Мандаліна: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др clean up using AWB
вярнуў змест пра мандаліну
Радок 1:
{{музычны інструмент
'''Манары́м''' ({{Мова-fr|monorime — адна рыфма}}) — [[верш]], радкі якога яднаюцца адной [[рыфма]]й. Шырока распаўсюджаны ва ўсходняй паэзіі, дзе адна рыфма нярэдка паўтараецца ці ва ўсім творы, ці ў асобных [[страфа|строфах]]. Ва ўсходнеславянскай паэзіі манарым найбольш вядомы як сатырычны і гумарыстычны верш («Чаго баіцца немец?» [[Пімен Панчанка|П. Панчанкі]],
|назва = Мандаліна
«Лірычны жарт» [[Сьцяпан Ліхадзіеўскі|С. Ліхадзіеўскага]]), але сустракаецца і як лірычны.
|назвы =
|выява = Piccolomando.jpg
|апісанне_фота = Мандаліна - пікала
|класіфікацыя = [[Струнныя музычныя інструменты|Струнны шчыпковы інструмент]], [[Хардафон]]
|дыяпазон = Range mandolin.PNG
|подпіс дыяпазону = Мандаліна з 18 ладамі
|роднасныя інструменты = [[Гітара]], [[Лютня]], [[Бандурыя]]
|музыканты =
|вытворцы =
|артыкулы =
|вікісховішча = Mandolins
}}
'''Мандаліна''' (італ. mandolino) — струнны шчыпковы музычны інструмент невялікіх памераў, падобны да [[лютня|лютні]], але з карацейшай шыйкай і з меншай колькасцю струнаў. Струны перабіраюць не пальцамі, а медыятарам або плектрам, у тэхніцы тремола. З прычыны, што металічныя струны мандаліны выдаюць кароткі гук, то працяжныя ноты дасягаюцца хуткім паўторам аднаго і таго ж гуку.
 
== Гісторыя мандаліны ==
Прататыпам для мандаліны стала [[Італія|італьянская]] лютня ўзору канца XVII, пачала XVIII стагоддзяў. Моцна выгнуты варыянт мандаліны, які выраблялі толькі ў [[Неапаль|Неапалі]], стаў ўзорам для мандаліны ўжо ў XIX стагоддзі. Гісторыя мандаліны пачалася з мандоры, разнавіднасці лютні, якая з'явілася ў XIV стагоддзі. Калі інструмент атрымаў сваё распаўсюджванне ў [[Еўропа|Еўропе]], яму было прыдумана мноства розных назваў і яго структурныя характарыстыкі мяняліся ў залежнасці ад краіны.
 
Першае згадванне сучаснага варыянту мандаліны са [[Сталь|сталёвымі]] струнамі прыпадае на працы вядомых італьянскіх [[музыкант]]аў, якія вандравалі па ўсёй Еўропе. Найбольш значная згадка належыць Гервазіё, які падарожнічаў з сярэдзіны XVIII да пачатку XIX стагоддзя. Гэтыя згадкі і запісы неапалітанскіх музыкаў сям'і Віначыя прымушаюць некаторых гісторыкаў сцвярджаць, што сучасную мандаліну вынайшлі менавіта ў Неапалі прадстаўнікі сям'і Віначыя. Больш позьні варыянт мандаліны быў сканструяваны Антоніа Віначыя ў [[1772]] [[год]]зе. Зараз гэты асобнік знаходзіцца ў [[Горад Лондан|Лондане]], у Музеі Вікторыі і Альберта. Іншы асобнік мандаліны належаў Джузэпэ Віначыя і быў сканструяваны ў 1763 годзе, а цяпер знаходзіцца ў Музеі Музычных Інструментаў ў Клермонце, [[штат Каліфорнія]]. Самая ранняя з цяпер існуючых мандалін была зроблена ў [[1744]] годзе, яе можна знайсці ў Каралеўскай Музычнай Кансерваторыі ў [[Горад Брусель|Бруселі]].
 
== Літаратура ==
* Мандаліна // Беларуская энцыклапедыя. У 18 т. Т. 10. Мінск, 2000. С. 76
* {{Літаратура/Паэтычны слоўнік}}
== Спасылкі ==
* {{Літаратура/Тэорыя літаратуры ў тэрмінах}}
* [http://www.mandolincafe.com/ Сайт, прысвечаны мандаліне]{{ref-en}}
 
{{musical-instrument-stub}}
 
{{Струнныя музычныя інструменты}}
{{Накід:Літаратура}}
 
[[Катэгорыя:ЛітаратуразнаўстваХардафоны]]
[[Катэгорыя:ПаэзіяШчыпковыя музычныя інструменты]]