Лесастэп: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др Bot: Migrating 18 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q840819 (translate me) |
JerzyKundrat (размовы | уклад) Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 1:
[[Выява:Devinska kobyla 01.jpg|thumb|250px|Дэвінскі лесастэп, [[Славакія]]]]
'''Лесастэпавыя зоны''' — [[прыродная зона|прыродныя зоны]] сушы, у натуральных ландшафтах якіх [[лес|лясная расліннасць]] чаргуецца са [[стэп]]авай. Пашыраны пераважна ва ўмераным поясе Паўночнага паўшар'я і субтрапічных паясах Паўночнага і Паўднёвага паўшар'яў.
Ва ўмераным поясе лесастэпавыя зоны займаюць найбольшую плошчы на тэрыторыі [[Еўразія|Еўразіі]], дзе выцягнуты суцэльнай паласой ад перадгор'яў [[Карпаты|Карпат]] да [[Алтай|Алтая]]. Акрамя таго, ўчасткі лесастэпу знаходзяцца ў межах Сярэднедунайскай раўніны, шэрагу міжгорных ўпадзін Паўднёвай [[Сібір]]ы, ў [[Манголія|Манголіі]] і на [[Далёкі Усход|Далёкім Усходзе]], а таксама займаюць частку раўніны [[Сунляа]] на паўночным усходзе [[Кітай|Кітая]]. У [[Паўночная Амерыка|Паўночнай Амерыцы]] лесастэпы займаюць значныя тэрыторыі ўздоўж [[Скалістыя горы|Скалістых гор]], распасціраюцца з поўначы на поўдзень, праз [[Вялікія раўніны]], да 38° пн. ш.▼
[[Выява:Rozh.jpg|thumb|250px|Лесастэп на карціне Івана Шышкіна «Жыта»]]▼
▲Акрамя таго, ўчасткі лесастэпу знаходзяцца ў межах Сярэднедунайскай раўніны, шэрагу міжгорных ўпадзін Паўднёвай [[Сібір]]ы, ў [[Манголія|Манголіі]] і на [[Далёкі Усход|Далёкім Усходзе]], а таксама займаюць частку раўніны [[Сунляа]] на паўночным усходзе [[Кітай|Кітая]].
Для лесастэпу характэрна складанае чаргаванне на водападзелах масіваў лісцёвых лясоў (радзей [[Хваёвыя лясы|хваёвых лясоў]]) з участкамі разнатраўных стэпаў. Паводле характару расліннасці лесастэпы падзяляюцца на шыракалістыя, хвойна-драбналістыя і прэрыі (на тэрыторыі Амерыкі). Лясы ў лесастэпах Еўразіі прадстаўлены шыракалістымі лясамі на Украіне, бярозавымі колкамі ў Заходняй Сібіры, лістоўнічнымі лясамі — ва Усходняй Сібіры; стэпы адносяцца пераважна да разнатраўных стэпаў (разнатраўе і карэнішчавыя злакі). Клімат умерана кантынентальны са снежнай халоднай зімой і цёплым, адносна вільготным летам. Радыяцыйны баланс 420—545 кДж/см² за год. Сярэднія тэмпературы студзеня -5 °С, месцамі ніжэй, ліпеня 18— 25 °С. Аладкаў 400—1000 мм за год. Глебы шэрыя лясныя і чарназёмы (ападзоленыя, вышчалачаныя і тыповыя).
Для жывёльнага свету еўрапейскага лесастэпу характэрны вавёрка, заяц, [[вялікі тушканчык]], [[рабы суслік]], для сібірскай — суслікі і хамякі, для амерыканскай — [[лугавыя сабачкі]], мышападобныя грызуны, зайцы, суркі, грымучыя змеі. Вялікая частка тэрыторыі пад сельскагаспадарчымі ўгоддзямі.
У субтрапічным поясе лесастэпавыя зоны развіты пераважна ў Паўночнай і Паўднёвай Амерыцы, часткова на паўднёвым усходзе Афрыкі, у Азіі, у Аўстраліі. Клімат субтрапічны, мусонны, з цёплай зімой і гарачым летам. Радыяцыйны баланс 210—250 кДж/см² за год. Сярэднямесячныя тэмпературы 4—24 °С. Вегетацыя раслін працягваецца круглы год, але замаруджваецца ў сухія перыяды. Ападкаў 600—1200 мм (у мусонных абласцях) за год. Глебы чарназёмападобныя і чырванавата-чорныя, маюць высокую ўрадлівасць. Расліннасць субтрапічных саваннаў і прэрый — высакатраўная (пераважна злакавая і злакава-разнатраўная) у спалучэнні з хмызняковымі зараснікамі, рэдкалессем і асобнымі дрэвамі. У жывёльным свеце пераважаюць стэпавыя або саванныя віды.
▲[[Выява:Rozh.jpg|thumb|250px|Лесастэп на карціне Івана Шышкіна «Жыта»]]
Тэрыторыя характарызуецца высокім сельскагаспадарчым асваеннем. Вядзецца пашавая жывёлагадоўля. У асобных месцах антрапагеннае ўздзеянне на ландшафт прыводзіць да апустыньвання і іншых негатыўных з'яў.
== Літаратура ==
* [[Валерый Станіслававіч Аношка|Аношка В.]] Лесастэпавыя зоны // БЭ ў 18 т. Т. 9. Мн., 1999.
== Спасылкі ==
| |||