Вікіпедыя

Адгезія: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Наступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Artificial123 (размовы | уклад)
35 631 праўка
Новая старонка: ''''Адгезія''' (ад {{lang-la|adhaesio}} — прыліпанне) у фізіцы - счапленне паверхняў разнаста...'
 
др вікіфікацыя
Радок 1:
'''Адгезія''' (ад {{lang-la|adhaesio}}  — прыліпанне) у [[Фізіка|фізіцы]] - — счапленне паверхняў разнастайных цвёрдых і/або вадкіх цел. Адгезія абумоўлена міжмалекулярнымі ўзаемадзеяннямі (Ван-дэр-ваальсавымі, палярнымі, часам - — утварэннем хімічных сувязяў або ўзаемнай дыфузіяй) у павярхоўным пласце і характарызуецца удзельнай працай, неабходнай для падзелу паверхняў. У некаторых выпадках адгезія можа апынуцца мацней, чым кагезія, г. зн. счапленне ўнутры аднастайнага матэрыялу, у такіх выпадках пры дадатку разрывацца намаганні адбываецца кагезіённы разрыў, гэта значыць разрыў ў аб'ёме менш трывалага з датыкальных матэрыялаў.
 
Адгезія істотна ўплывае на прыроду трэння датыкальных паверхняў: так, пры ўзаемадзеянні паверхняў з нізкай адгезіяй трэнне мінімальна. У якасці прыкладу можна прывесці політэтрафторэтылен (тэфлон), які ў сілу нізкага значэння адгезіі ў спалучэнні з большасцю матэрыялаў валодае нізкім каэфіцыентам трэння. Некаторыя рэчывы са слаістай крышталічнай кратамі ([[графіт]], дысульфід [[малібдэн]]а), якія характарызуюцца адначасова нізкімі значэннямі адгезіі і кагезіі, прымяняюцца ў якасці цвёрдых змазак.
 
Найбольш вядомыя адгезійныя эфекты — -[[Капілярны эфект|капілярныя]], змочванасць/нязмлчванасць, павярхоўнае нацяжэнне, меніск вадкасці ў вузкім капіляры, трэнне спакою двух абсалютна гладкіх паверхняў. Крытэрыем адгезіі ў некаторых выпадках можа быць час адрыву пласта матэрыялу пэўнага памеру ад іншага матэрыялу ў ламінарным патоку вадкасці.
 
Адгезія мае месца ў працэсах склейвання, пайкі, зваркі, нанясення пакрыццяў. Адгезія матрыцы і напаўняльніка кампазітаў (кампазіцыйных матэрыялаў) з'яўляецца таксама адным з найважнейшых фактараў, якія ўплываюць на іх трываласць.
 
У [[Біялогія|біялогіі]] клеткавая адгезія - — не проста злучэнне [[Клетка|клетак]] паміж сабой, а такое іх злучэнне, якое прыводзіць да фарміравання пэўных правільных тыпаў гісталагічных структур, спецыфічных для дадзеных тыпаў клетак. Спецыфічнасць клеткавай адгезіі вызначаецца наяўнасцю на паверхні клетак бялкоў клеткавай адгезіі - — інтегрынаў, кадгерынаў і інш.
 
== Тэорыі адгезіі ==
Радок 15:
* '''Адсарбцыйная тэорыя'''. Згодна з гэтай тэорыяй адгезія ажыццяўляецца ў выніку [[Адсорбцыя|адсорбцыі]] адгезіву на сітавінах і расколінах паверхні субстрату.
* '''Механічная тэорыя'''. Тэорыя разглядае адгезію як вынік праявы сіл міжмалекулярных ўзаемадзеянняў паміж малекуламі адгезіву і субстрату, якія кантактуюць.
* '''Электрычная тэорыя'''. Асноўнае становішча гэтай тэорыі заключаецца ў тым, што сістэма адгезіі - — субстрат атаясамліваецца з кандэнсатарам, а двайны электрычны пласт, які ўзнікае пры кантакце двух разнастайных паверхняў, - — з абкладкай [[кандэнсатар]]а.
* '''Электронная тэорыя'''. Згодна з гэтай тэорыяй, адгезія разглядаецца як вынік малекулярнага ўзаемадзеяння паверхняў, розных па сваёй прыродзе.
* '''Дыфузійная тэорыя'''. Адгезія, згодна з дадзенай тэорыяй, зводзіцца да ўзаемнай або аднабаковай дыфузіі малекул адгезіву і субстрату.
* '''Хімічная тэорыя'''. Прыхільнікі гэтай тэорыі лічаць, што ў шматлікіх выпадках адгезія можа быць растлумачаная не фізічным, а хімічным узаемадзеяннем.
 
== Гл. таксама ==▼
* [[Клей]]▼
* [[Адсорбцыя]]▼
* [[Змочванне]]▼
* [[Трэнне]]▼
 
== Літаратура ==
 
* ''Дерягин Б. В., Кротова Н. А., Смилга В.  П. '' Адгезия твердых тел.  — {{М.}}: Наука, 1973.
* ''Фрейдин А.  С. '' Свойства и расчет адгезионных соединений.  — {{М.}}: Химия, 1990.
* ''Берлин А. А., Басин В.  Е. '' Основы адгезии полимеров.  — {{М.}}: Химия, 1974.
* ''Тризно М. С., Москалев Е.  В. '' Клеи и склеивание.  — Л.: Химия, 1980.
* [http://narod.ru/disk/4474963000/The_Theory_Of_Ideal_Adhesion%20(copy%203).pdf.html/ ''Белов П. А., Лурье С.  А. '' Теория идеальных адгезионных взаимодействий. Механика композиционных материалов и конструкций, 2007  г., том 13, №  4, стр. 519]
 
== Спасылкі ==
Радок 33 ⟶ 39:
* [http://slovari.yandex.ru/dict/bse/article/00000/97500.htm?text=%D0%B0%D0%B4%D0%B3%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D1%8F&stpar1=1.1.2 Адгезія у БСЭ]
 
▲== Гл. таксама ==
 
▲* [[Клей]]
▲* [[Адсорбцыя]]
▲* [[Змочванне]]
▲* [[Трэнне]]
 
[[Катэгорыя:Фізічная хімія]]
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Адгезія"