Нарвская трыумфальная брама: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі |
дапаўненне |
||
Радок 10:
|Архітэктурны стыль = ампір
|Архітэктар = [[Васіль Пятровіч Стасаў|В. П. Стасаў]]
|Скульптар =
[[Іван Лепэ|І. Лепэ]]
|Будаўнік =
Радок 24:
|Стан =
}}
[[Выява:Narvskie vorota pamyatnik.JPG|thumb|right|240px|Нарвскія трыўмфальныя вароты і [[плошча Стачак]].]]▼
{{Культурная спадчына РФ|7810230000}}
'''Нарвскія трыумфальныя вароты'''
Трыумфальныя вароты пабудаваныя ў
== Драўляныя трыўмфальныя вароты ==
Першапачаткова трыўмфальныя вароты былі пабудаваныя для сустрэчы рускіх войскаў, якія вярталіся з Еўропы ў [[1814]] на {{нп3|Нарвская застава|Нарвскую заставу|ru|Нарвская застава}}, непасрэдна ля мяжы горада паблізу {{нп3|Абводны канал, Санкт-Пецярбург|Абводнага канала|ru|Обводный канал}} па праекту [[Джакама Кварэнгі]] з дрэва і алебастру. Тэрмін узвядзення склаў адзін месяц<ref name=autogenerated1>Газета «Нарвская застава» 19(299) май 2012.</ref>
Вароты ўпрыгожвалі калясніца з шасцю коньмі, кіраваная багіняй Славы, скульптуры рымскіх воінаў.
Кварэнгі прадставіў два праекты брамы: з архітраўным перакрыццем і з аркай. З абедзьвух бакоў ад аркі змяшчаліся трыбуны для гледачоў і аркестраў. Расійскія войскі ў 1814 годзе прайшлі пад аркай 4 разы: 30 ліпеня, 8 верасня, 18 кастрычніка, 25 кастрычніка<ref name=autogenerated1 />.
Аднак збудаваныя ў 1814 годзе па праекце [[Джакама Кварэнгі]] з дрэва і алебастру вароты хутка прыйшлі ў непрыдатнасць. Генерал-губернатар Санкт-Пецярбурга удзельнік вайны [[Міхаіл Андрэевіч Міларадавіч|М. А. Міларадавіч]] устаў на іх абарону, і на самым высокім узроўні [Мікалай I, імператар расійскі|Мікалаем I]] было прынята рашэнне аб пабудове новых каменных варот на беразе ракі [[Рака Тараканаўка|Тараканаўкі]], некалькі на поўдзень ад ранейшага месца.
== Аднаўленне ў метале ==
▲[[Выява:Narvskie vorota pamyatnik.JPG|thumb|right|240px|Нарвскія трыўмфальныя вароты і [[плошча Стачак]].]]
Архітэктар Стасаў захаваў у цэлым задуму Кварэнгі і [[26 жніўня]] [[1827]] у гадавіну [[Барадзінская бітва|Барадзінскай бітвы]] быў закладзены першы камень. Асаблівасць праекту новых варот складалася ў тым, што канструкцыю стваралі з цаглянага мура, абшытага меднымі лістамі. З медных лістоў створана і скульптурная група: шасцёрка коней ({{нп3|Пётр Карлавіч Клот|П. К. Клот|ru|Клодт, Пётр Карлович}}) і фігура Славы ({{нп3|Сцяпан Сцяпанавіч Піменаў|С. С. Піменаў|ru|Пименов, Степан Степанович}}).
Скульптуры рымскіх воінаў замянілі меднымі старажытнарускімі віцязямі. (Піменаў і Дэмут-Маліноўскі). Крылатыя жаночыя фігуры, барэльефы з геніямі Славы — скульптар [[Іван Лепэ|І. Лепэ]]<ref>[http://encspb.ru/object/2805471522?lc=ru Энциклопедия Санкт-Петербурга. Нарвские триумфальные ворота]</ref>.
Мастацтвазнаўцы адзначаюць, што скульптура Нарвскіх варот адрозніваецца строгасцю і прастатой, яна пазбаўленая алегарычнага ўскладнення вобразаў, гэтак характэрнага для манументальна-дэкаратыўных твораў таго часу<ref name="50 биографий"/>.
Абапал брамы маюцца надпісы: Пачаты 26 жніўня 1827. Адкрыты 17 жніўня 1834 года. Таксама маюцца надпісы аб месцах вырашальных бітваў, аб воінскіх злучэннях.
Паглядзець на новыя вароты прыбыла імператарская сям'я. Таксама быў выпушчаны бронзавы медаль.
▲Трыумфальныя вароты пабудаваныя ў 1827-1834 (архітэктар [[Васіль Пятровіч Стасаў]], скульптары С. С. Піменаў, У. І. Дэмут-Маліноўскі (калясніца ў групе Славы, постаці воінаў і двух коней), П. К. Клод (першая сур'ёзная праца) у памяць пра герояў Айчыннай вайны 1812 года. Вышыня больш за 30 м, шырыня 28 м, шырыня пралёта больш за 8 м, вышыня пралёта 15 м.
== Этапы рэстаўрацыі ==
Эфектная спачатку [[медзь]], ужо праз некалькі гадоў пасля адкрыцця ва ўмовах пецярбургскага клімату стала карадзіраваць. Да канца XIX стагоддзя вароты рэстаўравалі, замяніўшы медныя лісты на жалезныя, што толькі ўзмацніла карозію. У 1925 была пачатая новая рэстаўрацыя, аднак яе перапыніла Вялікая Айчынная вайна, падчас якой вароты моцна пацярпелі ад артабстрэлаў і бамбёжак. Пасля вайны вароты рэстаўраваўся яшчэ тройчы: 1949-51, 1979-80,
== Літаратура ==
| |||