Хуана I Вар’ятка: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 22:
| Commons = Joanna of Castile
}}
'''Хуана I''' ({{lang-es|Juana I de Castilla}}) ([[6 лістапада]] [[1479]] — [[12 красавіка]] [[1555]]), якую празвалі ''Хуана Вар’ятка'' ({{lang-es|Juana La Loca}}) была [[Каралі Кастыліі і Леона|каралевай Кастыліі і Леона]] і маці імператара [[Карл V, імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі|Карла V]]. Хуана была другой дачкой [[Фердынант II, кароль АрагонаАрагонскі|Фердынанда II, караля Арагона]] і [[Ізабела I|Ізабелы I, каралевы Кастыліі]]. Яна нарадзілася ў [[Таледа]] ў 6 дзень лістапада 1479 года.
 
У 1496 годзе Хуана была выдадзеная замуж за [[Філіп Бургундскі|Філіпа Прыгожага]], герцага Бургундскага і сына [[Максіміліян I, імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі|імператара Максіміліяна I]]. На працягу [[1498]]—[[1507]] гг яна нарадзіла 6 дзяцей — два імператары і чатыры каралевы. Самым вядомым з іх, напэўна, стаў [[Карл V, імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі|Карл V, імператар Свяшчыннай Рымскай Імперыі]]
Радок 28:
Па смерці яе брата і старэйшай сястры кастыльскія картэсы вызналі Хуану за законную спадкаемцу кароны ў [[1502]] годзе. Яе сын, будучы імператар Карл быў вызнаны за яе спадкаемцу, а яе муж за караля-консарта. Яна атрымала тытул [[Прынц Астурыйскі|прынцэсы Астурыйскай]] — традыцыйны тытул спадкаемцаў Кастыльскага каралеўства.
 
Хуана стала каралевай ў [[1504]] годзе. Нягледзячы на шматлікія спробы ўтрымаць уладу, бацька Хуаны, кароль Арагона [[Фердынант II, кароль АрагонаАрагонскі|Фердынанд II]] быў пазбаўлены тытула караля Кастыліі на карысць мужа Хуаны, які стаў каралём Філіпам I пры поўнае падтрымке шляхты і сваёй жонкі. [[20 чэрвеня]] [[1506]] года Філіп і Фердынанд падпісалі дамову, паводле якой Фердынанд меў вярнуцца да Арагону і не ўмешывацца ва унутранныя справы Кастыліі. Адначасова Фердынанд і Філіп вызнавалі, што Хуана не з'яўляецца псіхічназдаровай, а таму недзеяздольнай у справе кіравання краінай. Уся паўната ўлады пераходзіла да Філіпа. Аднак у той жа самы дзень Фердынанд адмовіўся ад дамовы, якую падпісаў з Філіпам, і заявіў, што ніхто не можа пазбавіць каралявання яго дачку, як законную спадкаемцу кастыльскай кароны, такім чынам пакідаючы за сабой права ўмешывацца ў палітыку суседняга каралеўства.
 
Пасля нечаканай смерці свайго мужа [[25 верасня]] [[1506]] года, Хуана паспрабавала замацаваць уладу ў сваіх руках, але пацярпела няўдачу сутыкнуўшыся з чуткамі аб сваім псіхічным здароўе, апазіцыі часткі шляхецтва, якая хацела ўсталявання рэгенцтва Фердынанда ды палітычнымі манеўрамі самаго бацькі каралевы.