Абрыкос: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
афармленне |
→Назва: дапаўненне |
||
Радок 43:
Лацінская відавая назва была ўпершыню ўведзена ў 1700 годзе французскім батанікам {{нп3|Жазеф Пітон дэ Турнефор|дэ Турнефорам|ru|Питтон де Турнефор, Жозеф}} у форме {{lang-la|Armeniaca}}. [[Карл Ліней|Ліней]] у 1737 годзе назваў абрыкос {{lang-lat|Prunus foliis ovato-cordatis}}, але ўлічыў назву, дадзеную дэ Турнефорам, паказаўшы ў якасці сінонімаў {{lang-lat|Malus armeniaca}} і {{lang-lat|Armeniaca malus}}<ref name="faust" />.
== Распаўсюджанне і экалогія ==
Абрыкосавае дрэва здаўна вырошчваецца ў многіх краінах цёплага [[умераны клімат|ўмеранага клімату]].
У Расіі шырока разводзіцца на [[Каўказ]]е і ў паўднёвых раёнах [[Еўрапейская частка Расіі|еўрапейскай часткі]].
=== Абрыкос ў Арменіі ===
Абрыкос вырошчваецца ў Арменіі са старажытных часоў і займае асаблівае месца ў нацыянальнай культуры, шануецца як адзін з нацыянальных сімвалаў.
Некаторыя навукоўцы лічаць абрыкос ў Арменіі абарыгеннай раслінай. Згодна з аглядам Фаўста, Г. С. Есаян ў 1977 годзе<ref>''Есаян Г. С.'' Культура абрикоса в Армении. — Ереван: Айастан, 1977.</ref> абгрунтаваў гэта меркаванне доўгай гісторыяй вырошчвання абрыкоса ў Арменіі, асабліва ў раёне [[Горад Ерэван|Ерэвана]]. [[Насенне]] абрыкоса, датаваныя прыкладна 3000 г. да н. э., былі выяўленыя ў {{нп3|Шэнгавіт|Шэнгавіце|ru|Шенгавит}} і {{нп3|Сяло Гарні|Гарні|ru|Гарни (село)}}, аднак на думку {{нп3|Бабкен Мікалаевіч Аракелян|Аракеляна|ru|Аракелян, Бабкен Николаевич}}, плод, які даў гэтае насенне, быў, хутчэй, прывезены ў Арменію, чым вырашчаны там. Фаўст прыводзіць звесткі, што {{нп3|Ан Казімір Пірам Дэкандоль|Дэкандоль|ru|Декандоль, Анн Казимир Пирам}} у 1886 годзе, вырабляючы агляд звестак пра дзікія абрыкосы ў Арменіі, устанавіў, што шэраг кваліфікаваных падарожнікаў не знайшлі там дзікі абрыкос. Знойдзеныя абрыкосы былі выгадаванымі або здзіўчэлымі. На аснове гэтай інфармацыі Дэкандоль зрабіў выснову, што Арменія не з'яўляецца радзімай абрыкоса<ref name="faust" />. Аднак шэраг пазнейшых крыніц паведамляе пра вырастанне дзікага абрыкоса на тэрыторыі Арменіі<ref name="zohary" /><ref>''Степанян Н. П., Степанян Р. А.''. [http://takhtajania.asj-oa.am/38/1/190.pdf Новое местонахождение дикорастущего абрикоса (''Armeniaca vulgaris'' Lam.) в Армении]. — ''Takhtajania'' / Армянское ботаническое общество, Институт ботаники НАН РА, 2011, 1. — С. 190—191.</ref>. Э. С. Марыкян (Армянскі НДІ вінаградарства, вінаробства і пладаводства) выступаў з дакладам на V, VI и VII International Symposium on Apricot Culture and Decline (1981, 1983), дзе адзначаў, што абрыкос на тэрыторыі Арменіі вырошчваецца з 4-га тысячагоддзя да н. э. (калі не існавала гандлёвых сувязяў з Кітаем), што пацвярджаецца раскопкамі 1964 і 1967 гг<ref>''Agulian S. L., Sanagian M. B., Morikian E. S., Avetisian M.A.'' [http://www.actahort.org/books/85/85_40.htm Apricot Selection in Armenia] // ISHS Acta Horticulturae 85: V and VI International Symposium on Apricot Culture and Decline.</ref><ref>''Morikian E. S.''. [http://www.actahort.org/books/121/121_36.htm Apricots of Armenia: Origin and Classification of Varietes] // ISHS Acta Horticulturae 121: VII Symposium on Apricot Culture and Decline.</ref>. У той жа час адзначаецца, што аб раннім этапе [[Прыручэнне|прыручэння]] абрыкоса ў Арменіі вядома вельмі мала<ref name="zohary" />.
== Батанічнае апісанне ==
| |||