'''Мезон''' (ад {{lang-grc|μέσος}} — сярэдні) — [[базон]] [[Моцнае ўзаемадзеянне|моцнага ўзаемадзеяння]]. У [[Стандартная мадэль|Стандартнай мадэлі]] мезоны — гэта складовыясастаўныя (не-элементарныя) часціцы, якія складаюцца з цотнага ліку [[кварк]]аў і [[Антычасціца|антыкваркаў]]. Да мезонымезонаў ставяццаадносяцца піёны[[піон]]ы (π-мезоны), каоны[[каон]]ы (K-мезоны) і многія іншыя больш цяжкія мезоны. Першапачаткова мезоны былі прадказанапрадказаны як часціцы, якія пераносяць сілы, якія звязваюць [[пратон]]ы і [[нейтрон]]ы.
Большая частка масы мезонымезона адбываеццапаходзіць з [[Энергія сувязі|энергіі сувязі]], а не з сумы мас складнікаўчасціц, ягоз часціцякіх ён складаецца.
Усе мезоны нестабільныя.
== Прадказанне і выяўленне ==
У 1935 годзе японскі фізік [[Хідэкі Юкава|Х. Юкава]] пабудаваў першую колькасную тэорыю ўзаемадзеяння [[нуклон]]аў, таго, штоякое адбываецца праз абмен новымі часціцамі, якія цяпер вядомыя як [[пі-мезонымезон]]ы (або піёныпіоны). Пасля за гэтую сваю працу Х. Юкава быў узнагароджаны [[Нобелеўская прэмія па фізіцы|Нобелеўскай прэміяй па фізіцы]].
Першапачаткова тэрмін «мезон» меў сэнс «сярэдні па масе», таму першым у разрад мезонаў трапіў (з-за яго прыдатнай масы ) выяўлены ў канцы 1930- х гадоў [[мюон]], які назвалі μ-мезонымезонам. Аднак у канцы 1940-х было ўстаноўлена, што мюон не схільны да [[Моцнае ўзаемадзеянне|моцнага ўзаемадзеяння]] і адносіцца, як і [[Электрон|электрон]], да класа [[лептон]]аў (таму і назва μ-мезон з'яўляецца няправільнай).
ПіёнПіон быў першым эксперыментальна адкрытым (1947) сапраўдным мезонам.
Да адкрыцця [[тэтракварк]]аў лічылася, што ўсе вядомыя мезоны складаюцца з пары кваркаў-антыкварк (т. зв. валентных кваркаў) і з «мора» [[віртуальная часціца|віртуальных]] кварк-антыкваркавых пар і віртуальных глюёнаў[[глюон]]аў. Валентныя кваркі могуць існаваць у выглядзе [[квантавая суперпазіцыя|суперпазіцыі станаў]] з розным [[Водар, фізіка|водарам]]; напрыклад нейтральны піён[[піон]] не з'яўляецца ні парай <math>u \bar{u}</math>, ні парай <math>d \bar{d}</math> кваркаў, а ўяўляе сабой суперпазіцыю абодвух.
[[Псеўдаскалярны мезон|Псеўдаскалярныя мезоны]] (спін = 0) маюць мінімальную [[энергія спакою|энергію спакою]], бо ў іх кварк і антыкварк маюць антыпаралельныя спіны, пасля іх ідуць [[вектарны мезон|вектарныя мезоны]] (спін = 1), у якіх спіны кваркаў раўналежныяпаралельныя (накірованы аднолькава). Абодва тыпы сустракаюцца ў больш высокіх энергетычных станах, у якіх спін складваецца з арбітальным (вуглавым) момантам (сённяшняя карціна ўнутрыядзерных сіл даволі складаная, для дэталёвагадэтальнага азнаямлення з роляй мезонаў гл. [[Сучасны стан тэорыі моцных узаемадзеянняў]]).
== Табліца некаторых мезонаў ==
! Часціца
! Абазначэнне
! [[антырэчываАнтычасціца|Анты-<br />часціца]]
! Склад
! [[Маса]]<br />М[[эВ]]/[[хуткасць святла|{{math|''c''}}]]²
! [[Час жыцця квантавамеханічнай сістэмы|час жыцця]]<br />[[секунда|с]]
|-
| rowspan=2 |[[Піён, часціца|ПіёнПіон]]
| {{math|π<sup>+</sup>}}
| {{math|π<sup>−</sup>}}
== Гл. таксама ==
* [[Элементарныя часціцы]]
* [[Кварк]]
|