Першы ліст да Карынфян Святога Апостала Паўла: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 64 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q80355 (translate me)
др clean up, replaced: Азія, правінцыя| → Правінцыя Азія|, а у → а ў, е у → е ў (2), Мэты → Меты, Меты → Мэты, м ў → м у, Ерусалім → Іерусалі using AWB
Радок 3:
==Адрасат==
[[Выява:GreeceCorinth.png|200px|thumb|left|Месцазнаходжанне Карынфа на сучаснай карце Грэцыі]]
Ліст накіраваны да хрысціян [[Горад Карынф|горада Карынфу]]. Павел наведаў Карынф падчас сваёй другой місіянерскай вандроўкі, пасля чаго заснаваў там царкву. Апостал даволі працяглы час заставаўся ў Карынфе. Больш за паўтары гады ён прапаведваў і вучыў у гэтым [[Грэцыя|грэчаскім]] горадзе. Так атрымалася невыпадкова – у сярэдзіне першага стагодзя Карынф быў вялізным гандлёвым горадам з двумя партамі, населены рознымі народамі, як [[Грэкі|грэкамі]], дык і [[рымляне|рымлянамі]]. Дакладна вядомы час, калі Павел прыйшоў у Карынф. Згодна кнігі [[Дзеянні Апосталаў|Дзеянняў апосталаў]] гэта здарылася падчас пачатку кіравання [[праконсул]]а [[Юній Аней Галіён|Галіёна]] ([[51]] г. н.э.), да якога Паўла прывялі раз’юшаныяраз'юшаныя [[яўрэі]].
 
Карынфская суполка амаль цалкам складалася з былых [[Язычніцтва|язычнікаў]], таму нядзіва, што апостал сутыкнуўся з праблемамі, якія былі распаўсюджаны сярод язычніцкага сусвету. Гэтыя праблемы ён яскрава акрэслівае ў сваім лісце: распуцтва і судовыя цяжбы. Таму апостал прылагае шмат намаганняў, каб звярнуць карынфян да святога жыцця. Акрама таго, жыхары Карынфу, як дарэчы і ўсе грэкі, былі апанаваны [[Старажытная Грэцыя|старадаўнягрэчаскай]] [[Філасофія|філасофіяйфіласофія]]й і [[Рыторыка|рыторыкайрыторыка]]й, што лічылася сапраўднай праявай розуму. З гэтай прычыны яны з вялікім натхненнем прымалі настаўнікаў-вандроўнікаў, а таксама чакалі ад Паўла звыклых для іх паводзін. Таму апосталу прыходзілася прылагаць вялікія намаганні, каб пераканаць Карынфян ачысціць царкву ад распустных людей, якія не жадалі мяняць свой вобраз жыцця. Таму нават пасля таго, як Павел пакінуў Карынф, ён напісаў вернікам ліст, які не захаваўся да нашых дзён і пра існаванне ліста можна даведацца з тэкстаў 1 Кар. 5:9-10, і ў якім апостал наўтарыў сваі патрабаванні. Але, на жаль, вернікі Карынфа няверна зразумелі апостала, яны інтэрпрэтавалі словы Паўла як загад адмежавацца ад свету, што ён зусім не меў на ўвазе.
==Аўтарства==
Аўтарства ліста ніколі не ставілася пад сумнеў. У самым першым тэксце прыводзіцца імёны аўтараў: гэта апостал Павел і яго супрацоўнік Сасфен. Дакладна не вядома роля, якую граў Сасфен у напісанні ліста, але сапраўдным аўтарам ліста з’яўляеццаз'яўляецца Павел, бо з пачатку і да канца ліста выкарыстоўваецца [[займеннік]] першай асобы адзіночнага ліку.
==Мэты напісання ліста==
Павел даведаўся ад рабоў багатай жыхаркі Карынфа Хлоі, якіх даслалі ў Эфес па гаспадарчым справам, што ў Карынфскай суполкі з’явілісяз'явіліся сур’ёзныясур'ёзныя праблемы. Так, у царкве ўтварыліся розныя групоўкі, паміж якімі перыядычна узнікаліўзнікалі спрэчкі і сваркі. Таксама Павел даведаўся пра абуральныя амаральныя паводзіны некаторых сябраўчленаў суполкі, гэтак жа як і пра судзебныя цяжбы сярод [[Хрысціянства|хрысціян]]. Праз непрацяглы час да Паўла прыбылі прадстаўнікі царквы Стэфанас, Фартунат і Ахаік, якія прынеслі ахвяраванні для [[ЕрусалімІерусалім]]скай царквы. Акрамя грошай яны прынеслі шэраг пытанняў, на якія карынфская суполка жадала атрымаць адказ. Таму Павел накіраваў у Карынф свайга блізкага сябра і супрацоўніка [[Цімафей, апостал|Цімафея]] з лістом-адказам, у якім растлумачвалася пазіцыя апостала па вострым пытанням у жыцці хрысціян.
==Змест ліста==
[[Выява:Minuscule 223 (GA) f150v.jpg|thumb|200px|Тэксты 1 Кар. 1:1-2 у грэчаскім манускрыпце 14 ст.]]
[[Выява:Codex Amiatinus (1 Cor 1,1-21).jpg|thumb|200px|left|Тэксты 1 Cor. 1,1-21 у лацінскім тэксце пачатку 8 ст. [[Codex Amiatinus]]]]
Ліст складаецца з 16 раздзелаў. Па колькасці гэта столька ж, як і ў лісце да Рымлянам, аднак па колькасці разглядаемых тэм ліст значна пераўзыходзіць усе іншыя лісты Паўла.
 
Пачынаецца ліст з апавядання пра то, аб чым апостал даведаўся ад дамачадцаў Хлоі. Павел вельмі заклапочаны тым, што ў Карынфе з’явіласяз'явілася шмат кіраўнікоў, якія падзялі царкву на групы, што стала прычынай разладаў. Таму апостал шмат часу прысвячае тмумачэнню таго, што ў сваіх духоўных кіраўнікоў вернікі павінны бачыць служкаў [[Ісус Хрыстос|Хрыста]] і прыклад браць з Хрыста. Потым Павел пераходзіць да адказаў на пытанні Карынфян. Вернікаў цікавіць погляд Паўла на [[шлюб]], [[развод]], удоўства і бясшлюбнасць. Таксама ў суполкі з’явілісяз'явіліся [[аскетызм|аскетычныя]] вучэнні, у якіх адмаўляліся шлюбныя адносіны. Яшчэ аднім спрэчным пытаннем было ўжыванне ў ежу прынесенага ў ахвяру [[Алімпійскія багі|язычніцкім багам]] [[мяса]]. Пыталі вернікі и пра дары [[Святы Дух|Духа]] і пра тое, які з дароў Павел лічыць самым важкім. Карынфяне асабліва ганарыліся тым, што яны размаўлялі мовамі, гэта, як яны лічылі, рабіла іх асабліва духоўнымі. Былі ў вернікаў праблемы і з разуменнем [[Уваскрэсенне|уваскрасення мертвых]], якое яны разумелі выключна матэрыяльна. На ўсе гэтыя пытанні адзін за аднім апостал дае адказы і тлумачэнні.
 
Але неглядзячы на ўсю гаму разглядаемых пытанняў, апостал выяўляе асноўную прычыну духоўных нястач карынфян: у іх мала [[Каханне|любові]]. Гэтым тлумачацца разлады і цяжбы, ўзнясенне адзін перад адным духоўнымі дарамі, і бязладзіца падчас [[Богаслужэнне|багаслужэння]], і сацыяльная розніца падчас [[Імша|імшы]]. Дарэчы, у лісце змешчаны самое старадаўняе апавяданне пра правядзенне імшы ў першай царкве.
 
Павел параўноўвае хрысціянскую царкву з [[Біялагічнае цела|чалавечым целам]], у якім кожны сябрачлен суполкі з’яўляеццаз'яўляецца часткай цела, пры адсутнасці якога цела не можа паўнавартасна жыць і існаваць. І гэтак жа, як у целе усеўсе часткі розныя, дык і ў царкве ў кожнага сваё духоўнае служэнне, а таму кожны мае свой непаўторны дар Духа. І як часткі цела ўзяемазвязаны аднім кіраўніцтвам, дык і царкве усеўсе вернікі звязаны ўзаемнай любоўю, якая зыходзіць ад галавы царквы – Хрыста. Тэме любове Павел прысвячае цэлы раздзел, які стаў велічным гімнам любові.
==Месца і час напісання ліста==
Ліст напісаны з [[Горад Эфес|Эфеса]], час напісання – [[55]] год, у той час апостал меў намер пакінуць [[Правінцыя Азія, правінцыя|правінцыю Азію]] і накіравацца ў [[Македонія, зямля|Македонію]] і [[Ахея|Ахею]], а аттуль у ЕрусалімІерусалім.
==Кароткі план ліста==
*Прывітанне і малітва (1:1-9)
Радок 29:
*Пытанні духоўнага парадку (11:2-14:40)
*Паўстанне з мёртвых Хрыста і вернікаў (15:1-58)
*Збор сродкаў для ЕрусалімскіхІерусалімскіх вернікаў (16:1-4)
*Планы Паўла і завяршэнне ліста (16:5-24)
== Літаратура ==
*Жан Кальвин. Толкование на Первое Послание апостола Павла к Коринфянам. Евангелие и Реформация, 2012, 342 стр. ISBN: 1-56773-027-2
*Н.Т.Райт. Павел. Послания к Коринфянам. Популярный комментарий. ББИ, 2010, 448 стр. ISBN 978-5-98647-215-7
*Джон МакАртур. Толкование книг Нового Завета: 1 Коринфянам. СЕО, 2005, 572 стр. ISBN 1-56773-027-2
==У СецівеСпасылкі ==
[http://b.isuspan.com/Biblia_bel/Semuha53.htm Першы ліст Карынфянам ўу перакладзе В. Сёмухі]
{{Кнігі Новага Запавету}}