Заграб: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др clean up, replaced: блян → блан (2), У час → Падчас , мэр → мер (2), м ў → м у, зьм → зм, Ёсіп → Іосіф, Люблан → Люблян (2), дзму → дзьму, ос using AWB
Радок 33:
 
== Клімат ==
Сярэдняя гадавая [[тэмпература паветра]] ў горадзе 11.4 °C, сярэдняя [[тэмпература паветра]] ў [[студзень|студзені]] -0.1 °C, а сярэднія тэмпература ў [[ліпень|ліпені]] складае 20,7 °C.
 
<center>
Радок 87:
 
== Гісторыя ==
Старажытнарымская Андаўтонія. З канца 11 стагоддзя належаў Венгрыі; рэзідэнцыя епіскапства (заснавана ў [[1094]] годзе [[Ласла I Святы|Ласла I Святым]]м). З [[1242]] года свабодны каралеўскі горад, стаў эканамічным цэнтрам Харватыі. З [[1527]] года Заграб (пад нямецкай назвай Аграм) у складзе Габсбургскай манархіі. З сярэдзіны 17 стагоддзя тут знаходзіўся харвацкі бан (намеснік караля). У 1606 годзе ў горадзе з'явіліся езуіты, якія заснавалі друкарню (1669) і друкарню (1664). Эканамічнае і культурнае жыццё актывізалася ў 19 стагоддзі; цэнтр [[ілірызм]]у. У 1846 годзе створаны Нацыянальны музей, у 1867 годзе — Югаславянская акадэмія навук і мастацтваў, у 1874 годзе — універсітэт. 29 кастрычніка 1918 года ў Заграбе харвацкі сейм абвясціў незалежнасць Харватыі і ўступленне яе ў [[Каралеўства сербаў, харватаў і славенцаў]] (з 1929 г. [[Югаславія]]). У перыяд паміж сусветнымі войнамі адзін з найбольш прамыслова развітых гарадоў краіны. У 1941-45 гг. сталіца створанай харвацкімі усташамі Незалежнай дзяржавы харватаў. У часПадчас гітлераўскай акупацыі цэнтр Руху Супраціўлення. Вызвалены [[8 мая]] [[1945]] года войскамі народна-вызваленчай арміі Югаславіі. З 1991 года сталіца незалежнай Харватыі.
 
== Насельніцтва ==
Па дадзеных перапіса насельніцтва ў 2001 г. у Заграбе пражывала 779 145 жыхароў. Сярэдні ўзрост насельніцтва складаў 39,7 гадоў. У адпаведнасці з структурай з 779 145 чалавек: 415153 жанчын і 363992 мужчын.
 
Па дадзеных, большасць насельніцтва горада, з'яўляюцца носьбітамі [[харвацкая мова|харвацкай мовы]] (97,45%). Затым, [[албанская мова|албанскай]] (0.40%), [[славенская мова|славенскай]] (0.33%), [[баснійская мова|баснійскай]] (0.31%), [[сербская мова|сербскай]] (0,27%), [[цыганская мова|цыганскай]] (0.18%) і [[македонская мова|македонскай]] (0,15%).
 
У адпаведнасці з рэлігійнымі структурамі большасць насельніцтва складаюць хрысціяне, прадстаўнікі каталіцкай і праваслаўнай рэлігіі. З іншых хрысціянскіх абшчын вылучаюцца Евангелісцкая царква, Адвентыская і Бабтыская. Значная частка насельніцтва адносіць сябе да атэістаў. Другой, пасля хрысціянства рэлігіяй, з'яўляецца іслам.
 
== Адукацыя ==
У Заграбе, 136 пачатковых школ і 100 сярэдніх школ, з якіх 31 гімназія. Акрамя таго, працуе ў Заграбе — 5 палітэхнікумаў і 9 прыватных вышэйшых вучэбных устаноў.
 
[[Заграбскі ўніверсітэт]] з'яўляецца другім найстарэйшым ўніверсітэтамуніверсітэтам у Харватыі і адным з самых старых універсітэтаў у Еўропе. Заснаваны ў 1669. Да 2009 г. Заграбскі ўніверсітэт, скончыла больш 200.000 студэнтаў, больш за 18.000 магістраў і дактароў філасофіі.
 
У Заграбе працуюць 22 інстытуты ў вобласці сацыяльных і натуральных навук. У Заграбе таксама знаходзіцца Харвацкая акадэмія мастацтваў і навук.