Ціск: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др Bot: Migrating 77 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q39552 (translate me) |
др clean up, replaced: р ў → р у, асцяў → асцей, панятак → паняцце, З’я → З'я, == → ==, typos fixed: → using AWB |
||
Радок 7:
| Заўвагі =
}}
'''Ціск''' – [[фізічная велічыня]], якая характарызуе інтэнсіўнасць перпендыкулярных да паверхні [[сіла]]ў, з якімі адно цела ўздзейнічае на іншае. Калі [[сіла]] размеркаваная па паверхні раўнамерна, Ц. р
Ц. у [[газ]]ах спалучаны з перадачай [[імпульс]]у ў сутыкненнях [[Малекула|малекул]] [[газ]]у паміж сабою і з паверхнямі целаў, якія яго абмяжоўваюць. Ц. у [[газ]]ах прапарцыянальны [[Тэмпература|тэмпературы]]. У [[Вадкасць|вадкасцях]] і цвёрдых целах Ц. выклікаюць міжатамныя і міжмалекулярныя сілы прыцягнення і адштурхоўвання і цеплавыя ваганні [[атам]]аў.
Ц. [[Вымярэнне|вымяраецца]] [[манометр]]амі, [[барометр]]амі, [[вакуумметр]]амі. [[Адзінка вымярэння|Адзінкі вымярэння]] Ц. маюць [[размернасць]] [[сілы]], падзеленай на плошчу. У [[Міжнародная сістэма адзінак вымярэння СІ|Міжнароднай сістэме СІ]] гэта Паскаль (Па) роўны ньютан на квадратны [[метр]]. Іншыя шыракаўжываныя [[Адзінка вымярэння|адзінкі вымярэння]] Ц.: кгс/см², атмасфера фізічная (атм), атмасфера тэхнічная (ат), бар, мм вод. сл., мм рт. сл. (тор). У [[ЗША]] і [[Вялікабрытанія|Вялікай Брытаніі]] Ц вымяраюць у lbf/in2 (фунт-сіла на квадратны дзюйм), pdl/ft2 (паундаль на квадратны фут), inH2O (дзюйм вод. сл.), ft H2O (фут вод. сл.), in Hg (дзюйм рт. сл.) і да т.п.
{{Адзінкі ціску}}
1
Высокія значэнні Ц. стварае [[Гравітацыя|гравітацыйнае поле]].
== Цікавыя факты ==
[[Атмасферны ціск]] на паверхні [[Планета Зямля|Зямлі]] – прыблізна 100 000 Па або 1 бар.
Радок 36 ⟶ 35:
Ц. у цэнтры [[Зорка|белых карлікаў]] – да 1 млрд. кбар.
== Гл. таксама ==
Радок 59 ⟶ 57:
{{зноскі}}
{{phys-stub}}▼
[[Катэгорыя:Фізічныя велічыні]]
▲{{phys-stub}}
|