Вялікі пасад (Полацк): Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
пакуль так |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 5:
== Гісторыя ==
[[Файл:План Полацка 1707 г. (копія з дапаўненнямі).png|thumb|400пкс|План Полацка 1707 г.: 1 – [[Верхні замак, Полацк|Верхні замак]], 2 – [[Ніжні замак, Полацк|Ніжні замак]], 3 – [[Вялікі пасад, Полацк|Вялікі пасад]], 4 – рынкавая плошча, 5 – [[Полацкі езуіцкі калегіум|езуіцкі калегіум]], 6 – дамініканскі кляштар (?), 7 – [[Запалоцкі пасад]], 8 – [[Сафійскі сабор, Полацк|Сафійскі сабор]], 9 – [[Чырвоная вежа, Полацк|Чырвоная (Каралеўская) вежа]], 10 – [[Полацкі Багаяўленскі манастыр|Багаяўленскі манастыр]]]]
Вялікі пасад сфарміраваўся на аснове старажытнага паселішча (з [[ХІ ст.]] — [[Вакольны горад, Полацк|вакольнага горада]]), межы якога ён пераўзышоў у другой палове ХІ ст. У ХІ ст. плошча Вялікага пасада па-за межамі вакольнага горада (12,5 га) была каля 50 [[га]]. Забудова пасада пачыналася з захаду ад сцяны вакольнага горада (у [[ХІІ ст.]] яна страціла сваю фартыфікацыйную функцыю), з поўначы была абмежавана руслам [[рака Палата|р. Палаты]], з поўдня — [[Дзвіна|р. Дзвіна]]. Натуральнай мяжой пасадскай тэрыторыі з усходу з'яўляўся глыбокі прыродны [[роў]], які быў размешчаны на ўсход ад перакрыжавання [[вуліца Сака, Полацк|вул. Сака]] і [[вуліца Ванцэці, Полацк|Ванцэці]] і вул. Ф. Скарыны.
Радок 23 ⟶ 24:
Вялікі пасад у 1563—[[1579]] гг. уяўляў сабой незаселенае [[пажарышча]]. Гэта было зроблена з-за таго, што фартыфікацыйная функцыя Вялікага пасада ў 1563 г. сябе не апраўдала, і Іван IV перасцярог паўтарэнне сітуацыі. Аднаўленне пасада заняло не адзін год. У [[1618]] г. з усіх цэркваў на Вялікім пасадзе захаваліся цэрквы Ражаства Хрыстова, Св. Ільі, Узнясення Хрыстова і, магчыма, Св. Юр'я. Апошняя лакалізавана «ў полі», г. зн. па-за межамі Вялікага пасада, што, магчыма, сведчыць пра скарачэнне плошчы пасада.
[[Файл:Vialiki pasad. Вялікі пасад (XX, I).jpg|thumb|Тэрыторыя Вялікага пасада ў пач. XX ст.]]
Паводле плана Полацка [[1707]] г., на Вялікім пасадзе былі размешчаны цэрквы Багаяўленская, царква побач з вул. Прабойнай, на поўнач ад плошчы размяшчаўся [[Касцёл Маці Божай Ружанцовай і кляштар дамініканцаў, Полацк|дамініканскі сабор]], на захад — [[Полацкі езуіцкі калегіум|езуіцкі калегіум]]. У [[1733]]—[[1745]] гг. каля гарадскога рынка з ратушнай плошчай быў пабудаваны езуіцкі [[Касцёл Святога Стэфана, Полацк|касцёл Св. Стэфана]], які становіцца архітэктурнай дамінантай горада і ў якім на манер сярэднявечнай [[Сафійскі сабор, Полацк|Сафійскага сабора]] адбываліся [[соймік]]і.
| |||