Бяроза: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
вікіфікацыя, дапаўненне |
|||
Радок 23:
| ipni = 13475-1
}}
'''Бяроза''' (''Betula'') — [[Род (біялогія)|род]] дрэвавых раслін [[Сямейства (біялогія)|сямейства]] Betulaceae ([[бярозавыя]]). Налічвае каля 40 відаў.
== Батанічнае апісанне == У мужчынскіх [[суквецце|суквеццяў]] [[дыхізія|дызахіі]] 3-кветкавыя, 3 прыкветных лускі: кроючы [[ліст]] і 2 [[прыкветнічак|прыкветнічка]] кветкі 1-га парадку. Мужчынская [[кветка]] прадстаўлена 2 медыяннымі лісточкамі [[калякветнік]]а (пры гэтым задні лісточак значна меншы за пярэдні) і 4 злучанымі парамі [[тычынкі|тычынкамі]]. Паколькі бакавыя лісточкі [[калякветнік]]а адсутнічаюць, [[тычынкі]] суседніх кветак дыхазія цесна датыкаюцца, і [[кветка|кветкі]] нярэзка адмяжоўваюцца адна ад адной. Жаночыя [[дыхізія|дызахіі]] таксама 3-кветкавыя с трыма прыкветкавымі лускамі, як і мужчынскія [[дыхізія|дызахіі]]. Лускі бярозы зрастаюцца ў адну 3-лопасцевую луску, якая разам з пладамі лёгка пераносіцца ветрам. == Экалогія ==
Шмат якія віды бярозы — шырока распаўсюджаныя драўнінныя пароды, якія ўтвараюць лясы і сустракаюцца як дамешкі ў лісцевых і хвойных [[лес|лясоў]] умеранай і халоднай частак [[Еўразія|Еўразіі]] і [[Паўночная Амерыка|Паўночнай Амерыкі]]. Шмат якія віды марозаўстойлівыя і пранікаюць далека за [[Палярны круг]] ці ўтвараюць верхнюю мяжу лясной расліннасці ў гарах.
== Некаторыя віды ==
Бяроза паніклая, павіслая, ці бародаўчатая (B. pendula) піянерная парода з хуткім ростам да 20-25 м у вышыню; засяляе закінутыя раллі, высечкі, горы і ўтварае другасныя лясы на значнай частцы [[Еўропа|Еўропы]] і [[Сібір]]ы. Яна расце звычайна ў лясах самага рознага складу. З ёю разам нярэдка сустракаецца больш вільгацелюбівая ''бяроза пушыстая'', ці ''белая'' (Betula pubescens), прыстасаваная да ўвільгатненных і забалочанных біятопаў, якая адрозніваецца аксамітна апушанымі (але не барадаўчатымі) маладымі пабегамі. У барэальным поясе [[Еўразія|Еўразіі]] расце ''бяроза прыземістая'' (B. humilis). Горныя цясніны [[Каўказ]]а пакрывае ''бяроза Раддэ'' (Betula raddeana). Блізкай да бярозы паніклай з'яўляецца ''бяроза папяровая'' (B. papyrifera), распаўсюджаная ў лясах [[Паўночная Амерыка|Паўночнай Амерыкі]]. Сярод бяроз ёсць і кустоўі. Звычайная ў паўночных і горных [[тундра]]х ''[[бяроза карлікавая]]'' (B. nana) з дробным лісцем не дасягае ў вышыню і 1 м. У ледніковую і пасляледніковую эпоху бяроза карлікавая была распаўсюджана значна далей на поўдзень, дзе зараз часам захавалася на балотах як [[рэлікт]] ледніковай эпохі.▼
▲{{bt-bellat|Бяроза павіслая{{!}}Бяроза паніклая, павіслая, ці бародаўчатая
Шмат якія віды бярозы валодаюць унікальным сярод дрэў белым колерам кары, что абумоўлена утрыманнем у клетках парашкападобнага рэчыва — [[бетулін]]а.
На [[Беларусь|Беларусі]] 6 дзікарослых і 44 інтрадукаваных віды рознага геаграфічнага паходжання. У лясах і на балотах растуць
== Гл. таксама ==
| |||