Вікіпедыя

Хімічная рэакцыя: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
дрНяма тлумачэння праўкі
др clean up, replaced: раўнанн → ураўненн, іённ → іонн, часцінк → часціц, е у → е ў, і у → і ў, моваў → моў, я у → я ў, часціці → часціцы, using AWB
Радок 1:
'''Хімі́чная рэа́кцыя''' — пераўтварэнне адных [[рэчыва]]ў (рэагентаў) у іншыя (прадукты), адрозныя [[Хімічны склад|складам]] ці [[Хімічная будова|будовай]]. Агульная колькасць [[атам]]аў кожнага з [[Хімічны элемент|элементаў]], з якіх складаюцца [[Рэчыва|рэчывы]], застаецца ў хімічнай рэакцыі нязменнай (у адрозненне ад [[ядзерная рэакцыя|ядзернах рэакцый]]). Паслядоўнасць элементарных актаў хімічнага пераўтварэння называецца механізмам хімічнай рэакцыі. Хімічную рэакцыю апісвае [[хімічнае раўнаннеўраўненне]].
 
Працяканне хімічнай рэакцыі залежыць ад прыроды рэагуючых [[рэчыва]]ў і знешніх умоваўумоў. Хімічныя рэакцыі адбываюцца пры кантакце [[рэчыва]]ў, часта пад уплывам знешніх уздзеянняў (награванне, [[ціск]], [[выпраменьванне]] і да т.п.). Хімічныя рэакцыі падпарадкоўваюцца пэўным заканамернасцям, якія вывучаюць [[фізічная хімія]], [[тэрмадынаміка]] і [[хімічная кінетыка]]. ({{таксама}} [[закон захавання масы]], [[закон Геса]], [[правіла Вант-Гофа]])
 
== Класіфікацыя хімічных рэакцый ==
[[Тэрмадынаміка|Тэрмадынамічная]] класіфікацыя улічваеўлічвае энергетыку хімічнай рэакцыі ([[Экзатэрмічны|экзатэрмічныяэкзатэрмічны]]я і [[Эндатэрмічны|эндатэрмічныяэндатэрмічны]]я хімічнай рэакцыі), колькасць [[фаза]]ў у сістэме. Адрозніваюць таксама хімічныя рэакцыі, якія працякаюць у аб'ёме і на паверхні падзела [[фаза]]ў.▼
 
▲[[Тэрмадынаміка|Тэрмадынамічная]] класіфікацыя улічвае энергетыку хімічнай рэакцыі ([[Экзатэрмічны|экзатэрмічныя]] і [[Эндатэрмічны|эндатэрмічныя]] хімічнай рэакцыі), колькасць [[фаза]]ў у сістэме. Адрозніваюць таксама хімічныя рэакцыі, якія працякаюць у аб'ёме і на паверхні падзела [[фаза]]ў.
 
[[Хімічная кінетыка|Кінетычная]] класіфікацыя адрознівае хімічныя рэакцыі па суадносінах [[Хуткасць хімічнай рэакцыі|хуткасці]] прамога і адваротнага пераўтварэння ([[Хімічная раўнавага|зваротныя]] і [[Хімічная раўнавага|незваротныя]] хімічныя рэакцыі), па колькасці стадый (простая і складаная хімічная рэакцыя, якую можна падзяліць на некалькі простых); малекулярнасць хімічнай рэакцыі; [[Парадак хімічнай рэакцыі|парадак]] хімічнай рэакцыі па кожным рэагенце і ў цэлым. Асобнай групай з'яўляюцца [[Каталіз|каталітычныя]] хімічныя рэакцыі.
 
У залежнасці ад таго, якія часцінкічасціцы бяруць удзел у элементарным акце хімічнай рэакцыі, іх падзяляюць на малекулярныя, іённыяіонныя, [[Фатахімічныя рэакцыі|фатахімічныя]], радыкальныя, [[Ланцуговыя рэакцыі|ланцуговыя]].
 
У [[Неарганічная хімія|неарганічнай хіміі]] шырока ўжываецца клясыфікацыякласіфікацыя хімічных рэакцый па тыпах [[Складаныя рэчывы|злучэнняў]] і характары ўзаемадзеяння: хімічныя рэакцыі ўтварэння і раскладу, [[гідроліз]]у, [[піроліз]]у, [[Рэакцыя нейтралізацыі|нейтралізацыі]], [[камплексныя злучэнні|камплексаўтварэння]], [[акісляльна-аднаўленчыя рэакцыі]].
 
[[Арганічная хімія]] мае сваю класіфікацыю хімічных рэакцый. Хімічныя рэакцыі з удзелам [[Арганічныя злучэнні|арганічных злучэнняў]] падзяляюць на дзве вялікія групы па характары разрыву [[Хімічная сувязь|хімічнай сувязі]]. У гетэралітычных (ад ад {{lang-el|héteros}} — іншы) рэакцыях пара [[Валентныя электроны|валентных электронаў]] застаецца пры адным з [[атам]]аў, паміж якімі існавала разарваная [[Хімічная сувязь|сувязь]]. У гамалітычных рэакцыях [[хімічная сувязь]] разрываецца сіметрычна і ўтвараюцца [[радыкал]]ы.
 
Іншы спосаб класіфікацыі падзяляе рэакцыі з удзелам [[Арганічныя злучэнні|арганічных злучэнняў]] на тры класы: замяшчэння (пазначаюцца сімвалам S з індэксамі N або Е), далучэння (сімвал А) і адшчаплення або элімінацыі (сімвал Е). Асобную групу складаюць працэсы, якія адбываюцца без змены складу, але са зменай будовы: рэакцыі [[Ізамер|ізамерызацыіізамер]]ызацыі, перагрупоўкі.
 
Межы [[ПанятакПаняцце|паняткупаняцця]] ''хімічная рэакцыя'' да пэўнай ступені умоўныяўмоўныя. Звычайна не лічыцца хімічнай рэакцыяй ўтварэннеутварэнне асацыятаў у [[раствор]]ах, электронна-ўзбуджаныя станы [[Малекула|малекул]], нават пры істотных зменах геаметрычнай канфігурацыі, [[Ізамерыя|таўтамерныя пераўтварэнні]] і г.д.
 
== Гл. таксама ==
 
* [[Рэакцыя ацылавання]]
* [[Тэрмахімія]]
* [[Абарачальныя рэакцыі]]
 
[[Катэгорыя:Хімічныя рэакцыі]]▼
[[Катэгорыя:Асноўныя палажэнні і азначэнні ў хіміі]]▼
{{Link FA|de}}▼
 
{{Normdaten
Радок 38 ⟶ 32:
|WP=
}}
 
▲[[Катэгорыя:Хімічныя рэакцыі]]
▲[[Катэгорыя:Асноўныя палажэнні і азначэнні ў хіміі]]
 
▲{{Link FA|de}}
{{Link FA|mk}}
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Хімічная_рэакцыя"