Мікалай Мікалаевіч Шчакаціхін: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →‎Спасылкі: замена катэгорыі using AWB
clean up, replaced: XVIII ст. → XVIII ст. , Менск → Мінск, мэтах → метах, метах → мэтах, гэтае → гэта using AWB
Радок 1:
[[File:1996. Stamp of Belarus 0202.jpg|thumb|Мікола Шчакаціхін на паштовай марцы Беларусі]]
'''Мікола (Мікалай) Мікалаевіч Шчакаціхін''' ({{ДН|1|10|1896|13}}, [[{{МН|Масква]]||}} — {{ДС|1|10|1940}}, [[Белебей]], Башкірскай[[Башкірская АССР]]), - беларускі мастацтвазнавец, гісторык і тэарэтык мастацтва, педагог.
 
У 1914—1918 вучыўся ў Маскоўскім універсітэце. З 1922 у [[Мінск]]у. У 1922—1924 працаваў у [[БДУ]], дацэнт; у 1925—1928 — у [[Інбелкульт|Інбелкульце]] (стварыў пры Інбелкульце Камісію па гісторыі мастацтва), у 1929—1930 — у [[БелАН]]. Адзін з заснавальнікаў беларускага мастацтвазнаўства; вывучаў старажытныя фрэскі, абразы, манументальнае дойлідства [[11 ст.|11]]—[[18 ст.]], гравюры [[Ф. Скарына|Ф. Скарыны]], творчасць мастакоў [[В. Вашчанка|В. Вашчанкі]], [[М. Філіповіч]]а, [[В. Волкаў|В. Волкава]], [[А. Грубэ]], [[І. Ахрэмчык]]а, [[У. Кудрэвіч]]а. Упершыню ў беларускім мастацтвазнаўстве выпрацаваў навуковую канцэпцыю гісторыі беларускага мастацтва, зрабіў яго перыядызацыю. У 1928 выдаў т. 1 сваёй галоўнай працы «Нарысы з гісторыі беларускага мастацтва». Прадоўжыць гэтаегэта выданне не здолеў, бо 18.7.1930 быў арыштаваны [[ДПУ БССР]] па справе «[[Саюз вызвалення Беларусі, справа|Саюза вызвалення Беларусі]]». Падчас арышту навуковы супрацоўнік БелАН, дацэнт БДУ, гадаваў дваіх дзяцей. Па пастанове Калегіі АДПУ СССР ад 10.4.1931 як «''член контррэвалюцыйнай арганізацыі''», высланы ў Белебей Башкірскай АССР тэрмінам на 5 гадоў. Працаваў статыстыкам, планавіком у кааперацыі, выкладаў у сярэдніх навучальных установах. Нейкі час жыў у в. Колтаўцы (30 км ад Белебея). Працягваў займацца навуковай дзейнасцю, аб выніках якой пісаў у лістах да акадэміка [[У. Пічэта|У. Пічэты]]. Але на навуковыя пасады яму не дазволілі вярнуцца. Рэгулярна перад рэвалюцыйнымі святамі М. Шчыкаціхіна ў «прафілактычных» мэтах арыштоўвалі. У турмах захварэў на туберкулёз, ад якога і памёр. Рэабілітаваны судовай калегіяй па крымінальных справах Вярхоўнага суда БССР 30.1.1956. Групавая справа М. Шчакаціхіна і іншых № 20951-с з фотаздымкам захоўваецца ў архіве [[КДБ Беларусі]].
 
Мікалай Мікалаевіч Шчакаціхін разглядзеў і апісаў будынак [[Мінская халодная сінагога|Мінскай халоднай сінагогі]].
Радок 10:
* Фрэскі Полацкага Барысаглебскага манастыра // Наш край. 1925, № 1;
* Васіль Вашчанка — магілёўскі гравёр канца XVI — пачатку XVIII сталецця. Мн., 1925;
* Матар'ялы да гісторыі беларускага малярства [[XVIII стагоддзе|XVIII ст.]] // Віцебшчына. Т. 1. 1925;
* Нарысы з гісторыі беларускага мастацтва. Т. 1. Мн., 1928; факсімільнае выд.: Мн., 1993;
* Новы Менск // Чырвоная Беларусь. 1930, № 1.
Радок 25:
 
{{DEFAULTSORT:Шчакаціхін Мікалай Мікалаевіч}}
[[Катэгорыя:Асобы]]
[[Катэгорыя:Постаці беларускага мастацтвазнаўства]]
[[Катэгорыя:Постаці беларускай педагогікі]]