Вікіпедыя

Чэмпіянат свету па футболе: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др clean up, replaced: сьц → сц, га рэгіёну → га рэгіёна, 2006 году → 2006 года, двума → дзвюма, сьв → св (2), Сьв → Св, году → года (2), вэрцьф using AWB
др clean up, replaced: двума → дзвюма, вэрцьфінал → верцьфінал, чверц → чвэрц, арыё → арыа (5), гэтае → гэта, па футболе → па футболу (101 using AWB
Радок 1:
'''Чэмпіянат свету па футболефутболу''', міжнароднае спаборніцтва па [[футбол]]е, у якім удзельнічаюць нацыянальныя [[зборная каманда|зборныя каманды]]. Праводзіцца пад эгідай [[ФІФА]] раз на 4 гады.
 
Ідэя арганізацыі турніру наймацнейшых футбольных каманд свету з'явілася ў пач. [[20 ст.]] На заснавальным кангрэсе [[ФІФА]] ([[21.5]].[[1904]]) было пастаноўлена запісаць у статут, што ФІФА валодае «эксклюзіўным правам арганізацыі міжнародных турніраў».
 
Аднак спроба правесці чэмпіянат з удзелам 15 [[Еўропа|еўрапейскіх]] краін не ўдалася, бо не знайшлося ахвотных удзельнічаць. Пазней статус чэмпіянату свету меркавалася прысвоіць футбольнаму турніру Алімпійскіх гульняў 1916 у [[Берлін]]е, якія не адбыліся з-за [[1СВ|вайны]]. Нарэшце, на кангрэсе ФІФА ў [[Амстэрдам]]е ([[29.5]].[[1928]]) было пастаноўлена правесці першы сусветны прафесійны футбольны турнір у [[1930]] годзе, ва [[Уругвай|Уругваі]]. Гэты турнір і стаў [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1930|I чэмпіянатам свету па футболефутболу]].
 
Першыя тры турніры называліся «Чэмпіянат свету – Кубак свету». На кангрэсе ФІФА ў [[Люксембург]]у (1946) было пастаноўлена называць турнір «Чэмпіянат свету – Кубак Жуля Рымэ» — такім чынам было ўшанавана імя [[Жуль Рымэ|тагачаснага прэзідэнта]] ФІФА, аднаго з галоўных стваральнікаў турніру. На кангрэсе ФІФА ў [[Афіны|Афінах]] (1971) турнір атрымаў сваю сучасную назву «Чэмпіянат свету – Кубак свету ФІФА».
Радок 13:
Чэмпіянат свету — не самае першае футбольнае спаборніцтва ў сусветнай футбольнай гісторыі. Аматарскі футбол стаў часткай праграмы [[Алімпійскія гульні|Алімпійскіх гульняў]] з [[1908]] года.
 
У [[1909]] годзе ў [[горад Турын|Турыне]] сэр [[Томас Ліптан]] арганізаваў турнір, які пазней звалі «Самы першы чэмпіянат свету». Італьянцы, немцы і швейцарцы даслалі на гэты турнір найбольш прафесійныя клубы, аднак [[Англійская федэрацыя футболу]] ў адказ на прапанову зрабіць тое ж самае адказала адмовай. Разумеючы, што без удзелу родапачынальнікаў футболу брытанцаў турнір не можа лічыцца сур'ёзным, Ліптан запрасіў для ўдзелу ў турніры аматарскі футбольны клуб з паўночнага ўсходу [[Англія|Англіі]] пад назвай «Уэст Окленд» (''West Auckland FC''). Вялікую частку гэтай каманды складалі працоўныя вугальных шахтаў, аднак «Уэст Окленд» выйграў турнір з удзелам прафесіяналаў з кантыненту. У [[1911]] годзе англічане вярнуліся ў [[Італія|Італію]] абараняць тытул, заваяваны двумадзвюма гадамі раней, і ізноў выйгралі турнір, перамогшы ў фінале «[[Ювентус Турын|Ювентус]]» з разгромным лікам 6:1.
 
Футбольны турнір на Алімпійскіх гульнях, на якіх маглі ўдзельнічаць футбалісты розных краін, быў адзіным афіцыйным спаборніцтвам. У [[1924]] і [[1928]] гадах абодва разы выйграла [[Зборная Уругваю па футболефутболу|каманда Уругваю]]. Шырокае развіццё прафесійнага спорту і імклівае нарастанне разрыву паміж узроўнем гульні «профі» і аматараў прымусіла ФІФА прыступіць да арганізацыі чэмпіянату свету.
 
На кангрэсе [[ФІФА]] [[1926]] года [[Анры Дэлёне]] заявіў: «Сёння ўжо немагчыма трымаць футбол за сценамі Алімпійскіх гульняў». Тады ж выканкам [[ФІФА]] ўтварыў камісію і даручыў ёй вывучыць магчымасць арганізацыі Кубка свету. Канчатковае рашэнне аб сусветным чэмпіянаце прыняў кангрэс ФІФА ў [[Амстэрдам]]е [[29 мая]] [[1928]] года. «За» выказалася 25 дэлегатаў, 5 — «супраць».
 
=== Першы чэмпіянат ===
{{main|Чэмпіянат свету па футболефутболу 1930}}
Дзякуючы перамогам на двух папярэдніх чэмпіянатах [[Алімпійскія гульні|Алімпійскіх гульнях]] [[Уругвай]] стаў месцам правядзення першага афіцыйнага чэмпіянату свету пад эгідай [[ФІФА]]<ref name="FIFA1930I">[http://fifaworldcup.yahoo.com/06/en/p/pwc/1930.html Уругвай 1930 — Афіцыйны сайт Чэмпіянату свету ФІФА]</ref>. Спачатку прэтэндэнтаў на правядзенне першага чэмпіянату свету было пяць — [[Італія]], [[Іспанія]], [[Швецыя]], [[Нідэрланды]] і Уругвай. У выніку, большасць прагаласавала за Уругвай. Федэрацыя Уругваю дала цвёрдае абяцанне выканаць усе фінансавыя ўмовы ФІФА.
 
[[Выява:Estadiocentenario.JPG|thumb|200px|«[[футбольны стадыён СентэнарыёСентэнарыа|СентэнарыёСентэнарыа]]» — першы стадыён, на якім праходзіў фінал ЧС]]
Аднак выбар Уругваю згуляў з арганізатарамі злы жарт: вандраванне ў [[Уругвай]] з [[Еўропа|Еўропы]] атрымлівалася доўгім і дарагім, і ўсяго за 2 месяцы да пачатку турніру ні адна еўрапейская федэрацыя не планавала пасылаць сваю каманду на чэмпіянат. У выніку, грандыёзнымі высілкамі атрымалася схіліць да ўдзелу ў турніры 4 еўрапейскія каманды: зборныя [[Зборная Францыі па футболефутболу|Францыі]], [[Зборная Бельгіі па футболефутболу|Бельгіі]], [[Зборная Румыніі па футболефутболу|Румыніі]] і [[Зборная Югаславіі па футболефутболу|Югаславіі]]. У агульнай колькасці, у турніры прыняло ўдзел усяго 13 камандаў — сем з [[Паўднёвая Амерыка|Паўднёвай Амерыкі]], 4 з Еўропы і 2 з [[Паўночная Амерыка|Паўночнай Амерыкі]]. Гэты самы маленькі лік удзельнікаў чэмпіянату свету ў яго гісторыі (гэтулькі жа было ў фінальным турніры [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1950|чэмпіянату свету 1950 года]]), і адзіны раз у гісторыі розыгрышаў, калі не паўстала неабходнасці ў адборачным турніры.
 
13 камандаў былі падзеленыя на чатыры групы. Пераможцы груп выходзілі ў паўфінал. Новы стадыён «[[футбольны стадыён СентэнарыёСентэнарыа|СентэнарыёСентэнарыа]]» быў пушчаны ў эксплуатацыю толькі на шосты дзень турніру. Да гэтага на матчах збіралася часам па 800—1000 гледачоў.
 
Першыя матчы ў гісторыі чэмпіянатаў свету былі адначасова выйграныя [[Зборная Францыі па футболефутболу|Францыяй]] і [[Зборная ЗША па футболефутболу|ЗША]], якія перамаглі [[Зборная Мексікі па футболефутболу|Мексіку]] з лікам 4:1 і [[Зборная Бельгіі па футболефутболу|Бельгію]] 3:0 адпаведна. Першы гол у гісторыі чэмпіянатаў свету быў забіты французам [[Люсьен Ларан|Люсьенам Ларанам]], першы [[хет-трык]] зрабіў [[Берт Патэна]] з зборнай ЗША ў матчы супраць [[Зборная Парагваю па футболефутболу|ПарагваюПарагвая]] (ЗША атрымалі перамогу з лікам 3:0).
 
У фінале турніру, як і вынікала чакаць (паколькі самыя моцныя еўрапейскія зборныя ў турніры не ўдзельнічалі), сустрэліся дзве паўднёваамерыканскія каманды — у прысутнасці 93 тысяч гледачоў на стадыёне «СентэнарыёСентэнарыа» ў [[Монтэвідэа]] [[Зборная Уругваю па футболефутболу|зборная Уругваю]] стала першым чэмпіёнам свету, абгуляўшы [[Зборная Аргенціны па футболефутболу|Аргенціны]] з лікам 4:2<ref name="FIFAorigin">[http://fifaworldcup.yahoo.com/releases/en/fwc_origin_en.pdf Вытокі Чэмпіянату свету ФІФА] Прэс-рэліз ФІФА.</ref>.
 
[[Летнія алімпійскія гульні 1932 года|Алімпійскія гульні 1932 года]] праводзіліся ў [[Лос-Анджэлес]]е, ЗША, дзе папулярнасць [[амерыканскі футбол|амерыканскага футболу]] значна пераўзыходзіла (і дагэтуль пераўзыходзіць) еўрапейскі, вядомы ў Паўночнай Амерыцы пад назвай ''сокер''. Адсутнасць цікавасці да еўрапейскага футбола з боку амерыканцаў, а таксама рознагалоссі паміж [[МАК]] і ФІФА ў пытаннях азначэння статусу гульцоў-прафесіяналаў, прывялі да таго, што футбол быў выключаны з праграмы Алімпійскіх гульняў 1932 года.
Радок 37:
Галоўнымі праблемамі, з якімі сутыкаліся арганізатары пры правядзенні першых чэмпіянатаў свету, былі высокі кошт праезду да месца правядзення фінальнага турніру для каманд з іншых кантынентаў, і вайна: чэмпіянаты свету [[1942]] і [[1946]] гадоў былі адмененыя з-за [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай вайны]].
 
Родапачынальнікі футболу з Брытанскіх астравоў ігнаравалі першыя 3 чэмпіянаты свету. Упершыню брытанцы прынялі ўдзел у чэмпіянаце свету толькі ў [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1950 года|1950]] годзе, пасля дасягнення дамовы з [[ФІФА]] аб сваім адмысловым статусе.
 
У фінальных турнірах чэмпіянатаў з [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1934|1934]] па [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1978|1978]] гады прымалі ўдзел 16 камандаў (акрамя рэдкіх выпадкаў, калі нейкія каманды адмаўляліся ад удзелу ў турніры ўжо пасля заканчэння кваліфікацыі). Большасць удзельнікаў пападала ў фінал з Еўропы і Паўднёвай Амерыкі, з невялікім дадаткам лепшых камандаў [[Афрыка|Афрыкі]], [[Азія|Азіі]] і [[Акіянія|Акіяніі]]. Звычайна гэтыя каманды станавіліся пастаўшчыкамі ачкоў для еўрапейцаў і паўднёваамерыканцаў, хоць былі і выключэнні — напрыклад, каманда [[Зборная КНДР па футболефутболу|КНДР]] у [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1966|1966]] года, якая выйшла ў чвэрцьфінал.
 
У [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1982|1982]] годзе склад удзельнікаў фінальнага турніру быў пашыраны да 24 камандаў, а ў [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1998|1998]] — да 32. Дадатковыя месцы ў асноўным аддаваліся прадстаўнікам [[Афрыка|Афрыкі]], [[Азія|Азіі]] і [[Паўночная Амерыка|Паўночнай Амерыкі]]. На апошніх турнірах каманды з гэтых рэгіёнаў, якія раней лічыліся нефутбольнымі, сталі выступаць усё больш і больш паспяхова, напрыклад [[Зборная Камеруну па футболефутболу|Камерун]] у [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1990|1990]] годзе, [[Зборная Паўднёвай Карэі па футболефутболу|Паўднёвую Карэю]], [[Зборная Сэнегалу па футболефутболу|Сэнегал]] і [[Зборная ЗША па футболефутболу|ЗША]] на [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 2002|чэмпіянаце ў 2002 годзе]]. Чэмпіянаты свету сталі сапраўды змаганнем камандаў са ўсяго свету — 197 каманд прымалі ўдзел у адборачных спаборніцтвах да [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 2006|чэмпіянату свету 2006 года]], 204 прынялі ўдзел у [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 2010|чэмпіянату свету 2010]] і спіс фаварытаў чэмпіянату не абмяжоўваецца больш камандамі толькі з Еўропы і Паўднёвай Амерыкі.
 
== Формула правядзення ==
=== Адборачны турнір ===
Адборачныя, або кваліфікацыйныя, спаборніцтвы праводзяцца для таго, каб паменшыць колькасць удзельнікаў і адабраць самых моцных для ўдзелу ў фінальным турніры. Адзіны ЧС, перад якім не праводзілася кваліфікацыйных спаборніцтваў — самы першы [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1930|чэмпіянат 1930 года]].
 
Адборачныя спаборніцтвы праводзяцца па занальным прынцыпе ў адпаведнасці з рэгіёнамі [[ФІФА]]: Афрыка, Азія, Паўднёвая Амерыка, Акіянія, Еўропа і Паўночная Амерыка); арганізацыяй адборачных турніраў займаюцца рэгіянальныя федэрацыі (у Еўропе, напрыклад, [[УЕФА]]) у адпаведнасці з агульнымі прынцыпамі ФІФА. Перад чарговым турнірам ФІФА вызначае лік месцаў у фінальным турніры, якія атрымлівае кожны рэгіён; асноўным крытэрам з'яўляецца «моц» футбола ў рэгіёне, але таксама ўлічваецца той факт, што дадатковыя месцы ў фінале ЧС стымулююць развіццё футболу ў рэгіёне, і, вядома, мае месца лабіяванне сваіх інтарэсаў рэгіянальнымі канфедэрацыямі.
 
Пачынаючы з [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1938|1938]] года, краіна-арганізатар турніру аўтаматычна атрымлівае месца ў фінале. Больш таго, да [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 2002|2002]] года пераможца папярэдняга чэмпіянату свету таксама атрымліваў месца ў фінале без папярэдняга адбору. Падчас азначэння рэгламенту [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 2006|ЧС-2006]], аднак, гэтаегэта правіла было адменена, і чэмпіён свету 2002 года [[Зборная Бразіліі па футболефутболу|Бразілія]] ўдзельнічала ў адборачным турніры на агульных падставах.
 
У нашы дні адборачны турнір стартуе амаль за тры гады да фінальнага і працягваецца больш за два гады. Фармат адборачных спаборніцтваў моцна адрозніваецца паміж рэгіёнамі, а таксама змяняецца ад турніру да турніру. Як правіла, акрамя спаборніцтваў усярэдзіне рэгіёнаў праводзіцца некалькі дадатковых міжкантынентальных стыкавых матчаў, пераможцы якіх выходзяць у фінал. Напрыклад, пераможца адборачнай зоны [[Акіянія|Акіяніі]] адстойваў сваё права ўдзелу ў фінальным турніры [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 2006|ЧС-2006]] у двух матчах з камандай, якая заняла пятае месца ў турніры краін [[Паўднёвая Амерыка|Паўднёвай Амерыкі]].
 
=== Фінальны турнір ===
Формула, якая выкарыстоўваецца для правядзення чэмпіянатаў свету з [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1998|ЧС-1998]], прадугледжвае 32 удзельнікі фінальнага турніру. Фінальны турнір праходзіць у загадзя абранай краіне на працягу месяца і складаецца з 2 стадый — групавога турніру і гульняў па кубкавай сістэме на выбыванне.
 
На стадыі групавога турніру каманды дзеляцца на 8 груп па 4 каманды. Склад груп вызначаецца лёсаваннем, падчас якой 8 каманд («сеяныя») становяцца першым нумарам у групе, а астатнія 24 каманды падзяляюцца на 3 кошыкі ў адпаведнасці з геаграфіяй і рэйтынгам зборных-удзельніц. З кожнага кошыка ў кожную групу пападае ў выніку адна каманда, аднак ёсць дадатковыя правілы, якія ўскладняюць працэдуру лёсавання: напрыклад, у адной групе не можа быць больш двух еўрапейскіх камандаў, або больш адной каманды з любога іншага рэгіёна.
Радок 71:
! Другое месца
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1930|1930]]
| {{Сцяг Уругвая}} [[Уругвай]]
| '''[[Зборная Уругвая па футболефутболу|Уругвай]]'''
| '''4:2'''
| [[Зборная Аргенціны па футболефутболу|Аргенціна]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1934|1934]]
| {{Сцяг Італіі}} [[Італія]]
| '''[[Зборная Італіі па футболефутболу|Італія]]'''
| '''2:1'''<br /><small>(дадатковы час)</small>
| [[Зборная Чэхаславакіі па футболефутболу|Чэхаславакія]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1938|1938]]
| {{Сцяг Францыі}} [[Францыя]]
| '''[[Зборная Італіі па футболефутболу|Італія]]'''
| '''4:2'''
| [[Зборная Венгрыі па футболефутболу|Венгрыя]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1950|1950]]
| {{Сцяг Бразіліі}} [[Бразілія]]
| '''[[Зборная Уругвая па футболефутболу|Уругвай]]'''
| фіналу не было
| [[Зборная Бразіліі па футболефутболу|Бразілія]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1954|1954]]
| {{Сцяг Швейцарыі}} [[Швейцарыя]]
| '''[[Зборная Германіі па футболефутболу|Германія]]'''
| '''3:2'''
| [[Зборная Венгрыі па футболефутболу|Венгрыя]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1958|1958]]
| {{Сцяг Швецыі}} [[Швецыя]]
| '''[[Зборная Бразіліі па футболефутболу|Бразілія]]'''
| '''5:2'''
| [[Зборная Швецыі па футболефутболу|Швецыя]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1962|1962]]
| {{Сцяг Чылі}} [[Чылі]]
| '''[[Зборная Бразіліі па футболефутболу|Бразілія]]'''
| '''3:1'''
| [[Зборная Чэхаславакіі па футболефутболу|Чэхаславакія]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1966|1966]]
| {{Сцяг Англіі}} [[Англія]]
| '''[[Зборная Англіі па футболефутболу|Англія]]'''
| '''4:2'''<br /><small>(дадатковы час)</small>
| [[Зборная Германіі па футболефутболу|Германія]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1970|1970]]
| {{Сцяг Мексікі}} [[Мексіка]]
| '''[[Зборная Бразіліі па футболефутболу|Бразілія]]'''
| '''4:1'''
| [[Зборная Італіі па футболефутболу|Італія]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1974|1974]]
| {{Сцяг Германіі}} [[Германія]]
| '''[[Зборная Германіі па футболефутболу|Германія]]'''
| '''2:1'''
| [[Зборная Нідэрландаў па футболефутболу|Нідэрланды]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1978|1978]]
| {{Сцяг Аргенціны}} [[Аргенціна]]
| '''[[Зборная Аргенціны па футболефутболу|Аргенціна]]'''
| '''3:1'''
| [[Зборная Нідэрландаў па футболефутболу|Нідэрланды]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1982|1982]]
| {{Сцяг Іспаніі}} [[Іспанія]]
| '''[[Зборная Італіі па футболефутболу|Італія]]'''
| '''3:1'''
| [[Зборная Германіі па футболефутболу|Германія]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1986|1986]]
| {{Сцяг Мексікі}} [[Мексіка]]
| '''[[Зборная Аргенціны па футболефутболу|Аргенціна]]'''
| '''3:2'''
| [[Зборная Германіі па футболефутболу|Германія]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1990|1990]]
| {{Сцяг Італіі}} [[Італія]]
| '''[[Зборная Германіі па футболефутболу|Германія]]'''
| '''1:0'''
| [[Зборная Аргенціны па футболефутболу|Аргенціна]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1994|1994]]
| {{Сцяг ЗША}} [[ЗША]]
| '''[[Зборная Бразіліі па футболефутболу|Бразілія]]'''
| '''0:0'''<br />'''3:2'''<br /><small>(пенальці)</small>
| [[Зборная Італіі па футболефутболу|Італія]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 1998|1998]]
| {{Сцяг Францыі}} [[Францыя]]
| '''[[Зборная Францыі па футболефутболу|Францыя]]'''
| '''3:0'''
| [[Зборная Бразіліі па футболефутболу|Бразілія]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 2002|2002]]
| {{Сцяг Японіі}} [[Японія]]<br />{{Сцяг Паўднёвай Карэі}} [[Паўднёвая Карэя]]
| '''[[Зборная Бразіліі па футболефутболу|Бразілія]]'''
| '''2:0'''
| [[Зборная Германіі па футболефутболу|Германія]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 2006|2006]]
| {{Сцяг Германіі}} [[Германія]]
| '''[[Зборная Італіі па футболефутболу|Італія]]'''
| '''1:1'''<br />'''5:3'''<br /><small>(пенальці)</small>
| [[Зборная Францыі па футболефутболу|Францыя]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 2010|2010]]
| {{Сцяг ПАР}} [[Паўднёва-Афрыканская Рэспубліка|ПАР]]
| '''[[Зборная Іспаніі па футболефутболу|Іспанія]]'''
| '''1:0'''<br /><small>(дадатковы час)</small>
| [[Зборная Нідэрландаў па футболефутболу|Нідэрланды]]
|-
! [[Чэмпіянат свету па футболефутболу 2014|2014]]
| {{Сцяг Бразіліі}} [[Бразілія]]
|
Радок 198:
* [http://www.fifa.com/index.html?language=en Афіцыйны сайт Фіфа]
* [http://www.fifa.com/worldcup/archive/ Афіцыйная статыстыка ФІФА ўсіх турніраў 1930—2002. Вынікі ўсіх матчаў усіх чэмпіянатаў 1930—2002]
* [http://www.redwhite.ru/worldcup.htm Гісторыя Чэмпіянатаў Свету па ФутболеФутболу]
* [http://kapitan.ru/smth-abt-all/renew060505/01.php?stat=1 Увесь свет у гасцях у сяброў. ЧС-2006 г.]
* [http://www.rufoot.ru/wc/ Кароткія звесткі аб чэмпіянатах свету]
Радок 208:
* [http://soccer-stat.ru/indexworld3.html Вынікі ўсіх матчаў усіх чэмпіянатаў, сумарная статыстыка]
 
{{Чэмпіёны свету па футболефутболу}}
 
{{Чэмпіянаты свету па футболефутболу}}
 
[[Катэгорыя:Чэмпіянаты свету па футболефутболу]]
 
{{Link FA|en}}
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Чэмпіянат_свету_па_футболе"