Пчаліны воск: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 43 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q143739 (translate me)
дапаўненне, вікіфікацыя
Радок 4:
[[Воск]] выдзяляецца з арганізма пчалы ў вадкім стане, ён гусне на паверхні васковых люстэрачкаў у выглядзе пласцінак. Толькі што выдзелены пчаліны воск белы, пасля ад пропалісападобных рэчываў набывае жоўтую афарбоўку.
 
Хімічны састаў воску складаны. У ім каля 50 хімічных злучэнняў, якія можна падзяліць на тры групы: свабодныя тлустыя кіслоты (13-1513—15 %), складаныя [[Эфір, хімія|эфіры]] (70-7570—75 %), гранічныя [[вуглевадароды]] (12-1512—15 %), вітамін А, мінеральныя солі, [[смолы]], раслінныя [[пігменты]] і інш. У састаў воску ўваходзяць фарбавальныя рэчывы, ад якіх залежыць колер, а таксама араматычныя рэчывы, што трапляюць у воск з [[мёд]]у і [[пярга|пяргі]] і надаюць яму своеасаблівы пах. [[Тэмпература плўленняплаўлення]] 60—65 60-65°С. [[Шчыльнасць]] 950—970 кг/м³. Нерастваральны ў вадзе і гліцэрыне[[гліцэры]]не, добра раствараецца ў арганічных растваральніках.
 
Большую частку воску атрымліваюць, вытопліваючы яго з выбракаваных старых, пашкоджаных і сапсаваных сотаў, якія называюць сушшу. Пэўную колькасць воску дае ператопка вечкаў ячэек, васковых абрэзкаў, "язычкоў", смецця са дна вулляў, у якім ёсць воск. Такі воск называюць пчальніковым. Воск, атрыманы пры заводскай перапрацоўцы пчальніковых вытапкаў, мярвы, называюць вытворчым. Пры сонечнай васкатопцы атрымліваецца больш чысты, светлажоўты воск.
 
[[File:Beeswax foundation.jpg|thumb|Вашчына]]
Акрамя прыгатавання вашчыны, на якую ідзе асноўная колькасць воску, ён шырока выкарыстоўваецца ў прамысловасці, уваходзіць у састаў лыжнай мазі, масцікі для прышчэплівання дрэў, цэменту[[цэмент]]у для склейвання мармуру[[мармур]]у і гіпсу[[гіпс]]у, алоўкаў для малявання на шкле і інш. Шырока выкарыстоўваюць воск у [[Касметыка|касметыцы]] ў саставескладзе пажыўных, вяжучых, ачышчальных, адбельных крэмаў, памад, розных іншых касметычных прэпаратаў. Робяць з яго і [[Свечка|свечкі]].
 
== Літаратура ==
* Энцыклапедыя сельскага гаспадара. - Мн.: БелЭн, 1993.
* {{кніга|загаловак=Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т.4. Недалька — Стаўраліт|адказны=Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш|месца=Мн.|выдавецтва=БелСЭ|год=1985|том=4|старонак=599|тыраж=10 000}}
 
[[Катэгорыя:Воскі]]