Сар’янка: Розніца паміж версіямі

| велічыня = <!--Default 288 px-->

| велічыня карты = <!--Default 300 px-->

| commons =

Даўжыня ракі — 87 км (з якіх 38 км прыпадаюць на беларускі ўчастак), плошча вадазбору — 1000 км² (у Беларусі — 800 км²), сярэднегадавы расход вады ў вусці — 7,4 м³/с, сярэдні нахіл воднай паверхні — 0,9‰9 м/км. Па вышыні рака спадае больш як на 100 м.

Выцякае з усходняга краю возера [[возераВозера Біжас|Біжас]], упадае ў [[Рака Заходняя Дзвіна|Заходнюю Дзвіну]] за 1 км на паўднёвы ўсход ад вёскі [[Вёска Вусце, Верхнядзвінскі раён|Вусце]] (дакладныя геаграфічныя каардынаты: шырыня — 55° 49' 60 N, даўжыня — 27° 52' 60 E). Цячэ ў межах [[Латгальскае ўзвышша|Латгальскага ўзвышша]] і паўночна-заходняй часткі [[Полацкая нізіна|Полацкай нізіны]]. На адлегласці ў 7 км рака ўтварае натуральную мяжу паміж Беларуссю і Латвіяй. У басейне ракі знаходзяцца 75 дробных азёр агульнай плошчай 29 км².

[[Даліна]] ракі трапэцападобнаятрапецападобная, пераважная шырыня — 250-300250—300 м. [[Пойма]] перарывістая, шырыня — ад 150 да 200 м, у паводку затапляецца на глыбіню да 1 м, а ў высокую паводку — нават да 1,5-25—2,5 м. Схілы вышынёй да 10-1510—15 м, перарэзаныя ярамі. Рэчышча звілістае, шырынёй 5-105—10 м у верхнім і сярэднім цячэнні і 15-2515—25 — у ніжнім. На тэрыторыі Латвіі рэчышча Сар’янкі на працягу 15 км штучна рэгулявалася.

Басейн Сар’янкі ў сярэднім цячэнні бязлюдны, тут шмат помнікаў на магілах спаленых і неадноўленых вёсак, сустракаюцца старадаўнія курганы[[курган]]ы. У Беларусі даліна і рэчышча ракі амаль на ўсім працягу аб’яўлены помнікам прыроды. На яе берагах растуць хваёвыя бары і пушчы, у лясах і на лугавой абалоне нямала рэдкіх прадстаўнікоў флоры і фаўны, у т.л. занесеных у [[Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь|Чырвоную кнігу Беларусі]] ([[шпажнік чарапіцавы]], скочкі, [[рагулькі высокія]], [[гарычка крыжакветная]]; [[зімародак]], [[аляпка]], [[чорны бусел]], [[буры мядзведзь]] і інш.).

Ля былой вёскі Пустэльнікі цягнуцца маляўнічыя пясчаныя яры, руіны былога млына; каля вёскі Абухава –— россып валуноў[[валун]]оў і донныя ключы, флювіягляцыяльны цырк і геалагічны помнік –— агаленне міжледавіковых арганагенных адкладаў. Па берагах нямала крыніц. Найбольш вядомыя з іх крыніца ў [[Вёска Сар'я|Сар’і]] і каля мастамоста праз раку Асуніцу, абедзве маюць статус помнікаў прыроды.

Каля былой вёскі Калюты на дзённую паверхню выходзяць дэвонскія даламітазаваныя вапнякі[[вапняк]]і, якія ў рэчышчы ўтвараюць каскады парогаў, а на берагах – — праявы карставага[[карст]]авага рэльефу. Захаваліся рэшткі старых земляных печаў па абпальванні вапняку.

Мясціны адпачынку добраўпарадкаваны ў Пустэльніках і пры вусці р. Віранкі, а таксама ў Суніцы. ПаўсюльПаўсюдна шмат прыдатных месцаў для купання. Дно ракі пясчанае або камяністае, часта сустракаюцца пясчаныя і галечныя пляжы.

[[Катэгорыя:РакаПрытокі ЗаходняяЗаходняй ДзвінаДзвіны]]

[[Катэгорыя:РэкіГідраграфія БеларусіВерхнядзвінскага раёна]]