[[Файл:Mono lake tufa.JPG|thumb|Туфавыя калоны на возеры [[Мона, возера|Мона]] ў [[Штат Каліфорнія|Каліфорніі, ЗША]].]]
'''Туф''' (ад {{lang-it|tufo}}) — лёгкая, сцэментаваная, порыстая горная парода. Мае высокія дэкаратыўныя ўласцівасці, уяўляе сабой каштоўны аздобны будаўнічы матэрыял. Па спосабе геалагічнага ўтварэння адрозніваюць асноўныя тыпы туфаў: вулканічныя, вапнавыя і крамяністыя. Вапнавыя і крамяністыя туфы ўтвараюць, у адрозненне ад вулканічных туфаў, групу горных парод, аб'яднаных генезісам - адкладаннем карбанату кальцыя або крамяністыякрамяністых рэчыварэчываў з раствора ў месцах выхаду на зямную паверхню мінеральных крыніц.
== Умовы ўтварэння ==
У выніку выветрывання горных парод вада раствараюерастварае хімічныя злучэнні, утвараючы раствор, з якога затым адбываецца другаснае выпадзенне асадкаўасадку і ўтварэнне новых горных парод. Калі адклады адбываюцца ў выніку неарганічных хімічных працэсаў, утвараюцца "«накіпы"» і туфы. У месцах выхаду на зямную паверхню водных крыніц падае ціск і з раствора выдаляецца вуглякіслы газ, — па гэтай прычыне раствораныя ў вадзе злучэнні распадаюцца і выпадае асадак у выглядзе вапнавых або крэмністых туфаў. З туфаў ўу пячорах могуць утварацца [[сталактыт]]ы і [[сталагміт]]ы. Вапнавыя шарыкі могуць назапашвацца і ўтвараць так званыя гарохавыя камяні, якія адносяцца да [[ааліт]]аў.
