Вікіпедыя

Заратуштра: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Legobot (размовы | уклад)
61 787 правак
др Bot: Migrating 85 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q35811 (translate me)
др clean up, replaced: навукоўцаў → вучоных, ня → не , даследнік → даследчык, грэцк → грэчаск, == У Сеціве == → == Спасылкі ==, н. э. → н.э., using AWB
Радок 2:
'''Зарату{{націск}}штра''' ([[авестыйская мова|авест.]] Zaraθuštra, '''Зарату{{націск}}стра''' (у еўрапейскай традыцыі); на [[фарсі]] "زرتشت" — ''Zartošt'', '''Зарто{{націск}}шт'''; [[старажытнагрэчаская мова|старажытнагрэч.]] "Ζωροάστρης", '''Зараа{{націск}}стрэс''')<ref>[http://slovari.yandex.ru/dict/religion/article/rel/rel-0737.htm?text=%D0%97%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0 Энцыклапедыя "Рэлігія"]{{ref-ru}}</ref> — [[прарок]] і рэфарматар старажытнаіранскай рэлігіі. Згодна з паданнем, заснавальнік [[зараастрызм]]у.
 
Час жыцця Заратуштры застаецца прадметам спрэчак. Паводле іранскай традыцыі, ён жыў за 258 гадоў да [[Аляксандр Македонскі|Аляксандра Македонскага]], які ў [[333 да н.э.|333]]—[[330 да н.э.]] заваяваў [[Персідская імперыя|Персідскую імперыю]], перамогшы яе ўладара Дарыя III. Аднак, на думку некаторых навукоўцаўвучоных, гэтая дата [[590 да н.э.]] запозненая, а словы "да Аляксандра" былі скажэннем пачатковага "да Дарыя", дзе пад Дарыем разумеўся цар [[Дарый I|Дарый I Вялікі]] ([[522 да н.э.|522]]—[[486 да н.э.]]), а няне Дарый III Кодаман ([[336 да н.э.|336]]—[[330 да н.э.]]), якога перамог Аляксандр. Сыходзячы з гэтага меркавання, даследнікідаследчыкі атрымоўваюць для Заратуштры дату каля [[750 да н.э.]], якая суадносіцца з тым, што для грэкаў IV і V стагоддзяў да н. э. Заратуштра быў фігурай настолькі старажытнай, што яны маглі адносіць час яго жыцця за 6000 гадоў да [[Платон]]а, — магчыма, блытаючы час яго сапраўднага нараджэння і час з'яўлення яго духавага папярэдніка-двайніка, які паводле зораастрызмузараастрызму, ёсць у кожнага чалавека.
 
Святая кніга Зараастрызму — Авеста, аднак, паводле шэрагу азнакаў, толькі пэўную частку яе можна прыпісваць Заратуштры. Гэтую частку складаюць Гаты, малітвы ў складзе Авесты. Гаты — адзіная аўтэнтычная крыніца звестак пра Заратуштру. Галоўнай вонкавай падзеяй яго жыцця было зварочанне да веры нейкага "князя Віштаспы" (грэцкгрэчаск. Гістаспа), якога па шэрагу прычынаўпрычын немагчыма атаясаміць з яго цёзкам, бацькам Дарыя. У Гатах усё ўказвае на паўночны ўсход Ірану як на радзіму Заратуштры, далёкую ад кантактаў з цывілізацыямі [[Вавілон]]а і Заходняга Ірану, населенага персамі і мідыйцамі. Відаць, Заратуштра жыў і прапаведваў у Харэзме (тэрыторыя сучасных [[Таджыкістан]]уа і [[Узбекістан|Ўзбекістану]]а), у ніжнім цячэнні Окса (Аму-Дар’іДар'і).
 
Легенда пра Заратуштру натхніла на еўрапейскай глебе нямецкага пісьменніка-філосафа [[Фрыдрых Вільгельм Ніцшэ|Фрыдрыха Ніцшэ]] на стварэнне твора "[[Так казаў Заратустра]]".
 
== У СецівеСпасылкі ==
* [http://ethics.narod.ru/academy/zoroastr.htm Часопіс "Грани эпохи"] {{ref-ru}}
 
Радок 15:
== Літаратура ==
* Бойс М. «Зороастрийцы. Верования и обычаи». Перевод с английского и примечания И. М. Стеблин-Каменского. Послесл. Э. А. Грантовского. М., Главная редакция восточной литературы издательства «Наука», 1988, 303 с. С. 69-70.
 
[[Катэгорыя:Зараастрызм]]▼
[[Катэгорыя:Прарокі]]▼
[[Катэгорыя:Асобы]]▼
 
{{Normdaten
Радок 29 ⟶ 25:
|WP=
}}
 
▲[[Катэгорыя:Зараастрызм]]
▲[[Катэгорыя:Прарокі]]
▲[[Катэгорыя:Асобы]]
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Заратуштра"