Супрасльскі Дабравешчанскі манастыр: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др added Category:Супрасльскі Дабравешчанскі манастыр using HotCat |
|||
Радок 37:
== Гісторыя манастыра ==
=== Заснаванне манастыра ===
Супрасльскі манастыр быў заснаваны ў 1498 годзе [[маршалак гаспадарскі|маршалкам]] [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]] і ваяводам [[Наваградак|наваградскім]] [[Аляксандр Іванавіч Хадкевіч|Аляксандрам Хадкевічам]] у {{Не перакладзена|:pl:Gródek (powiat białostocki)|Гарадок (Беластоцкі павет)|Гарадку|польск.}}. Новы манастыр засялілі [[манах]]і [[Кіеў|кіеўскіх]] манастыроў.
=== Манастыр у XVI стагоддзі: будаўніцтва храмаў і збіранне бібліятэкі ===
У 1500 годзе, жадаючы знайсці больш зацішнае месца для манастыра, брація перасялілася на бераг ракі [[рака Супраслянка|Супраслянкі]]. У тым жа годзе быў узведзен першы драўляны храм
З 1503 па 1511 год адбудоўваецца каменны [[Дабравешчанская царква, Супрасль|Дабравешчанскі сабор]], які спалучае ў сваём абліччы візантыйскі і гатычны стылі. Два [[прыдзел]]ы сабора былі асвечаны ў гонар рускіх святых — [[Феадосій Пячэрскі|Феадосія Пячэрскага]] і [[Барыс і Глеб|Барыса і Глеба]]. Мітрапаліт Іосіф, які свяціў сабор, падарыў манастыру спіс цудатворнае іконы Божай Мацеры Смаленскай, які пазней атрымаў назву [[Супрасльская ікона Божай Мацеры|Супрасльскай іконы Божай Мацеры]]. У 1557 годзе арцель [[іканапіс
У сярэдзіне XVI стагоддзя пабудован каменны
К XVI стагоддзю ў манастыры была сабрана вялікая бібліятэка: у 1557 годзе ў ёй было звыш 200 рукапісаў і друкаваных кніг, а ў 1645 годзе іх лік павялічыўся да 587. Сярод асабліва каштоўных кніг манастыра былі [[Супрасльскі рукапіс|Супрасльскі кодэкс]] ([[мінея]] XI стагоддзя), «Касмаграфія» [[Косма Індыкаплоў|Космы Індыкаплова]], [[Супрасльскі летапіс]], у яком апісана гісторыя [[Вялікае Княства Літоўскае|Велікага Княства Літоўскага]], жыццяпісы святых
У 1593 годзе кніжнік Іван
З часу намесніцтва архімандрыта Сергія (Кінбара) Супрасльскі манастыр некаторы час называўся [[лаўра
=== Манастыр у XVII—XVIII стст.: пераход да уніятаў ===
Сярод настаяцеляў Супрасльскага манастыра асаблівае месца належыць архімандрыту Іларыёну Масальскаму — актыўнаму праціўніку [[Берасцейская унія|Берасцейскай уніі]]. Нягледзячы на заклікі ўніяцкага Кіеўскага мітрапаліта [[Міхаіл Рагоза|Міхаіла Рагозы]], які асабіста прыбыў у манастыр, перайсці ва [[уніяцтва|ўніяцтва]], брація засталася вернаю [[Праваслаўе|праваслаўю]]. Стойкасць браціі настолькі пераканала мітрапаліта Міхаіла, што да самае свае смерці ён больш не падымаў пытання аб пераходзе Супрасльскага манастыра ў [[Берасцейская унія|унію]].
Скора пасля смерці мітрапаліта [[Міхаіл Рагоза|Міхаіла]] (1598) наступны ўніяцкі мітрапаліт [[Іпацій Пацей|Іпацій (Пацей)]] знарок прыбыў у Супрасльскі манастыр, каб аб'вясціць насельнікам аб пераходзе манастыра
Новы настаяцель манастыра архімандрыт Герасім таксама заставаўся верны праваслаўю (яшчэ ў 1603 годзе ён злажыў з сябе прысягу ўніяцкаму мітрапаліту).
Радок 63 ⟶ 62:
На ўступкі ўніятам пайшоў наступны архімандрыт — Самуіл (Сечанка). У 1631 годзе манастыр становіцца базыльянскім, у сакавіку 1635 года прыняты новы манастырскі статут.
У першай палове [[XVII стагоддзе|XVII ст.]] манастырская бібліятэка налічвала каля 600 кніг, пры гэтым каля 200 з іх былі на лацінскай мове, каля 150 на польскай, некалькі на грэчаскай і чэшскай мовах і 234 кнігі былі «рускімі», г.зн. кірылічнымі, пераважна рукапіснымі. Такім чынам, к сярэдзіне [[XVII стагоддзе|XVII ст.]] каля 60 % кніг манастырскай бібліятэкі было напісана лацініцай<ref>''Щавинская Л. Л.'' Латинографичная книжность в белорусской униатской монастырской среде в первой половине XVII в. // [[Древняя Русь. Вопросы медиевистики]]. 2011. № 3 (45). С. 142.</ref>.
У другой палове [[XVIII стагоддзе|XVIII ст.]] у [[Дабравешчанская царква, Супрасль|Дабравешчанскім саборы]] будуецца новы іканастас у стылі [[барока]] — работа [[
У 1645—1652 гадах пабудаваны пакоі архімандрыта. У 1695—1697 гг. узведзена манастырская званіца, якая ў 1702 годзе згарэла і была адбудавана занава ў першай палове XVIII ст.
На рубяжы [[XVIII стагоддзе|XVIII ст.]] манастыр ізноў становіцца значным культурным центрам. У 1695 годзе пры манастыры адкрыта друкарня, дзе друкаваліся пераважна богаслужэбныя кнігі. У 1709—1728 гадах друкарня была значна пашырана.
=== Манастыр у XIX ст.: пад юрысдыкцыяй Рускай праваслаўнай царквы ===
Радок 82 ⟶ 81:
У 1889—1890 гадах у манастыры была пабудавана Царква Іаана Багаслова.
=== Манастыр у [[XX стагоддзе|XX ст.]] ===
У 1901 годзе ў манастыры былі ўладкаваны новыя праваслаўныя могілкі, на якіх была ўзведзена Георгіеўская царква.
|