Франчэска Патрыцы: Розніца паміж версіямі

Франчэска Патрыцы нарадзіўся ў 1529 г. на востраве Црэс (Чэрса) ў [[Далмацыя|Далмацыі]], якая ўваходзіла ў той час у склад [[Венецыянская рэспубліка | Венецыянскай рэспублікі]]. Меў шляхетнае паходжанне. Выводзіў свой род з [[Боснія, гістарычная вобласць|Босніі]], адкуль яго сям'я збегла ад [[туркі|туркаў]]. Бацька Франчэска-старэйшы ўзначальваў мясцовы суд. Дзядзька Джорджыа Патрыцы камандваў баявой галерай. Стрыечны брат [[Мацей Флацыус]] зрабіў навуковую кар'еру ў [[Германія|Германіі]]. З маладых гадоў шмат вандраваў. Відавочна, сваякі рыхтавалі яго да кар'еры гандляра. Вывучаў эканоміку ў [[Венецыя | Венецыі]]. Некаторы час пад патранажам [[Мацей Флацыус|Мацея Флацыуса]] вучыўся ў Інгальштадце. У 1547 г. паступіў у [[Падуанскі ўніверсітэт]], дзе першапачаткова прысвяціў сябе медыцыне, але пазней зацікавіўся [[Грэчаская мова|грэчаскай мовай]] і [[Філасофія|філасофіяй]]. Двойчы выбіраўся паслом «ілірыйскай нацыі» — аб'яднання студэнтаў з Далмацыі. Пасля заканчэння ўніверсітэта ў 1554 г. працаваў у розных гарадах Паўночнай [[Італія | Італіі]]. Сем гадоў правёў на [[Кіпр]]ы, дзе працягваў вывучэнне [[Грэчаская мова|грэчаскай мовы]], збіраў старыя грэчаскія рукапісы, якія прыбыткова прадаў пад час вандровак у [[Іспанія|Іспанію]]. Пасля вяртання ў [[Італія|Італію]] ў 1578 г. працаваў ва ўніверсітэце [[Ферара | Ферары]]. У 1592 г. па запрашэнню кардынала Іпаліта Алдабрандзіні пераехаў у Рым, дзе выкладаў філасофію [[Платон]]а да самой смерці. Аўтар каля 20 прац па філасофіі, тэалогіі, паэтыцы, навуковай метадалогіі на італьянскай і лацінскай мовах.

 

 

Франчэска Патрыцы быў выдатным матэматыкам, напісаў некалькі прац па геаметрыі, лічыў матэматыку асновай фізікі. Некалькі яго інжынерных праектаў былі выкарыстаныя ўладамі Ферары для абароны горада.

Выступіў за вылучэнне [[Гісторыя |гісторыі]] з [[літаратура |літаратуры]] ў самастойную сферу ведаў. У сваіх ранніх працах “Artis historiae penus. Octodecim scriptorum tam veterim quam recentiorum monumentis” і “Della Historia dieci dialoghi” ён вызначыў галоўнае адрозненне гісторыі ад літаратуры: літаратар праўдападобна прыдумляе, а гісторык імкнецца адшукаць праўду. Ф. Патрыцы лічыў, што чалавечая прырода нязменна, а таму аднолькавыя дзеянні прыводзяць да аднолькавых вынікаў. Такім чынам, спасціжэнне мінулага дапамагае прадбачыць будучыню. Ён сістэматызаваў вядомыя ў тую пару правілы крытыкі гістарычных крыніц і заклікаў да абмежаванага ўжывання рытарычных прыёмаў.

 

 

== Спіс твораў ==

=== На лацінскай мове ===

* Artis historiae penus. Octodecim scriptorum tam veterim quam recentiorum monumentis. Basileae, Ex officinia Petri Paterna, 1579.

* Risposta di Francesco Patrizi; a due opposizioni fattegli dal sign. Giacopo Mazzoni [in Della difesa della Comedia di Dante] Ferrara. Vitt. Baldini 1587

 

* P. M. Arcari, ''Il pensiero politico di Francesco Patrizi da Cherso'', Roma, 1905

* N. Robb, ''Neoplatonism of the Italian Renaissance''. London, 1935

* {{З|ВСЭ|http://bse.sci-lib.com/article087442.html}}

 

* [http://www.istrianet.org/istria/illustri/patrizi/bio-eng.htm Біяграфія і кароткае апісанне прац]

 

[[Катэгорыя:Лацінамоўныя пісьменнікі]]