Сафійскі сабор (Полацк): Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
крыніца — ru:Софийский собор (Полоцк) |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 3:
|Беларуская назва = Сабор Сафіі Прамудрасці Божай
|Арыгінальная назва =
| Выява =Полацк._Сафійскі_сабор.jpg
| Подпіс выявы =
| Шырыня выявы =
|Сучасны статус = {{ГККРБ 4|210Г000606}}
|Краіна = Беларусь
|Краіна2 =
Радок 39:
== Гісторыя ==
Сафійскі сабор у Полацку быў пабудаваны ў [[XI стагоддзе|XI ст.]] Яго ўзводзілі з арыентацыяй на візантыйскія ўзоры і на такія ж храмы ў [[Кіеў|Кіеве]] і [[Ноўгарад]]зе.
=== Уніяцкі перыяд ===
Радок 57 ⟶ 56:
=== Аднаўленне і наступная гісторыя ===
[[Файл:Полацк. Інтэр'ер сабора.JPG|міні|злева|Барочны інтэр'ер]]
Аднаўленне сабора здзейсніў уніяцкі архіепіскап [[Фларыян (Грабніцкі)|Фларыян Грабніцкі]]. Да [[1750]] годзе на захаваных заснаваннях сцен была збудавана двухвежавая базіліка ў стылі [[Віленскае барока|віленскага барока]], якую асвяцілі ў гонар [[сашэсце Святога Духа|Сашэсця Святога Духа]]. Падчас [[Айчынная вайна 1812 года|Айчыннай вайны 1812 года]] храм выкарыстоўваўся французскімі войскамі як стайня.
[[Файл:Połacak. Полацак (N. Orda, XIX).jpg|міні|Полацк, малюнак Напалеона Орды]]
Радок 62 ⟶ 63:
=== Сучаснасць ===
[[Файл:Полацк. Сафійскі сабор. Хоры.jpg|міні|Арган на хорах сабора]]
З [[1983]] года ў Сафійскім саборы дзейнічае канцэртная зала. У [[1985]] года ў саборы чэхаславацкай арганабудаўнічай фірмай «Rieger Kloss» быў збудаваны арган. Першы канцэрт быў дадзены 2 мая 1985 года арганістам [[Алег Янчанка|Алегам Янчанкам]]. Штогод праходзіць [[Міжнародны фестываль старадаўняй і сучаснай камернай музыкі]] і [[Званы Сафіі|міжнародны фестываль арганнай музыкі «Званы Сафіі»]]<ref>[http://www.belta.by/ru/all_news/culture/Mezhdunarodnyj-festival-organnoj-muzyki-Zvany-Saf-otkryvaetsja-v-Polotske_i_650967.html Международный фестиваль органной музыки "Званы Сафіі" открывается в Полоцке]</ref>.
Радок 77 ⟶ 79:
Храм, як і наўгародскі, быў распісаны толькі [[фрэска]]мі, тады як у [[Кіеў|Кіев]]е спалучаліся фрэскавае і мазаічнае дэкаратыўнае аздабленне храма. Будаўніцтвам усіх трох храмаў, верагодна, займалася запрошаная з [[Канстанцінопаль|Канстанцінопаля]] арцель. Галоўная ідэя храма — гэта ўваходжанне жыхароў Полацкай зямлі ў Сусветную царкву, напамінак пра [[Сафійскі сабор, Канстанцінопаль|Сафійскі Сабор Канстанцінопаля]], сімвал магутнасці княжацкай улады.
[[Файл:Полацк. Падмуркі сабора 2.JPG|міні|Рэшткі падмуркаў першапачатковага храма]]
Арыгінальны будынак сабора [[XI стагоддзе|XI ст.]] не захаваўся, засталіся яго фрагменты: рэшткі ніжніх сцен і [[слуп, архітэктура|слупоў]], і [[апсіда, архітэктура|апсід]] вышынёй каля 11 метраў.
=== Барочны храм ===
[[Файл:Полацк. Вежы сабора.jpg|міні| Вежы сабора]]
У выніку работ, праведзеных у саборы ў сярэдзіне XVIII ст., з паўднёвага боку была прыбудавана новая апсіда, на поўдні размешчаны ўваход і дзве вежы. Гэта прывяло да пераарыентацыі падоўжнай восі храма перпендыкулярна першапачатковаму выгляду. Сабор стаў уяўляць сабой трох[[неф]]ную [[апсіда, архітэктура|аднаапсідную]] [[базіліка|базіліку]], арыентаваную на поўнач. З паўднёвага боку знаходзяцца дзве сіметрычныя вежы вышынёй 50 м. Перабудаваны ў стылі віленскага [[барока]] сабор атрымаў і новае рашэнне інтэр'ера. Акрамя барочных калон з'явілася шмат ляпных упрыгажэнняў, фігурныя карнізы і некалькі нязвыклая каляровая гама. Алтарная частка храма была аддзелена ад цэнтральнага нефа высокай трох'яруснай перагародкай, да якой на скляпенні прылягала барэльефная выява [[Ікона Святой Троіцы|Троіцы Новазапаветнай]]. Другі і першы ярусы былі распісаны і ўпрыгожаны драўлянай скульптурай. Ад роспісаў на алтарнай перашкодзе захаваліся: копія вядомай фрэскі [[Леанарда да Вінчы]] «[[Тайная вячэра, Леанарда да Вінчы|Тайная вячэра]]» і [[Спас Нерукатворны]].
| |||