Гісталогія: Розніца паміж версіямі

# '''Фіксацыя''' (ад лац. ''fixatio'' - ''замацаванне)'' — фрагмент тканкі апрацоўваюць з дапамогай вадкасці-фіксатара, у ролі якога часцей за ўсё выступае фармалін, радзей — спірты, пікрынавая кіслата і інш. Такая апрацоўка прадухіляе распад клетак і разбурэнне структуры тканкі пад дзеяннем уласных ферментаў клетак і працэсаў гніення, такім чынам захоўваючы прыжыццёвую структуру і робячы магчымым вывучэнне тканкі. Прынцып дзеяння фіксуючых вадкасцяў заснаваны на хуткай гібелі клетак і каагуляцыі бялку. Найбольш распаўсюджаны тып фіксацыі — імерсыйная фіксацыя (ад лац.''immersio'' - ''апусканне''), пры якой фрагмент тканкі цалкам апускаецца ў раствор; ў эксперыментальных умовах таксама выкарыстоўваюць перфузійную фіксацыю (ад лац. ''perfusio'' - ''ўліванне''), пры якой фіксатар ўводзяць праз судзінкавую сістэму.<ref name=autogenerated1>Быков В. Л. Цитология и общая гистология. — СПб.: СОТИС, 2002, стр. 13-14</ref> Пры гэтым выкарыстоўваюць як тэхнічны фармалін (марка ФМ ДАСТ 1625-89), так і падрыхтаваны («забуфераны» фармалін), які адрозніваецца большай стабільнасцю — не ўтвараецца белы ападак, уласцівы тэхнічнаму фармаліну пры тэмпературы ніжэй за 40 °C.

# '''Праводка''' — працэс дэгідратаціі (абязводжвання) фрагмента тканкі і насычэнні яго парафінам . Гэты этап забяспечвае ўшчыльненне тканкі, якое, у сваю чаргу, неабходна для атрымання зрэзаў (калі тканка будзе залішне мяккай, то пры мікратамаванні яна будзе «змінаццца», утвараючы зморшчыны, разрывы і іншыя артэфакты, якія робяць яе непрыдатнай да вывучэння). Традыцыйна праводку ажыццяўлялі шляхам паслядоўнага апускання тканка ў растворы ксілолу і этылавага спірту,<ref name=autogenerated1 /> аднак такі метад мае шэраг істотных недахопаў, то: працаёмкасць, працягласць (да чатырох сутак)<ref>[http://atm-practica.ru/gistologiya//obezvozhivaniegistologicheskogomateriala.html Обезвоживание гистологического материала<!-- Загаловак дададзены ботам -->]</ref>, выпарэнне рэагентаў ў паветра лабараторыі (што небяспечна для супрацоўнікаў лабараторыі, бо ксілолы ўтвараюць выбухованебяспечныя сумесі пары з паветрам, выклікаюць вострыя і хранічныя пашкоджанні крывятворных органаў, пры кантакце са скурай — дэрматыты),<ref>{{З|ВСЭ|спасылка=http://bse.sci-lib.com/article066904.html|загаловак=Ксилолы|выданне=3-е}}</ref> а таксама нестабільная якасць атрыманай тканкі, якая залежыць ад чалавечага фактару, а менавіта дзеянняў лабаранта. Для вырашэння праблем такога роду лабараторыі выкарыстоўваюць альтэрнатыўныя рэагенты, такія як ізапрапанол, які нетаксічны, а таксама апараты - гістапрацэсары, якія маюць закрыты контур і такім чынам якія не дапускаюць выпарэнняў у паветра лабараторыі. Шляхам выкарыстання гістапрацэсараў таксама можна значна паменшыць час праводкі па параўнанні з ручным метадам (да адной гадзіны пры выкарыстанні гістапрацэсара Xpress 120<ref>[http://www.biovitrum.ru/catalogue/category/800/ Гистологический процессор скоростной проводки Tissue-Tek® Xpress™ Х120 Continuous Rapid Tissue Processor " Гистологическое оборудование и расходные материалы " Про …<!-- Загаловак дададзены ботам -->]</ref>) за кошт прымянення вакуум-інфільтрацыйных і мікрахвалевай методык.

# '''Заліванне''' — працэс стварэння блока, дастаткова цвёрдага, каб быць прыдатным для рэзкі (мікратамавання). Робіцца шляхам залівання фрагмента тканкі вадкім парафінам, цэлаідынам, пластмасай або адмысловымі асяроддзямі для залівання. Затым залітую тканку астуджваюць да зацвярдзення блока. Цэлаідын ў цяперашні час практычна не выкарыстоўваецца; чысты парафін таксама валодае шэрагам недахопаў, якія робяць яго непрыдатным для даследавання — пры яго зацвярдзенні ўтвараюцца крышталі, якія памяншаюць яго аб'ём на 5-10 %, што, у сваю чаргу, вядзе да дэфармацыі тканкі<ref>[http://www.optdiaton.ru/page780293 Заливочные среды<!-- Загаловак дададзены ботам -->]</ref>, а таксама з-за крышталічнай структуры ён лёгка крышыцца пры рэзанні. Таму часцей за ўсё для вырабу блокаў карыстаюцца адмысловымі залівальнымі асяроддзямі, якія ўяўляюць сабой сумесь парафінаў з ападкамі ў выглядзе рысавага, пчалінага воску або палімераў . Гэтыя асадкі надаюць парафіну эластычнасць, што не дае яму крышыцца пры рэзанні. Каб стварыць гамагеннае асяроддзе для залівання, воск і парафін растопліваюць, астуджаюцьастуджваюць і старанна змешваюць, паўтараючы ўсю працэдуру 5-10 разоў. Гэта даволі працаёмкі працэс, якасць атрыманага асяроддзя нестабільна, таму некаторыя лабараторыі карыстаюцца гатовымі асяроддзямі для залівання, вырабленымі ў завадскіх умовах і якія не патрабуюць дадатковай гамагенізацыі.

# '''Афарбоўванне''' зрэзаў дазваляе выявіць структуру тканкі за кошт неаднолькавай хімічнай зроднасці розных элементаў тканкі да гісталагічых фарбавальнікаў. Напрыклад, афарбоўка гематаксілінам і эязінам дазваляе выявіць кіслыя структуры тканіны, такія як ДНК і РНК , за кошт іх звязвання з гематаксілінам, якія маюць шчолачную рэакцыю, і цытаплазму клетак, якая звязваецца з эязінам<ref>Быков В. Л. Цитология и общая гистология. — СПб.: СОТИС, 2002, стр. 16</ref> (глядзіце: [[афарбоўка гематаксілінам і эязінам]]). Перад афарбоўваннем выконваецца мантаванне зрэзу на прадметнае шкло. Для пазбягання фармавання зморшчын зрэз пасля мікратамавання змяшчаюць на паверхню летняй (т.б. крыху падагрэтай) вады, дзе ён выпростваецца, а потым ужо на шкло. Афарбоўванне, як і ўсе астатнія стадыі працэсу вырабу гісталагічнага прэпарату, можа выконвацца ўручную і аўтаматычна. Адрозніваюць традыцыйнае афарбоўванне і імунагістахімічнае .