|300px|Прагноз колькасці сусветнага насельніцтва. Па восі ардынат выкарыстоўваецца шкала (млн. чал.) у лагарыфмічнай маштабе]]▼
 
▲[[Файл:Население мира.svg|thumb|300px|Прагноз колькасці сусветнага насельніцтва. Па восі ардынат выкарыстоўваецца шкала (млн. чал.) у лагарыфмічнай маштабе]]
 
Краіны з колькасцю насельніцтва звыш 80 млн чалавек. па стане на ліпень [[2012]]:
 
 
{| class="wikitable sortable"
Радок 26 ⟶ 23:
! № !! Краіна !! Насельніцтва !! Прырост
|-
| align="right" | 1 || {{Сцягафікацыя|Кітай}} || align="right" | 1  354  790  000 || {{рост}} 0,481 %
|-
| align="right" | 2 || {{Сцягафікацыя|Індыя}} || align="right" | 1  227  150  000 || {{рост}} 1,312 %
|-
| align="right" | 3 || {{Сцягафікацыя|ЗША}} || align="right" |314  705  000 || {{рост}} 0,899 %
|-
| align="right" | 4 || {{Сцягафікацыя|Інданезія}} || align="right" | 237  641  326 || {{рост}} 1,040 %
|-
| align="right" | 5 || {{Сцягафікацыя|Бразілія}} || align="right" | 199  321  000 || {{рост}} 1,102 %
|-
| align="right" | 6 || {{Сцягафікацыя|Пакістан}} || align="right" | 190  291  000 || {{рост}} 1,551 %
|-
| align="right" | 7 || {{Сцягафікацыя|Нігерыя}} || align="right" | 170 123 000 || {{рост}} 2,553 %
|-
| align="right" | 8 || {{Сцягафікацыя|Бангладэш}} || align="right" | 161  083  000 || {{рост}} 1,579 %
|-
| align="right" | 9 || {{Сцягафікацыя|Расія}} || align="right" | 143  180  000 || {{Рост}} 0,013 %
|-
| align="right" | 10 || {{Сцягафікацыя|Японія}} || align="right" | 127  368  000|| {{Падзенне}} -0,077 %
|-
| align="right" | 11 || {{Сцягафікацыя|Мексіка}} || align="right" | 114  975  000|| {{рост}} 1,086 %
|-
| align="right" | 12 || {{Сцягафікацыя|Філіпіны}} || align="right" | 103  775  000|| {{рост}} 1,873 %
|-
| align="right" | 13 || {{Сцягафікацыя|В'етнам}} || align="right" | 91  519  000|| {{рост}} 1,054 %
|-
| align="right" | 14 || {{Сцягафікацыя|Эфіопія}} || align="right" | 91  195  000 || {{рост}} 3,179 %
|-
| align="right" | 15 || {{Сцягафікацыя|Егіпет}} ||align="right"| 83  688  000|| {{рост}} 1,922 %
|-
| align="right" | 16 || {{Сцягафікацыя|Германія}} || align="right" | 81  305  000|| {{Падзенне}} -0,200 %
|}
 
== Колькасць ==
[[ФайлВыява:World population.PNG|мініthumb|справа|Колькасць насельніцтва папаводле краінахкраін]]▼
 
▲[[Файл:World population.PNG|міні|справа|Колькасць насельніцтва па краінах]]
 
=== Колькасць насельніцтва ў цяперашні час ===
 
На [[31 кастрычніка]] [[2011]] года колькасць насельніцтва планеты склала 7 млрд. чалавек. Згодна з дэмаграфічных даследаванняў, колькасць насельніцтва працягвае хутка павялічвацца, хоць прырост скараціўся амаль удвая ў параўнанні з паказчыкам 1963 гады, калі ён дасягнуў піка значэння.
 
Самая буйная ў свеце дзяржава па колькасці насельніцтва - Кітай, пасля 2025 года, магчыма, яго дагоніць Індыя, да 1991 года трэцім па колькасці насельніцтва быў Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік, пасля яго распаду трэцім сталі ЗША, якія пасьляпасля 2006 года мелі 300 млн чал (больш, чым краіны СНД), ІнданэзіяІнданезія, Бразілія займаюць чацвёртае і пятае месца па колькасці насельніцтва, Пакістан, Бангладэш, Нігерыя, Расія займаюць шостае, сёмае, восьмае і дзевятае месца.
 
31 кастрычніка 2011 г. некалькі краін заявілі пра нараджэнне сямімільярднага чалавека планеты. Так напрыклад, Расія заявіла аб яго нараджэнні ў г. Калінінград. Тым не менш эксперты Міжнароднага інстытута прыкладнога аналізу сістэм у Лаксенбург ([[Аўстрыя]]) адзначаюць, што мяжа ў 7 мільярдаў чалавек будзе пераадолены паміж ліпенем 2012 і красавіком 2013 года. Па версіі сайта worldstat.info, які займаецца дэмаграфічнымі прагнозамі, гэтая падзея адбылася 20 лютага 2012 года. У ААН таксама заяўляюць, што немагчыма дакладна ведаць, дзе нарадзіўся "юбілейны немаўля". Менавіта таму ад практыкі называць такім канкрэтнага дзіцяці было вырашана адмовіцца.
 
== Дэмаграфічныя прагнозы ==
Адзін з найбольш дакладных прагнозаў колькасці насельніцтва быў даны англійскім біёлагам Джуліані Хакслі. У 1964 г. на аснове вылічэнняў ён заключыў, што да 2000 годугода насельніцтва планеты дасягне лічбы 6 млрд. Фонд ААН у галіне народанасельніцтва агаласіў, што 12 кастрычніка 1999 г насельніцтва Зямлі склала 6 млрд. чалавек. 31 кастрычніка 2011 года ААН аб'явіла Дзень 7 мільярдаў.▼
 
▲Адзін з найбольш дакладных прагнозаў колькасці насельніцтва быў даны англійскім біёлагам Джуліані Хакслі. У 1964 г. на аснове вылічэнняў ён заключыў, што да 2000 году насельніцтва планеты дасягне лічбы 6 млрд. Фонд ААН у галіне народанасельніцтва агаласіў, што 12 кастрычніка 1999 г насельніцтва Зямлі склала 6 млрд. чалавек. 31 кастрычніка 2011 года ААН аб'явіла Дзень 7 мільярдаў.
 
== Асноўныя тэндэнцыі росту колькасці насельніцтва Зямлі ==
[[ФайлВыява:Population curve.svg|360px|мініthumb|справа|Дынаміка колькасці насельніцтва свету, у мільярдах чал., 10000 г. да н. э. - [[2000 | 2000]] г. н. э.]]▼
 
У працах Хайнца фон Ферстэра, А.В. Каратаева, С. П. Капіцы, Майкла Крэмера і іншых навукоўцаўвучоных паказана, што рост насельніцтва Зямлі на працягу апошніх 6 тыс. гадоў (аж да 60-70-х гадоў XX стагоддзя) ішоў па гіпербалічнаму законе, то ёсць абсалютныя тэмпы росту насельніцтва Зямлі былі ў тэндэнцыі прапарцыйныя квадрату яго колькасці. Але на самай справе насельніцтва ўсю гісторыю чалавецтва не толькі расло, але і памяншалася скачкападобна ў выніку асваення новых тэхналогій і з прычыны разбуральных войнаў і зацяжных канфліктаў. Колькасць насельніцтва, напрыклад, [[Блізкі Усход|Блізкага Усходу]] апошнія 4000 гадоў расла ў 10 разоў больш павольна, чым у сярэднім на [[Зямля|Зямлі]]. Пры перанасяленне перш шматлюдныя паселішчы часта ў выніку смяротных захворванняў звярталіся ў забытыя руіны. Да II тыс.. н. э. насельніцтва ў найбольшай меры канцэнтравалася ў стэпавай і напаўпустых прыродных зонах, а ў апошні тысячагоддзе найбольшы (стократные уў [[Англія|Англіі]] і на раўнінах [[Рэйн|Рэйна]]а) прырост насельніцтва прыйшоўся на лесастэпы і шыракалістыя лясы. Пачынаючы з 1960-х гадоў, адносныя тэмпы росту насельніцтва сталі ўсё больш запавольвацца, і на змену сусветнаму гіпербалічных дэмаграфічнага росту прыйшоў прама супрацьлеглы тып росту, лагістычны. З 1989 года сталі зніжацца, у асноўным за кошт [[Усходняя Еўропа|Усходняй Еўропы]], і абсалютныя тэмпы прыросту колькасці насельніцтва свету, што можна лічыць цалкам лагічным вынікам глабальнага дэмаграфічнага пераходу.▼
▲[[Файл:Population curve.svg|360px|міні|справа|Дынаміка колькасці насельніцтва свету, у мільярдах чал., 10000 г. да н. э. - [[2000 | 2000]] г. н. э.]]
 
▲У працах Хайнца фон Ферстэра, А.В. Каратаева, С. П. Капіцы, Майкла Крэмера і іншых навукоўцаў паказана, што рост насельніцтва Зямлі на працягу апошніх 6 тыс. гадоў (аж да 60-70-х гадоў XX стагоддзя) ішоў па гіпербалічнаму законе, то ёсць абсалютныя тэмпы росту насельніцтва Зямлі былі ў тэндэнцыі прапарцыйныя квадрату яго колькасці. Але на самай справе насельніцтва ўсю гісторыю чалавецтва не толькі расло, але і памяншалася скачкападобна ў выніку асваення новых тэхналогій і з прычыны разбуральных войнаў і зацяжных канфліктаў. Колькасць насельніцтва, напрыклад, [[Блізкі Усход|Блізкага Усходу]] апошнія 4000 гадоў расла ў 10 разоў больш павольна, чым у сярэднім на [[Зямля|Зямлі]]. Пры перанасяленне перш шматлюдныя паселішчы часта ў выніку смяротных захворванняў звярталіся ў забытыя руіны. Да II тыс.. н. э. насельніцтва ў найбольшай меры канцэнтравалася ў стэпавай і напаўпустых прыродных зонах, а ў апошні тысячагоддзе найбольшы (стократные у [[Англія|Англіі]] і на раўнінах [[Рэйн|Рэйна]]) прырост насельніцтва прыйшоўся на лесастэпы і шыракалістыя лясы. Пачынаючы з 1960-х гадоў, адносныя тэмпы росту насельніцтва сталі ўсё больш запавольвацца, і на змену сусветнаму гіпербалічных дэмаграфічнага росту прыйшоў прама супрацьлеглы тып росту, лагістычны. З 1989 года сталі зніжацца, у асноўным за кошт [[Усходняя Еўропа|Усходняй Еўропы]], і абсалютныя тэмпы прыросту колькасці насельніцтва свету, што можна лічыць цалкам лагічным вынікам глабальнага дэмаграфічнага пераходу.
 
== Спасылкі ==
 
* [http://bse.sci-lib.com/article080201.html Вялікая Савецкая Энцыклапедыя]
* [http://allhint.ru/technics/internet/81-statistika-planeti.html Статыстыка насельніцтва планеты]
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Насельніцтва_Зямлі"